Yeni mezunlara kötü haber! Sözcü Gazetesi

Türkiye’de artık işler çok kolay! Yeter ki bir cümleyi üçe böl, kimse anlamak için uğraşmasın. Tıpkı geçtiğimiz günlerde sosyal medyada çokça paylaşılan Pamukkale Üniversitesi Rektörü’nün demecinde olduğu gibi: 

“Üretmeye devam bilimsel üretimleri... 

Herkes, evlatlarımızı kamuya kazandırıp güzel hizmetler ettirmek için mücadele edeceğini vaat ediyor. 

Uluslararasılaştırmayla ilgili projelere önem vererek…” 

Aslında sayın rektör 6 yaşındaki bir çocuğun anlayabileceği seviyeye inmek istemiş. Biz anlamakta zorlandık. 

Ancak acı gerçek çok yakınımızda. Zira şirketler mezun gençleri “yetersiz” bularak işe almayı kesiyor. 

★★★

20 yıl önce diploma almak “iş bulmak” anlamına gelirdi. Bugünse üniversite mezunu gençlere iş değil, en iyi ihtimalle bir LinkedIn özgeçmişi sunuyor.

The Wall Street Journal (WSJ) gazetesine göre, Amerika’da yeni mezun işsizlik oranı yüzde 6.6’ya fırlamış. Türkiye’de ise üniversite mezunu işsizlik oranı yüzde 9.2.   

Yani gençler mezun olup en iyi ihtimalle zincir markette vardiyaya yazılıyor. 

Sebep ne mi? Kısaca söyleyeyim: Nvidia. 

Bu şirket, şu an dünyadaki yapay zekâ devriminin beyni. Çünkü yapay zekâyı çalıştıran tüm o devasa bilgisayarların içindeki grafik işlemciler (GPU) neredeyse tek bir şirket tarafından üretiliyor: Nvidia. 

Şirketin sahibi, deri ceketli Tayvan asıllı bir mühendis olan Jensen Huang. Girişimcilikten çok, “çip filozofu” gibi konuşuyor. Diyor ki: 

“Her şirketin iki fabrikası olacak. Biri ürün üreten fabrika, diğeri o ürünü yöneten yapay zekâ fabrikası.” 

Eskiden bir şirketin CEO’su mesela koltuk üretirdi. Şimdi aynı şirketin ikinci fabrikası, o koltukta oturacak müşteriyi algoritmayla buluyor. 

Ve işin trajik yanı, o fabrikada artık yeni mezun yok. 

★★★

Diploması olan işsizler çağındayız. 

Huang’ın tarif ettiği bu “çift fabrika düzeni”, şirketleri radikal biçimde dönüştürdü. WSJ’ye göre Amazon, JPMorgan, hatta Ford bile açık açık söylüyor: “Yapay zekâ geldi, beyaz yaka yarıya düşecek.”

Şirketler artık yeni mezun çaylak değil, sadece yapay zekâyı kullanmayı bilen tecrübeli insanlar istiyor.

Yani kariyer merdiveni, henüz ilk basamakta çip kırığına basıp kayıyor. 

★★★

Nvidia neden bu kadar kudretli? 

Şöyle anlatayım: Nvidia, 1993’te video oyunlarına hız katmak için grafik işlemcileri (GPU) üretmeye başladı. Ancak son 5 yılda bu çipler yapay zekânın beynine dönüştü. 

- Bugün dünyadaki her 10 yapay zekâ modelinden 9’u Nvidia çipiyle çalışıyor. 

- Şirketin değeri 4 trilyon doları aştı.  

- Apple ve Microsoft’u tahtından etti. 

- Jensen Huang, dünya tarihinin en hızlı zenginleşen CEO’su oldu. 

- Arizona ve Texas’ta önümüzdeki 4 yılda yarım trilyon dolarlık süper bilgisayar altyapısı kuracaklarını söylüyor. 

Ve Huang, yıkımın faturasını soğukkanlı bir netlikle sunuyor: 

“Yapay zekâyı kullanmıyorsanız, işinizi AI kullanan birine kaptırırsınız. Bu kesin.” 

★★★

Daha da kötüsü var. Yeni mezunlar sadece işsiz değil, artık gereksiz görülüyor. 

Stajyerlerin yaptığı metin yazımı, veri analizi, raporlama gibi işler artık ChatGPT’ye bırakıldı. 

Carlyle gibi yatırım devleri artık mezunlara şunu söylüyor: “Angarya iş yok. Onun yerine AI (yapay zekâ) var.” 

Bir başka deyişle, “Biz size işin mutfağını göstermeyeceğiz. Çünkü o mutfakta artık fırın yok, mutfak robotu çalışıyor.” 

★★★

Amerikan gazetesinin verilerine göre, yeni mezunlar için ilanlar yüzde 15 azaldı, başvuru sayısı ise yüzde 30 arttı. Mezuniyet artık başlama değil, bekleme çizgisi.  

Ve bu sistem yalnız bireyleri değil, geleceği de tehdit ediyor. Çünkü hiçbir şirket kendi yöneticisini doğrudan CEO olarak işe almaz. O merdiven yıkıldıysa, 10 yıl sonra o koltuk boş kalacak. 

Belki de Jensen Huang’ın dediği gibi: 

“Ben 5 yılda, internetin 20 yılda yarattığından daha fazla milyoner yaratacağım. Bundan sonrası yalnızca zeki insanların değil, çiple zenginleşen zihinlerin dünyası olacak.” 

Yüksek teknoloji, 5 yılda yapay zekâ milyonerlerini patlatacak.   

Biz ise halen bir nevi pide, kebap, tavana çiğköfte modelindeyiz. 

Üretmeye devam bilimsel üretimleri...  

Uluslararasılaştırmayla ilgili projelere önem vererek...