Ukrayna savaşında Dolmabahçe satrancı

Tüm dünya Türkiye’nin ev sahipliğinde İstanbul’da kurulan masada Rusya ve Ukrayna’dan kanlı savaşı sonlandıracak somut adım atmasını beklerken, Moskova ile Kiev müzakereler daha başlamadan yaptıkları açıklamalarla atmosferi sertleştirdi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in, Ukrayna lideri Volodimir Zelenski’nin yaptığı, “İstanbul’a gel ikimiz masaya oturup anlaşalım” teklifini hiçe sayarak İstanbul’a düşük seviyede heyet göndermesi, niyetinin kısa sürede ateşkes ilanına yanaşmak olmadığının somut kanıtı olarak görüldü.

TRUMP’I ZORA SOKTU

Rusya lideri Putin, kendisi tarafından ortaya atılan “15 Mayıs’ta İstanbul’da koşulsuz şartsız müzakereler başlatalım” teklifini oyalama oyununa çevirerek, ABD Başkanı Donald Trump’ı da zor durumda bıraktı. Önceki gün “İstanbul’da kayda değer gelişme yaşanırsa Putin beni de orada görmek isteyecektir. Ortadoğu’da programım yoğun olmasına rağmen yine de insanların hayatlarını kurtarmak uğruna İstanbul’a gelebilirim” sözlerinden dün çark etmek zorunda kalarak, “Benim olmadığım yere Putin’in gelmemesi normal. Ama ben müzakerelerde yine de olumlu adım atılacağı umudumu yitirmiyorum. Gidişata göre belki cuma günü İstanbul’a gelebilirim” açıklamasını yapmak zorunda kaldı. Oluşan durum müzakerenin orkestra şefinin Trump değil, Putin olduğuna işaret etmiş oldu.

ZELENSKİ ANKARA’DAYDI

Ukrayna tarafının görüşmelere katılımı dün uzun süre netleşmedi. Ukrayna lideri Zelenski, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile yaptığı yaklaşık 2 saat 45 dakika süren liderler görüşmesinin sonrasında masaya oturacaklarını söyledi. Zelenski, Putin’in İstanbul’a gelmemesi ve Rusya’nın düşük seviyeli bir heyet göndermesi nedeniyle Moskova’nın görüşmeler konusunda “ciddi olmadığını” değerlendirmesini yaptı. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ABD Başkanı Trump’a olan “saygısından dolayı” İstanbul’a heyet göndermeyi kabul ettiğini kaydeden Ukrayna lideri, “Küçük bir barış adımını bile pas geçmeyeceğiz” dedi. Ukrayna Savunma Bakanı Rüstem Omerov başkanlığındaki heyetin İstanbul’a gönderildiğini söyleyen Zelenski, görüşmelerin bugüne de sarkabileceğini kaydetti. Zelenski, beklentilerinin kalıcı ateşkes sağlanması olduğunu kaydetti.

 RUSLARIN TAVRI SERT

İstanbul’a dün sabah ayak basan Rus heyeti başkanı ve Putin’in yardımcılarından Vladimir Medinski Telegram kanalından kısa paylaşımda bulunarak, “Başkan Putin İstanbul’da doğrudan müzakere önerisini yaparken Ukrayna ihtilafında uzun vadeli kalıcı barış sağlanmasını hedefledi. İhtilafa yol açan ilk nedenlerin ortadan kaldırılmasını istiyor” sözleriyle Rusya’nın masaya şartsız koşulsuz oturmayacağını gösterdi. Medinski, basına yaptığı açıklamada da görüşmeleri 2022 müzakeresinin devamı olarak gördüklerini söyledi. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov da Moskova’dan yaptığı açıklamalarla yangına benzin dökerek “Zelenski, İstanbul’da karşısında Putin’i görmek isteyen zavallı bir adam” dedi. Lavrov ayrıca “İstanbul’da pürüzsüz görüşme olacağı beklenmemeli” ifadesini kullandı.

DMİTRİY PESKOV: ‘UKRAYNA’YI BEKLİYORUZ’

Rusya lideri Vladimir Putin’in İstanbul’a gelmeyeceği Kremlin Sarayı tarafından resmen ilan edildi. CNN’e açıklama yapan Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov “Putin yine de İstanbul’a beklenebilir mi?” sorusuna kısa ve net “Hayır” yanıtı verdi. Peskov ayrıca “Bizim heyet İstanbul’da görüşmelerin yapılacağı yerde bekliyor. Ancak Ukrayna heyeti burada yok. Gelip gelmeyeceklerini de bilmiyoruz” açıklamasını yaptı. (Nerdun HACIOĞLU)

FİDAN MEDİNSKİ İLE GÖRÜŞTÜ

DIŞİŞLERİ Bakanı Hakan Fidan NATO Gayriresmi Dışişleri Bakanları toplantısı kapsamında bulunduğu Antalya’dan dün akşam saatlerinde Rus heyete liderlik eden Rusya Devlet Başkanı Danışmanı Vladimir Medinski ile görüşmek için İstanbul’a geldi. Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio başkanlığındaki ABD heyeti, Ukrayna Savunma Bakanı Rüstem Umerov başkanlığındaki Ukrayna heyeti ve Medinski başkanlığındaki Rus heyetlerinin bugün İstanbul’da bir araya gelmesi bekleniyor.

DÜNYA BASINI İSTANBUL’A AKTI

İSTANBUL’da Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde Rusya ve Ukrayna heyetleri arasında yapılacak kritik görüşme dünya basınını da peşinden sürükledi. Sabahın erken saatlerinden itibaren Beşiktaş’ta pozisyon alan uluslararası medya kuruluşları, gelişmeleri canlı yayınlarla aktardı. Özellikle Rusya, Ukrayna ve Almanya merkezli medya kuruluşlarının temsilcileri sabah saat 08.30 itibarıyla Beşiktaş İskelesi’ndeki Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi girişine geldi.

SAATLERCE BEKLEDİLER

Ukrayna heyetinin katılımına ilişkin gün boyu devam eden belirsizlik nedeniyle gazeteciler saatlerce bekledi. Sabahın erken saatlerinden itibaren bölgede bekleyen basın mensupları, dinlenmek için bariyerleri gölgelik olarak kullandı. Gün boyunca haber merkezlerine canlı bağlantılar yapan gazeteciler, bulundukları noktadan ayrılmamak için yemek siparişi verdi. Dolmabahçe Ofisi’nin çevresinde İstanbul Emniyet Müdürlüğü ekiplerince yoğun güvenlik önlemleri  alındı. (Ali Rıza AKBULUT / İSTANBUL)