Uluslararası hukuk uzmanı Gülay dan Dışişleri ne Bogota Bildirisi eleştirisi: Bu bir antlaşmaysa Meclis’e sunulmalıydı; değilse neden beklediniz?

Koç Üniversitesi öğretim görevlisi Kerem Gülay, Türkiye’nin Bogota Bildirisi’ni geç imzalamasını ve ardından hiçbir iç hukuk süreci işletmeden kabul etmesini sert sözlerle eleştirdi: “Bu bir antlaşmaysa Meclis’e sunulmalıydı. Değilse neden beklediniz? Samimiyetsizlik burada başlıyor.”

Gazze’de bir buçuk yılı aşkın süredir devam eden savaşta ölü sayısı 60 bini, çocuk ölümleri ise 20 bini aşarken, Türkiye’nin İsrail’e yönelik yaptırımlarda geç kalması ve çelişkili adımlar atması tartışma yaratıyor. Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu’nun YouTube programına katılan uluslararası hukuk uzmanı Kerem Gülay, Bogota’da yayımlanan ve İsrail’e yönelik yaptırım çağrısı içeren metnin hem içeriğini hem de Türkiye’nin tavrını eleştirdi. “Bu metin, silah ve petrol transferinin durdurulmasını içeriyor. Türkiye, metni geç imzalamakla kalmadı, anayasal süreçleri de işletmedi. Bu kadar ağır bir insanlık suçu karşısında dış politikanın bu kadar çelişkili olması kabul edilemez,” diyen Gülay, dış politikanın iç siyasete alet edildiğini vurguladı.

DEM Parti Kocaeli Milletvekili Dr. Ömer Faruk Gergerlioğlu, her hafta yayınladığı YouTube programında bu kez Gazze’de yaşananların hukuki boyutunu ve Türkiye’nin dış politika tutumunu ele aldı. Programın konuğu, Koç Üniversitesi öğretim görevlisi ve uluslararası hukuk uzmanı Kerem Gülay’dı.

Gergerlioğlu: Her gün insanlar açlıktan ölüyor

Gergerlioğlu, programın açılışında Gazze’de bir buçuk yıldır devam eden insanlık dramına dikkat çekerek, dünya devletlerinin üç maymunu oynadığını, Türkiye’nin ise çelişkili ve samimiyetsiz bir tutum sergilediğini ifade etti. “Her gün insanlar açlıktan ölüyor. İsrail askerleri yemek kuyruklarında sivilleri hedef alıyor. Bu tablo karşısında Dışişleri Bakanlığı iki gün üst üste çelişkili açıklamalar yapıyor” diyen Gergerlioğlu, Türkiye’nin Bogota’da yayınlanan Lahey Grubu ortak bildirisini imzalamakta geç kalmasını da sert sözlerle eleştirdi.

Gülay: Antlaşma değilse, neden bu kadar süre imzalanmadı?

Program konuğu Kerem Gülay, Bogota’da yayımlanan metnin içeriğini detaylı şekilde analiz etti. Metinde yer alan yükümlülüklerin ‘Silah ve askeri yakıt transferinin durdurulması, İsrail’le yapılan kamu sözleşmelerinin iptali’ gibi her birinin uluslararası hukuki bağlayıcılık taşıdığını vurgulayan Gülay, Türkiye’nin bu metni uzun süre neden imzalamadığını ve ardından neden hiçbir iç hukuki süreç işletmeden imzaladığını sorguladı: “Eğer bu metin uluslararası bir antlaşma ise, Anayasa’nın 90. maddesi gereği Meclis onayına sunulmalıydı. Antlaşma değilse, neden bu kadar süre imzalanmadı? Cevap yok. Samimiyetsizlik burada başlıyor.”

"Bu metinle Türkiye, Bakü-Tiflis-Ceyhan üzerinden yapılan sevkiyatlar konusunda da yükümlülük altına giriyor"

Kerem Gülay, Türkiye’nin İsrail’e yapılan petrol ve yakıt sevkiyatını durdurması gerektiğini belirterek, bu konunun uluslararası hukuktaki “jus cogens” yani emredici normlar çerçevesinde değerlendirilebileceğini söyledi. Bogota metninin 1. ve 2. maddelerinde, açık biçimde çift kullanımlı (sivil ve askeri amaçlı) ürünlerin İsrail’e ulaştırılmasının engellenmesi gerektiği belirtiliyor. Gülay, “Bu metinle Türkiye, Bakü-Tiflis-Ceyhan üzerinden yapılan sevkiyatlar konusunda da yükümlülük altına giriyor” dedi.

"Türkiye’nin dış politikası artık ahbap çavuş ilişkilerine hapsolmuş durumda”

Türkiye’nin dış politikada sergilediği zikzaklara dikkat çeken Gülay, Dışişleri Bakanlığı’nın uluslararası hukuk bilgisinin zayıf olduğunu savundu. “Kosova meselesinden Gazze’ye kadar her konuda ya geç kalıyorlar ya da çelişkili davranıyorlar. Türkiye’nin dış politikası artık ahbap çavuş ilişkilerine hapsolmuş durumda” ifadelerini kullandı.

"Bir hukuk öğrencisi bile bu belgeleri daha iyi yorumlar"

Programda, Dışişleri Bakanlığı’nın uluslararası konferanslara hazırlıksız gittiği, lobicilik faaliyetleri hakkında çelişkili açıklamalar yaptığı ve yetkin hukukçuları dışladığı da dile getirildi. Gülay, “Bir hukuk öğrencisi bile bu belgeleri daha iyi yorumlar” diyerek, Türkiye’nin dış politikada saygınlık kaybettiğini vurguladı.

Gergerlioğlu: İsraille yapılan ticaret niye durmuyor?

Programın sonunda Ömer Faruk Gergerlioğlu, “Canlı bir soykırım yaşanırken, Dışişleri’nin böylesine laubali ve çelişkili davranması kabul edilemez. Bu politika hem Türkiye’ye hem insanlığa zarar veriyor, madem anlaşmayı imzalamışlar, BTC petrol boru hattından yapılan petrol sevkiyatı ve limanlardan İsraille yapılan ticaret niye durmuyor?” diye sorarak Dışişleri Bakanlığı’ndan açıklama beklediklerini söyledi.