Ukrayna barışında İstanbul hazırlığı

Önceki gece Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in, “Ukrayna ile İstanbul’da şartsız müzakerelere hazırız” demesi dünyada “Savaş bitiyor mu?” söylemlerine yol açarken, Ukrayna lideri Volodimir Zelenski’nin “Savaşı bitirecekse İstanbul’a şahsen giderek Putin ile görüşmeye hazırım” demesi Rusları şaşırttı. Ancak Batı ve Kiev’in görüşmelerden önce 30 günlük koşulsuz ateşkes şartından geri adım atmaması ve Rusya’nın bu konuda henüz olumlu bir sinyal vermemesi dikkat çekiyor.

‘ORADA OLACAĞIZ’

Zelenski’nin liderlerin buluşma önerisine Kremlin Sarayı sessiz kalmayı tercih ederken, Rusya parlamentosu üst kanadı Federasyon Konseyi Başkan Yardımcısı Konstantin Kosaçov toplantıda, “tarafların kalıcı barış sağlanması için hangi noktalarda bulunduklarının saptanması gerektiğini” söyledi.

Rusya’nın görüşme teklifinin Ukrayna ve Avrupalı müttefiklerinin hafta sonu ilan ettiği 30 günlük ateşkese tamam dememek için oyalamaca taktiği olduğu üzerinde duran Kiev yönetimi ise “orada olacağız” mesajı verdi. Zelenski’nin yardımcısı Andrey Yermak, “Ukrayna kadar adil ve kalıcı barışı arzulayan başkası yoktur. Savaşı bitirecekse kiminle olursa olsun görüşmeye hazırız. Rusya, İstanbul’a kimi gönderirse onunla görüşmeye hazırız. Masaya oturmayan taraf biz olmayacağız. Rusya tarafına (onlar barış istemiyor) dedirtmeyeceğiz” açıklamasını yaptı.

ABD VE AVRUPA TEMKİNLİ

Putin’in 30 günlük ateşkes yerine önce İstanbul müzakereleri önerisi ABD tarafında da mercek altında. ABD Başkanı Donald Trump, “Bir sonuç alınsa da alınmasa da Ukrayna İstanbul masasına oturmalı. Büyük ihtimalle Ruslarla anlaşmaya varamayacaklar. Ancak biz oradaki gelişmelere göre bundan sonra atmamız gereken adımları netleştirmiş olacağız” ifadelerini kullanırken, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio da Trump’ın Ukrayna ihtilafında şu an bir numaralı önceliğinin ateşkes olduğunu söyledi.

AB ülkeleri de Rusya lideri Putin’in İstanbul’da nasıl bir hamle yapacağını hesaplamak için dün dışişleri bakanları düzeyinde bir araya geldi. İngiliz Dışişleri Bakanı David Lemmy’nin ev sahipliğinde toplanan Fransa, İtalya, Almanya, İspanya, Polonya ve AB yetkilileri Ukrayna savaşındaki gidişatı masaya yatırdı. AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas,
toplantı öncesi yaptığı açıklamada, görüşmeler için 30 günlük ateşkes şartı konusundaki tutumun değişmediğini ifade etti. “Görüşmeden önce ateşkes yapılmak zorunda” diyen Kallas, Rusya’yı “oyunlar oynamakla” suçladı.

Avrupa Birliği ve Ukrayna’nın iki gün önce Rusya’dan talep ettiği 30 günlük ateşkes önerisinin kabul görmediği pratikte kanıtlandı. Ukrayna Savunma Bakanlığı, Rusya’nın 12 Mayıs gecesi Ukrayna’nın dört bölgesine 108 adet patlayıcı yüklü “Shahed” tipi dron saldırısı düzenlendiğini bildirdi. Hedef alınan bölgeler Odessa, Nikolayev, Donetsk ve Jitomir olarak gösterildi.

TRUMP: İSTANBUL’DAN İYİ ŞEYLER ÇIKABİLİR

ABD Başkanı Donald Trump, Ortadoğu ziyareti öncesinde, Rusya ve Ukrayna arasında 15 Mayıs’ta İstanbul’da yapılması beklenen görüşmeye ilişkin çarpıcı açıklamalarda bulundu. “Perşembe günü (İstanbul’da) Rusya ve Ukrayna ile yapılacak toplantı çok önemli. Bu toplantıdan iyi şeyler çıkabileceğini düşünüyorum” diyen Trump, İstanbul’daki görüşmelere katılma olasılığına ilişkin bir soruya, “O anda nerede olacağımı bilmiyorum. Ortadoğu’da bir yerde olacağım ama faydalı olacağını düşünürsem oraya (İstanbul’a) uçabilirim” şeklinde yanıt verdi. İstanbul’daki görüşmenin çok iyi geçeceğine inandığını ifade eden Trump, “Türkiye’de perşembe günü yapılacak toplantıyı hafife almayın, Cumhurbaşkanı Erdoğan harika bir ev sahibi olacak” diye konuştu. Ukrayna lideri Volodimir Zelenski de “Başkan Trump’ın Türkiye’deki toplantıda bizimle birlikte olmasından memnuniyet duyarız. Bu doğru bir fikir. Çok şeyi değiştirebiliriz. Cumhurbaşkanı Erdoğan (barış için) en üst düzey toplantılara ev sahipliği yapabilir” açıklamasında bulundu.

Bu arada Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Ukrayna lideri Zelenski ile dün bir telefon görüşmesi yaptığı açıklandı. Zelenski de, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a telefonda desteklerinden dolayı teşekkür ettiğini kaydetti.

ANTALYA’DA DA KONU UKRAYNA

NATO üyesi 32 müttefikin temsil edileceği NATO Dışişleri Bakanları Gayriresmi toplantısı 14-15 Mayıs’ta Antalya’da düzenlenecek. NATO Dışişleri Bakanları Gayriresmi Toplantıları, NATO zirveleri öncesinde müttefik bakanlar arasında ilave görüş alışverişine imkân sağlamakta. 24-25 Haziran tarihlerinde Lahey’de düzenlenecek “NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi”nin hazırlıkları, Antalya’da ele alınacak.