Ukrayna Rusya zirvesi yarın toplanıyor: Putin gelecek mi?

Ukrayna ile Rusya arasında 24 Şubat 2022’de patlak veren savaş üçüncü yılını geride bırakırken iki ülkenin İstanbul'da yapacağı görüşmelere artık saatler kaldı. Savaşın başlangıcından yaklaşık bir ay sonra 29 Mart 2020’de yine İstanbul'da iki ülke temsilcileri bir araya gelmişti. Çatışmaları sona erdireceği düşünülen görüşmeler sonuçsuz kalmıştı.

Aradan geçen sürede Avrupa ve ABD'nin desteğini alan Ukrayna, Rus birliklerini püskürtmede yeterli olamazken, Rusya işgal ettiği bölgelerde yerini sağlamlaştırdı. ABD seçimlerini Donald Trump'ın kazanmasının ardından ise savaşın seyri değişti.

Putin İstanbul'u işaret etti: Ukrayna görüşmesi için tarih belli oldu!

Seçim yarışı boyunca Rusya-Ukrayna savaşını "24 saat içinde sona erdirebileceğini" söyleyen Trump, başkanlık koltuğuna oturmasının ardından, bu zamana kadar Ukrayna'ya verdiği destekten ötürü ülkenin değerli madenlere göz dikmişti.

Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy'i zaman zaman suçlayan açıklamalarıyla da dikkatleri üzerine çeken Trump'ın bu tutumu Avrupa'da askeri harcamaların ve yatırımların arttırılması tartışmalarına da yol açmıştı.

Yaşanan bu gelişmeler ışığında Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya Başbakanı Friedrich Merz, Polonya Başbakanı Donald Tusk ve İngiltere Başbakanı Keir Starmer ile başkent Kiev'de bir araya geldi. Ukrayna tarafından yapılan açıklamada Avrupa liderlerinin en az 30 günlük ateşkese hazır olduğu bildirildi.

Ukrayna en az 30 günlük ateşkese hazır

Rusya lideri Vladimir Putin de üçüncü kez ateşkes ilan ettiklerini belirtirken Ukrayna’yla İstanbul’da doğrudan görüşme çağrısı yapmıştı.

Perşembe günü (yarın) İstanbul'da düzenlenecek zirvenin 3 yıldan fazladır devam eden Ukrayna-Rusya arasındaki savaşın seyrini değiştirmesi bekleniyor.

Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, Pazar günü yaptığı açıklamada, Rusya ile tam ve geçici bir ateşkes sağlanmasını umduğunu belirterek, Rusya Devlet Başkanı Putin ile "şahsen" görüşmek üzere Türkiye'de olacağını söyledi.

Ukrayna lideri, "Diplomasi için gerekli zemini sağlamak üzere yarından itibaren tam ve kalıcı bir ateşkes bekliyoruz. Ölümleri uzatmanın bir anlamı yok. Perşembe günü Putin'i bekliyor olacağım, şahsen. Umarım Ruslar bu kez bahane aramazlar" ifadelerini kullandı.

Zelenski’den Putin’e ateşkes cevabı: İstanbul’da görüşmeye hazırız

Putin'in ise henüz İstanbul'da olup olmayacağına dari net bir açıklama yapılmadı. Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, Rus heyetinde kimin olacağına dair soruya, "Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin gerekli gördüğü zaman açıklarız" yanıtını verdi.

Rusya'dan İstanbul heyeti açıklaması

Ukraynalı bir başkanlık danışmanı, Reuters’a yaptığı açıklamada, Zelenskiy’nin İstanbul'da sadece Putin ile görüşeceğini, Rusya heyetinin diğer üyeleriyle herhangi bir temasta bulunmayacağını söylemişti.

Putin, hakkında Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) tarafından arama kararı çıkarıldığı için bir süredir yurt dışı gezilerine çıkmıyor. Türkiye’nin UCM’ye taraf olmaması ise İstanbul ziyaretine dair bir engelin olmadığı anlamını taşıyor. Yarın İstanbul’da gerçekleşecek zirvede Putin ve Zelenskiy’nin buluşması seçenekler arasında.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ev sahipliği yapacağı zirveye, ABD Başkanı Trump'ın da katılıp katılmayacağı tartışılıyordu.

"O anda nerede olacağımı bilmiyorum. Ortadoğu'da bir yerde olacağım ama faydalı olacağını düşünürsem oraya uçabilirim" diyen Trump dün yaptığı açıklama ile gelmeyeceğini duyurmuştu.

Görüşmelerin "muhtemelen çok iyi sonuçlar vereceğini” belirten Trump, ABD Dışişleri Bakanı Rubio’nun bu görüşmelere katılacağını söyledi. Trump'ın ayrıca üst düzey elçiler Steve Witkoff ve Keith Kellogg'u da görüşmelere göndereceğini söyledi.

Daha önce ABD aracılığıyla Suudi Arabistan’da başlayan görüşmelerde tarafların taleplerini belirginleştirmeye başlamıştı. Rusya'nın kurulacak masaya 2020'deki görüşmelerde şekillenen "İstanbul Protokolü" ile oturması bekleniyor.

29 Mart 2020’de gerçekleşen görüşmelerde 10 maddelik bir protokol gündeme gelmişti. Rusya tarafından hazırlanan protokolün ilk maddesiyle Ukrayna’nın NATO üyeliğine karşı çıkılıyordu. Ayrıca Kırım, Sivastopol ve Donbass’ın belirli bölgelerini kapsamayacak güvenlik garanileri de önerilmişti.

Önerilen bu protokol Avrupa ülkeleri ve ABD'nin Ukrayna'ya daha fazla askeri destek sözü ile imzalanmamış ancak verilen destek Rusya'nın püskürtülmesine de yetmemişti.