YAVUZ DONAT Bugün 27 Mayıs

Askeri darbe... Aradan tam 65 yıl geçti... 27 Mayıs 1960, tek cümleyle nedir?
"Devletin, halkın elinden alınmasıdır."
27 Mayıs... Türkiye'nin genç demokrasi fidanlığına atılan kötü tohum.

Ülkenin yetişmiş kadroları, taze ekin gibi biçildi.
Sistemin... DNA'sı, kimyası, ayarı bozuldu.
Ki... O ayar hâlâ yerli yerine oturmuş değil... Nereden mi belli?
İçimizdeki darbe, muhtıra, müdahale rüyası görenlerden.

***

DEVLET YALANI
Darbeler... Muhtıralar... Müdahaleler... Ve acı gerçek: "Yalan kurumsallaştı."
Darbelerle birlikte... Maalesef... "Devlet, yalan söylemeye başladı."
Cemil Çiçek dostumuzun bir sözü var: "Gerçeği söylemek cesaret ister... Yalanı söylemek ise kabiliyet."
Darbeler... İçimizdeki kabiliyetlileri gösterdi... O kadar çoklar ki.
Yalan... Öylesine kurumsallaştı ki... Önlenemez yükselişini bugün de sürdürmeye devam ediyor.

***

KUYRUKLU YALAN
Darbenin olduğu gün... Sıcağı sıcağına... Eskişehir Örfi İdare Komutanı Tuğgeneral Bedii Kireçtepe, bir bildiri yayınladı... 27 Mayıs 1960.

Bildiri... Kâğıda basıldı... Dağıtıldı:
"Hükümet erkânı ve Demokrat Partililer, 12 uçak dolusu altın mücevherat ve yabancı parayı yurtdışına kaçırırken yakalandılar."

***

KATMERLİ YALAN
Darbeden bir hafta sonra... Darbe yönetimi... Milli Birlik Komitesi, tebliğ yayınladı... 3 Haziran 1960.

Bildiride özetle, "Gençlerin öldürülüp gizli yerlere gömüldüğü... Issız yerlerde, kuyulara atıldığı... Bir kısmının buzdolaplarında saklandığı... Bazılarının kıyılarak toz haline getirilip hayvan yemi yapıldığı" yazılı.

***

PÜSKÜLLÜ YALAN
Hangi birini yazalım... Kitaplara sığmaz. Darbe... Ve hemen yalan: "Türkiye İş Bankası... Gizli kasa... İçinde Cumhurbaşkanı Celal Bayar'ın parası var... 103 milyon lira."

Hemen... Resmi heyet kuruldu... Subay... Maliyeci... Savcı.
Kasa açıldı... Tutanak tutuldu.
Kasada... Reşide-Celal Bayar çiftinin merhum oğlu Refii'nin bir tutam saçı... Ve bir adet Cumhuriyet altını vardı.

***

YASSIADA
Utanç mahkemesi... Rezilliğin daniskası... Tutanakların yüzkarası.
Başbakan Adnan Menderes savunma yapacak... Ama mahkeme başkanı sözünü kesiyor:
Bizim burada boş laf dinleyecek vaktimiz yok.
Sorduğum soruya kısa cevap vermezsen sözünü keserim.
Kendi çiftliğinizin, kendi maaşınızın peşinden koşmayı bilirsiniz.

***

KİRLİ TUTANAKLAR
Mahkeme başkanı... İdamla yargılanan Maliye Bakanı Hasan Polatkan'ın sözünü kesiyor:
"Boş sözler bunlar... Boş."
Sözü kesilenlerden biri... Ticaret Bakanı Samet Ağaoğlu: "Kısa kes! Az konuş!"
Tevfik İleri... Yüksek Mühendis... Devlet Bakanlığı... Ulaştırma Bakanlığı... Bayındırlık Bakanlığı... Milli Eğitim Bakanlığı... Başbakan Yardımcılığı yapmış bir devlet adamı. Torunu şimdi milletvekili... Sevgili Ömer İleri.
Mahkeme başkanı... Tevfik İleri'yi azarlıyor:
"Böyle konuşmaya devam edersen seni susturur, dışarı çıkarırım."
Ve... Tevfik İleri... Duruşma salonundan atılıyor.

***

AKADEMİK AYIP
Darbeye ilk destek bildirisi... İlk alkış... İstanbul Üniversitesi'nden. Darbe... 27 Mayıs sabahı oldu. Ve... 28 Mayıs günü... İstanbul Üniversitesi'ne mensup altı profesör ile bir doçent... Darbecilere, Anayasa Komisyonu Raporu sundular.
Komisyonu ne zaman kurdunuz? Raporu ne zaman yazdınız? Bu ne sürat... Dünyanın en hızlı atleti bile yetişemez.

***

YAZMAZSAK OLMAZ
Üniversitemiz... Darbeye övgü düzerken... Alkış tutarken... Darbeciler... Tam 147 profesörün, hiçbir gerekçe göstermeden, üniversiteyle ilişiğini kestiler. Büyük kıyım. Üniversitenin tepkisi... Sıfır.

***

'ANAYASA KOMİSYONU RAPORU'
Darbecilerin... Askeri uçakla ve yıldırım hızıyla Ankara'ya çağırdıkları, anlı şanlı hukuk hocalarının, akşamdan sabaha hazırlayıp Milli Birlik Komitesi'ne sundukları raporun sunuş yazısı. Merak edenlerin aklında, arşivinde bulunsun diye:
"Milli Birlik Komitesi ve Türk Silahlı Kuvvetleri Başkumandanlığı tarafından yeni bir Anayasa hazırlamak üzere Ankara'ya çağrılarak görevlendirilmiş olan;
İÜ Rektörü Ord. Prof. Sıddık Sami Onar,
İÜ Ord. Prof. Hıfzı Veldet Velidedeoğlu,
İÜ Prof. Hüseyin Nail Kübalı,
İÜ Prof. Ragıp Sarıca,
İÜ Prof. Tarık Zafer Tunaya,
İÜ Prof. Naci Şensoy,
İÜ Doç. İsmet Giritli'den;
Kurulmuş olan komisyon, Rektör Sıddık Sami Onar başkanlığında toplanarak aşağıdaki esasları tespit etmiş ve Milli Birlik Komitesi'ne sunmuştur."
Rapor... Hayli uzun. Darbeye meşruiyet fetvası... Ve yeni Anayasa taslağı. Bugün... Raporun sunuş bölümüyle yetinelim.

***

SAYIN CUMHURBAŞKANIM
Bugün... Başbakanlık Devlet Arşivleri'nde... 27 Mayıs 1960 darbesi ve Yassıada mahkemeleri hakkında; 3 bin 527 klasör var. Ve... 100 binin üzerinde de doküman.
Sayın Cumhurbaşkanım,
Bu belgelerin, gün ışığına çıkma zamanı gelmedi mi?
Devlet arşivlerinden... Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'ndeki Millet Kütüphanesi'ne taşınsa... Yakın siyasi tarih ve sırtına kasatura saplanarak kanatılmış demokrasimiz üzerine araştırma yapmak isteyenlerin bilgisine sunulsa... Nasıl olur dersiniz?

***

VE... GÜNÜN SORUSU
Bugünün yazısını bitirirken... Bir soru da sayın okuyucularımıza... Ne dersiniz, darbeli yazıya burada noktayı koyalım mı? Yoksa... Yarın devamını yazalım mı?