Türkiye’nin gerçek refah seviyesi açıklandı: 36 ülke arasında son sıralardayız Sözcü Gazetesi

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ilişkin "Satın Alma Gücü Paritesi" verilerini açıkladı.

SGP ayrıntılı olarak tanımlanmış standart bir mal ve hizmet sepetinin farklı ülkelerdeki fiyat oranı olarak tanımlanıyor. Böylece ülkeler arasındaki fiyat düzeyi farklılıkları gideriliyor ve uluslararası anlamda gerçek fiyat ve hacim karşılaştırmaları yapılabiliyor.

Avrupa Birliği İstatistik Ofisi (Eurostat) tarafından ilan SGP'ye göre kişi başına GSYH endeks değeri, 27 Avrupa Birliği (AB) ülkesi için ortalama 100 birim iken Türkiye için 71 birim oldu ve AB ortalamasının yüzde 29 altında kaldı.

Karşılaştırmalar, 27 AB üyesi ülke, 3 Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA) ülkesi (İsviçre, İzlanda ve Norveç), 6 aday ülkeyi (Türkiye, Kuzey Makedonya, Karadağ, Sırbistan, Arnavutluk ve Bosna Hersek) kapsadı.

Söz konusu 36 ülke arasında SGP'ye göre kişi başına GSYH endeksi en yüksek ülke 242 ile Lüksemburg, en düşük ise 35 ile Bosna Hersek olarak belirlendi. Kişi başına GSYH endeksinde Lüksemburg AB ortalamasının yüzde 142 üzerinde, Bosna Hersek ise yüzde 65 altında değere sahip oldu.

AVRUPA'NIN ORTALAMASI 100, TÜRKİYE'NİN ORTALAMASI 80

Ülkelerin gelişmişlik düzeylerinin karşılaştırılmasında kişi başına GSYH temel alınırken tüketicilerin göreli refah düzeylerinin karşılaştırılmasında kişi başına fiili bireysel tüketim endeksleri daha uygun bir gösterge olarak kabul ediliyor. Fiili bireysel tüketim, tüketicilerin satın aldığı mal ve hizmetlere ek olarak devlet veya kar amacı olmayan kuruluşlar tarafından sağlanan eğitim, sağlık gibi hizmetleri de kapsıyor.

Kişi başına fiili bireysel tüketim düzeyi 27 AB ülkesi ortalaması 100 iken Türkiye için 80 oldu ve AB ortalamasının yüzde 20 altında kaldı. Karşılaştırmalarda yer alan 36 ülke arasında kişi başına fiili bireysel tüketim değeri en yüksek ülke 141 ile Lüksemburg, en düşük ülke ise 41 ile Arnavutluk ve Bosna Hersek olarak kayıtlara geçti.

AB'DEKİ 100 EUROLUK SEPET TÜRKİYE'DE 47 EUROYA DOLUYOR

Fiyat düzeyi endeksi, ülkelerin ulusal para birimlerinin karşılaştırmalı olarak döviz kuruna göre alım gücünü gösteriyor. Bir ülkenin fiyat düzeyi endeksi, 100'den büyük ise bu ülke, karşılaştırıldığı ülke grubu ortalamasına göre "pahalı", 100'den küçük ise karşılaştırıldığı ülke grubu ortalamasına göre "ucuz" olarak ifade ediliyor.

Türkiye'nin fiili bireysel tüketime ilişkin fiyat düzeyi endeksi, 2024 yılı sonuçlarına göre 47 oldu. Bu değer, AB ülkeleri genelinde 100 euro karşılığı satın alınan aynı mal ve hizmet sepetinin Türkiye'de 47 euro karşılığı Türk lirası ile satın alınabileceğini gösterdi.

Öte yandan, Eurostat tarafından yayımlanan veriler, bu kurum ve OECD tarafından ortaklaşa yürütülen Avrupa Karşılaştırma Programı çalışmaları kapsamında hesaplanıyor.

Seçili ülkelerin SGP'ye göre 2024 yılı kişi başına GSYH değerleri şöyle:

  2024 Lüksemburg 242 İrlanda 211 Norveç 163 İsviçre 151 Hollanda 136 İzlanda 132 Danimarka 128 Belçika 116 Avusturya 116 Almanya 115 İsveç 113 Malta 109 Euro Bölgesi (20) 104 Finlandiya 103 Avrupa Birliği (27) 100 Fransa 99 İtalya 98 Güney Kıbrıs 95 İspanya 92 Çekya 91 Slovenya 91 Litvanya 88 Portekiz 82 Estonya 79 Polonya 79 Romanya 78 Hırvatistan 77 Macaristan 77 Slovakya 75 Türkiye 71 Letonya 71 Yunanistan 70 Bulgaristan 66 Karadağ 54 Sırbistan 51 Kuzey Makedonya 42 Arnavutluk 37 Bosna Hersek 35