Uzakdoğu dan Avrupa’ya hızlı teslimat: Türkiye transit üs haline geliyor

Küresel e-ticaret pazarındaki hızlı genişleme, Türk hava kargo sektörüne de olumlu yansıdı. Geleneksel kargo taşımacılığındaki düşüşe rağmen, özellikle Uzakdoğu merkezli e-ticaret sitelerinden gelen siparişler sayesinde, 2025'in ilk beş ayında Türkiye'nin havayolu kargo hacmi geçen yılın aynı dönemine kıyasla %5'in üzerinde büyüdü.

Türkiye’de ofis kuran Çin merkezli Temu, ek vergi uygulamalarına karşın birkaç güne düşen teslimat süreleriyle bu artışta belirleyici bir etken oldu. E-ticarete bağlı talep artışı ve bu alandaki altyapı yatırımları, Türkiye’yi Asya ile Avrupa arasında önemli bir lojistik merkez haline getirme potansiyelini güçlendiriyor.

Ekonomim yazarı Aysel Yücel’in haberine göre, Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) verileri, 2025 yılının Ocak-Mayıs dönemine ilişkin hava kargo hareketliliğinde dikkat çeken artışları ortaya koydu. Bu dönemde iç hatlarda yük trafiği, bir önceki yılın aynı dönemine göre %1,3 artış göstererek 329 bin 668 tona yükseldi. Dış hatlarda ise yük trafiği %6 oranında artışla 1 milyon 539 bin 714 tona ulaştı. Böylece toplam yük trafiği, ilk beş ayda yıllık bazda %5,1 artarak 1 milyon 869 bin 382 ton seviyesinde gerçekleşti.

Uluslararası Taşımacılık ve Lojistik Hizmet Üretenleri Derneği (UTİKAD) Yönetim Kurulu Üyesi ve Havayolu Çalışma Grubu Başkanı Serkan Eren, Türkiye’nin hava kargo taşımacılığında e-ticaret kaynaklı yeni bir evreye girdiğini belirtti. Eren,

“E-ticaret ciddi bir ivme kazandı. Hava kargoda geleneksel havalimanı-havalimanı taşımalarının yerini, artık kapıdan kapıya teslimatlar alıyor. Bu, DHL ve UPS gibi şirketlerin yıllardır sunduğu kurye hizmetlerine benziyor ama daha büyük hacimli ve ihracatçıların kendi süreçlerini yönettiği bir yapıya dönüşüyor.”

Serkan Eren, Türkiye’nin bu dönüşümde önemli bir rol üstlendiğine dikkat çekerek, İstanbul Havalimanı'nda FedEx ve Trendyol’un kuracağı tesislerin bunun somut örnekleri olduğunu söyledi. “Türkiye, özellikle THY ve MNG gibi güçlü havayolu şirketleri sayesinde bir transit hub olma yolunda ilerliyor. Eren, "E-ticaret taşımaları hem ülkemize hem de Avrupa’ya ciddi trafik yaratıyor” ifadelerini kullandı. Son dönemde Temu gibi Çin merkezli platformların Avrupa pazarına açılmasıyla birlikte Türkiye, bu trafiğin geçiş noktalarından biri haline geldi.

Bu gelişme, havalimanlarındaki kargo hacmine doğrudan yansıyor. Eren, “Eskiden Çin’den sipariş verirken bir ay beklenirdi. Şimdi 3-5 günde teslimat yapılabiliyor. Bu da hava kargoyu daha cazip hale getiriyor” dedi. Türkiye'nin, Çin’in birçok farklı noktasından yük toplayıp Avrupa’ya taşıyabilen esnek yapısı sayesinde bu alanda daha fazla yol alacağı öngörülüyor.

Hızla büyüyen e-ticaret'e karşın hava kargo arzında sıkıntılar yaşanıyor. Yeni bir uçak almanın maliyetli ve uzun süreli bir süreç olduğunu belirten Serkan Eren, “Bugün bir uçak almak isteseniz 5-6 yıl beklemeniz gerekiyor. Bu da arz-talep dengesini zorluyor. Dolayısıyla esnek çözümler ve havayolu-karayolu kombinasyonları daha fazla önem kazanıyor” açıklamasını yaptı. Türkiye’nin e-ticaret odaklı hava taşımacılığında yakaladığı ivme, sivil havacılık otoritesiyle yapılan görüşmelerle destekleniyor. Uzakdoğu ile kurulan yeni hatlar ve yerli oyuncuların daha fazla trafik hakkı elde etmesi hedefleniyor.

Hava kargo taşımacılığında geçen yıl e-ticaret Arap ülkelerinden yapılan alışverişlerle gündeme gelmişti. Özellikle Trendyol gibi yerli şirketlerin altyapı yatırımları bu ticareti hızlandırmış, Türk havalimanlarını Ortadoğu’nun hub’ı yapmıştı. Serkan Eren, Uzak Doğulu e-ticaret platformlarının bu trende de değişime yol açtığına işaret ederek,

“Arap ülkelerinden gelen taleplerde bir miktar yavaşlama yaşanıyor. Trendyol gibi şirketlerin altyapı yatırımlarıyla birlikte bu pazar ilk başta çok hızlı büyüdü. Ancak Temu gibi yeni oyuncuların sahneye çıkmasıyla yön biraz değişti.”