Ulusal Yapay Zekâ Stratejisi Eylem Planı uygulanmaya başlandı Teknoloji Haberleri

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, AK Parti Kızılcahamam Kampı’nda ekonomi perspektifine ilişkin bir sunum yaparken, önümüzdeki dönemde Türkiye’nin önündeki yapısal reform gündemi şöyle sıraladı:

- Gıda Arz Güvenliği (Tarımsal Sulama Yatırımlarının Artırılması)

- Sanayi Bölgeleri-Limanlar Tren yolu Bağlantı Yatırımlarına Hız Verilmesi

- Sosyal Konut inşaatlarına hız verilmesi

- Yeşil Dönüşüm (Yenilenebilir Enerji Yatırımları, İklim Kanunu..)

- Beşeri Sermayenin Güçlendirilmesi (Mesleki Eğitim, Sağlık v.b)

- Dijital Dönüşüm (Siber güvenlik, yapay zekâ)

- İzin, ruhsat süreçlerinin kolaylaştırılması - Bütüncül Nüfus Politikaları

Ulusal Yapay Zekâ Stratejisi Yönlendirme Kurulu, yapay zekâ teknolojilerinin üretilmesine ve kullanımının yaygınlaştırılmasına yönelik belirlenen ulusal politikalar çerçevesinde yapılacak çalışmaların etkin olarak yürütülmesi, tedbirlerin üst seviyede izlenmesi ve gerekli koordinasyonun sağlanması amacıyla Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz başkanlığında Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanı ile Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısının katılımıyla oluşturulan Yönlendirme Kurulu toplantılarına diğer bakanlıkların bakan yardımcıları ve konusuna göre ilgili diğer kurum temsilcileri katılıyor.

Kurul toplantıları neticesinde 71 eylemden oluşan ve 2024-2025 dönemini kapsayan Ulusal Yapay Zeka Stratejisi Eylem Planı uygulanmaya başlandı. Eylem Planı; Türkçe büyük dil modelinin geliştirilmesi, küresel firmalarla bilgi ve tecrübe paylaşımına yönelik iş birliklerinin ilerletilmesi, yapay zekâ girişim ekosisteminin geliştirilmesi, yapay zekâ alanında yetkin işgücünün artırılması, yerli yapay zekâ uygulamalarının çoğaltılması, Türkiye'yi küresel oyuncu haline getirecek işlemci altyapısının geliştirilmesi gibi önemli eylemleri içeriyor. Önümüzdeki döneme yönelik yeni eylem planı hazırlıkları devam ediyor. Ulusal Yapay Zekâ Stratejisi Yönlendirme Kurulu, Ağustos/Eylül ayında tekrar toplanacak.

Türkiye'nin milli güvenliğinin anayasası olarak bilinen Milli Güvenlik Siyaset Belgesi'nde (MGSB), bilim ve teknoloji aygıtları kullanılarak gerçekleştirilecek saldırılar ve savunma stratejilerine ilişkin önemli başlıklar yer alıyor. Yapay Zekâ hem tehdit hem de fırsat olarak MGSB’ye girdi. İçinde bulunduğumuz dünyada ülkemizin bilim ve teknoloji gücüne etki edebilecek unsurlar arasında; büyük veri madenciliği, bilgi savaşı, siber tehditler sayılıyor. Siber saldırıların alt başlıklarında; trol grupları, hacker grupları, servis sağlayıcılar ve sosyal medya platformları üzerinden gelen tehditler, zararlı yazılımlar yer alıyor.

Ülkenin bilişim altyapılarının korunmasına yönelik savunma stratejilerinin geliştirilmesinin önemine dikkat çekilirken, yeni gelişen teknolojiler arasında; 5G teknolojisi, nesnelerin interneti, yapay zekâ, metaverse, sanal gerçeklik ve artırılmış gerçeklik, akıllı şehirler, kuantum bilgisayarlar, insan makine ara yüzleri, uzak teknolojileri, yeşil enerji teknolojileri, hidrojen teknolojileri, biyoteknoloji, gen teknolojisi ve elektronik harp teknolojisi sayılıyor.Ülkelerin yapay zekâ teknolojilerine yönelik stratejik belgeler üretmesinin önemine işaret edilirken, bu teknolojinin geliştirilmesi, yaygınlaştırılması ve sağlayacağı ekonomik katkıya ilişkin hedefler belirlemesi gerektiği vurgulanıyor.

Gelecekte yapay zekâ teknolojisini etkili ve etkin kullanan ülkeler gelişmişlik seviyesi açısından uluslararası rekabette birkaç adım öne geçmiş olacak. Yapay zekâ fırsat olduğu kadar aynı zamanda da ulusal güvenlik açısından büyük tehditler ve riskler de içeriyor. Yapay zekâya ilişkin tehdit değerlendirmeleri şöyle yapılıyor:

- Yapay zekâ teknolojileri kullanılarak geliştirilen silah sistemleri ülkeler için risk oluşturuyor. Otonom silah sistemleri konusunda, ABD ve Çin başta olmak üzere birçok ülke önemli yatırımlar yapıyor. Kanada, Yeni Zelanda ve Avustralya gibi askeri personel temin etmekte zorlanan ülkeler, yapay zekâ ürünü silahlar ile bu açıklarını kapatma yoluna gidiyor.

- Otonom silah sistemlerindeki gelişme, gelecekte devletlere istihbaratı toplama ve analiz etme, askeri alanda daha etkili araç ve gereç üretme, askeri lojistik ihtiyacını kolay şekilde karşılama, karmaşık siber saldırı yetenekleri geliştirme konusunda imkân ve kabiliyetler kazandıracak.

- Yapay zekâ sistemleri, bilgi kirliliği ve dezenformasyonun yayılmasında da kapsamlı işlev görüyor. Gerçekçi, yapay zekâ destekli sahte içeriğin oluşturulmasına destek olmakla birlikte tehdit aktörleri tarafından hedef kitleye dezenformasyonun yayılmasını ve dijital evrenin manipüle edilmesini kolaylaştırıyor.

- Yapay zekâ destekli bilgi kirliliği ve dezenformasyon, milli güvenlik sorunu olma niteliğinin yanı sıra; insan onuru, demokratik süreçlerin sağlıklı yürütülmesi, etik değerler ve insan hakları gibi pek çok meseleyi de etkiliyor.

- Yapay zekâ destekli sistematik ve algoritmik dezenformasyon faaliyetleri vasıtasıyla toplumdaki hassasiyetler üzerinden siyasi, sosyal ve ekonomik yıkıcı faaliyetlerin derinleştirilmesi mümkün.

Yenilikçi dijital teknolojilerin gelişimi ve yaygınlaşması sonucunda iş ve toplum yaşantısında yapay zekânın etkisi artabilecek ve böylelikle bireyin karar verici rolünü de birçok alanda yapay zekâ üstlenebilecek.

Bu açıdan bakıldığında günlük hayatta insanlarla iletişim kurarak varlığını sürdürecek olan yapay zekâ sistemlerinin topluma uyumu açısından etik değer ve sorumlulukları görebilme, insanlara zarar verebilecek davranışları fark edebilme, iyiyi ve kötüyü anlayabilme kabiliyetine sahip olması gerekiyor. Bu doğrultuda yapay zekânın üretilmesi ve geliştirilmesine yönelik olarak sorumlulukların ve etik değerlerin belirlenmesi konusunda ülkemizde hukuki bir alt yapının tesis edilmesi gerekiyor.