Ünlü ekonomist açıkladı: Altın dolar ve borsanın kaderini bu karar çizecek Sözcü Gazetesi

Yurt içinde bugün tüm gözler Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan enflasyon rakamındaydı. TÜİK'e göre B enflasyon  enflasyon aylık bazda yüzde 1,53 olurken, yıllık bazda ise  yüzde 35,41 olarak kaydedildi.  Ekonomist Filiz Eryılmaz, gelen TÜİK rakamları sonrası değerlendirmelerde bulundu.

Eryılmaz, "Beklentilerin altında gelen enflasyon rakamlarının faiz indirimine kapı açma ihtimalini ortaya çıkardı. Faiz indirim beklentisi ide borsaya ve bankacılık endekslerine olumlu yönde yansıdı. Böylece Merkez Bankası'nın Haziran ayı toplantısında faiz indirimine gitme ihtimali de güçlendi" diyerek şu ifadelere yerdi: 

Bugün merakla beklediğimiz enflasyon oranı açıklandı. TÜFE aylık bazda yüzde 1,53 olarak geldi. Dolayısı yıllık bazda da yüzde 35,41 kadar geriledi. Gelen veri oldukça iyi oldukça olumlu. Çünkü piyasada hakim beklenti yüzde 2 oranındaydı. Aylık yıllık da 36,1  düzeyindeydi.

Dolayısıyla hem beklentilerin altında gelmesi, aylık enflasyon hem de psikolojik sınırı yüzde 2'nin altında gelmesi ve oldukça altında gelmesi piyasada oldukça olumlu karşılandı. Beklediğim gibi borsa tarafında 9 bin 200 üstüne atan bir hareket görüyorum. En büyük hareket banka hisselerinde bankacılık endeksi yüzde 5'e varan bir yükseliş göstermiş durumda.

Temel sebebi şu piyasa bu gelen beklenti ve yüzde 2'nin altındaki enflasyonla Haziranda bir faiz indirimi olasılığını güçlü fiyatlıyor. Faiz indirimi de en çok bankalara yarar. Çünkü net faiz marjı bankalar lehine gelişeceği için faizler indikçe kredi mevduat makası bankalar lehine gelişir ve bu da bankaların karlığını artırır.

O nedenle bankacılık endeksindeki ve bankacılık endeksi öncülüğünde BİST 100 tarafındaki yükselişin sebebi Haziranda faiz indirimi geliyor beklentisi. 

İstanbul da enflasyonu aylık yüzde 2,83 geldi. Dolayısıyla piyasa diyor ki mesela gıda enflasyonu İstanbul da yüzde 3,2 artmış aylık TÜFE 0,70 bir düşüş kaydetmiş. Şimdi piyasa bunu çok tutarlı bulmuyor.

TÜFE'nin bize açıkladığı gıda enflasyonu arasında bir bağlantı yok. Bu nedenle ve özellikle de İstanbul da yüzde 3,2 artan gıdanın nasıl oluyor da TÜİK'te 0,70 bir düşüşle olduğu sorgulanıyor. Güven noktasında sorgulamalar piyasada yüksek.

Giyim ayakkabı sezon etkisi hala devam ediyor. Geçen ayda da yine aylık bazda giyim ayakkabı tarafı çok güçlüydü. Konut tarafında yüzde 2'lik bir artış var.

Borsada ise kapanışına dikkat etmek gerekir. Akşam üzeri satış da gelebilir. Borsa yukarı çıkıp sonra iyi bir haberle aşağıda çekebiliyorlar. Temkin olmak lazım. Bu veri ile birlikte 9 bin puanın üstü tutunma ihtimali oldukça güçlenen, hatta 9 bin 259 ile 9 bin 500 arasında yerleşen bir borsa olacaktır diye düşünüyorum.

Bayram öncesinde borsa bunu fiyatlar borsanın istediği bir şeydi bu. Peki şuraya gelelim. Peki bu bizi nereye götürüyor? Açıkçası şöyle söyleyeyim Haziranda piyasa nezdinde 100 baz puanlık simgesel bir indirim şu an neredeyse bence tam yakın fiyatlanıyor ve fiyatlanacaktır. Şurasını kesinleştirdi. Faiz koridorunu daraltacaktır.

Merkez Bankası 250 baz puan indirmişti bunu 350 baz puana çıkarmıştı. On dokuz Mart olayları sonrası bunu tekrar revize edecektir. Aşağı getirecektir. Bu ihtimal benim nezdinde çok arttı. Yani üst bandı daraltacaktır. Bu ne demek? Üst bandın faiz koridorun üst bandının daraltılması demek aslında bir örtülü faiz indirimi demek.

Yani politika faizini illa indirmeniz gerekmez. Faiz koridoru bir sistemdir bu arada. bir para politikası aracıdır. Burada üç tane faiz var. Faiz koridor sistemi üst bant gecelik bankalara verdiği borç oranı, alt bant Merkez Bankası nın borçlandığı gecelik faiz oranı, ortadaki de politika faizi işte asıl Merkez Bankası nın faizi ortadaki faiz.

Ama bazen Merkez Bankası politika faizini yukarı aşağı çekmektense üst bandı yukarı çekerek eğer sıkılaşmak istiyorsa daha etkili bir şekilde mevduat faizlerini ve para piyasası fonlarını etkileyebilir. O nedenle bir de politika faizinin sinyal etkisi güçlü ama koridor sistemi kadar etkin olamayabiliyor.

Ağırlıklı orlama ortalama fonlama maliyeti dediğimiz bu işlev iş gören faiz piyasadaki asıl faiz dediğimiz politika faiz dışında onu üst bı yukarı çekerek daha fazla etkileyebiliyor ve alt bı aşağı çekerek aşağı indirmek. istiyorsa daha fazla aşağı. O nedenle politika faizini tek başına kullanmak, faizleri etkilemede yeterli olmadığı için böyle bir sistemi kullanıyor.

Riskli dönemlerde özellikle enflasyon yüksek olduğu dönemlerde bu bir sistem bir para politikası aracı olarak görebilirsin işte o daha fazla piyasayı sıkmaya, faiz artırmaya gerek kalmayacağı için üst bandı o işte gecelik bankalara borç verme faizini faiz koruğun üstünü aşağı çekecektir. O bandı daraltacaktır bant daraldıkça.

Merkez Bankası nın sıkılaşmaya alanı kalmıyor. Dolayısıyla bunu bir gevşeme olarak anlamanız lazım. Bant genişledikçe faiz koridorunda bunu sıkılaşmak için kendine yer açan bir merkez bankası olarak düşünmeniz lazım. Sıkılaşma olarak görmeniz lazım onun için. benim nezdinde de faiz koridoru daraltılacaktır.

Koridor üst bant aşağıya doğru çekilecektir. Fakat faiz indirimi gelir mi bunun için evet 100 baz puanlık bir faiz indiriminin olasılığı arttı. Ama ben hala Merkez Bankası rezervlerini kontrol etmeye devam edeceğim. Dolayısıyla döviz tevdiat hesapları azalmaya devam ediyor mu? izlemek lazım.