88 sektörden 56’sında ücret zammı enflasyonun altında Sosyal Güvenlik Haberleri

Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) bildirilen prime esas kazançlar, işçi ücretlerindeki erimenin 2025 yılında da tüm hızıyla devam ettiğini gösteriyor.

Avrupa Birliği’nde ekonomik faaliyetleri sınıflandırmak için kullanılan NACE kod sistemine göre, 88 faaliyet kolu bulunuyor. SGK, sigortalı çalışan işçilerin ortalama ücretlerini NACE faaliyet kollarına göre her ay yayımlıyor. Özel sektörde yılbaşı ücret zamları birkaç aya yayılabiliyor. Kimi işyeri zammı ocak ayında yaparken kimisinde zamlar mart ayını bulabiliyor. 2025 yılbaşında ortalama ücretlere ne kadar zam yapıldığını görebilmek için mart ayına ilişkin SGK’ya gönderilen verileri esas aldım.

SORULARINIZ İÇİN: [email protected]

Asgari ücret 2025 yılında yüzde 30 oranında arttı. Net asgari ücret 17.002,12 TL’den 22.104,67 TL’ye, brüt asgari ücret ise 20.002,50 TL’den 26.005,50 TL’ye yükseldi.

Yaklaşık 16,3 milyon işçi için SGK’ya bildirilen brüt ücret aralık ayında ortalama 39.248 TL iken mart ayında 49.260 TL oldu. Ortalama brüt ücret aralık ayına göre yüzde 25,5 oranında gerçekleşti. Asgari ücret yüzde 30 oranında artarken, ortalama ücretlerdeki artış asgari ücret zammının 4,5 puan altında kaldı.

2024 yılında tüketici fiyat enflasyonu yüzde 44,38 olarak gerçekleşti. Geçen yılın mart ayında ortalama aylık brüt ücret 34.849 TL idi. Bu yılın mart ayındaki ortalama ücretin 49.260 TL olduğu dikkate alınırsa, geçen yılın mart ayına göre yıllık artış yüzde 41,4 oldu. Yıllık bazda ücret artışı enflasyonun 2,98 puan altında gerçekleşti.

56 SEKTÖRDEKİ İŞÇİLER ENFLASYONA YENİLDİ

Yıllık ücret artışı 32 sektörde enflasyon düzeyinde veya üstünde olurken, 56 sektörde enflasyonun altında kaldı. Aralık ayına göre ise sadece 14 sektördeki ücret artışı asgari ücret zammını aşarken, 74 sektördeki ücret artışını enflasyonun altında kaldı. Bu iki veri, geçen yılın ikinci yarısında yapılan ara zamlar yıllık bazda ücretlerdeki erimeyi sınırlarken, 2025 yılında sektörlerin yüzde 84’ünde asgari ücretin altında zam yapıldığını gösteriyor.

Bazı sektörlerde işçi ücretlerinin gerçek kazanç üzerinden gösterilmemesi yaygın bir uygulama. Örneğin yatılı bakım hizmetleri sektöründe SGK’ya bildirilen ortalama kazançlar 2024 yılı başlarından sonlarına doğru düşerken bu yılın başında tekrar yükselmiş görünüyor. Bunun en önemli sebebinin kazançların gerçekte ödenenden daha düşük bildirilmesinden kaynaklandığını söylemek mümkün. Muhtemelen, denetimlerin artmasıyla tekrar gerçek kazançlar bildirilmeye başlandığı için veriler arasında tutarsızlık görünüyor. Ancak, SGK verileri bir bütün olarak değerlendirildiğinde işçilerin ücret zammının enflasyonun altında kaldığı, bu yıl işçilerin çoğunluğunun asgari ücret zammından daha az zam aldığı görülüyor.

ZAM ŞAMPİYONU SEKTÖR İŞÇİSİNE CİMRİ

Sektörel bazda bakıldığında yıllık ücret artışı yüzde 68,4 ile en yüksek tütün ürünleri imalatında görülürken, bu sektörü yüzde 61,8 ile programlama, yayıncılık, haber ajansı ve diğer içerik dağıtım faaliyetleri izledi. İçecek imalatı (%61), kanalizasyon (%59,8), elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme sistemleri üretim ve dağıtımı (57), metal cevheri madenciliği (%55,2), telekomünikasyon (%54,8), binalarla ilgili hizmetler ve çevre düzenlemesi (%53,6), reklamcılık, halkla ilişkiler (%50,7), bilgisayar, elektronik ve optik ürünler imalatı (%50,4), atık toplama, geri kazanım ve bertaraf (%50,2), iyileştirme faaliyetleri ve diğer atık yönetimi hizmeti faaliyetleri (%50,2) ücret zammının nispeten yüksek olduğu sektörler oldu.

Türkiye’de enflasyonun en fazla arttığı sektörlerin başında gelen yiyecek ve içecek hizmetleri sektöründe yıllık ücret artışları yüzde 39,4’te kaldı. Zamlara en büyük gerekçe olarak personel ücretlerini gösteren bu sektörde ortalama ücretler asgari ücretin sadece yüzde 31 üzerinde yer alıyor.

Deprem dolayısıyla işçilik ücretlerinin olağanüstü arttığı iddia edilen inşaat sektöründe yıllık ücret artışı yüzde 36,4 oldu. Bu sektördeki ortalama ücretler de asgari ücretin sadece yüzde 28 üzerinde bulunuyor.

Son yıllarda peş peşe istihdam kaybının yaşandığı giyim imalatı sektöründe ücret zammı yıllık yüzde 32,5, tekstil sektöründe ise yüzde 36,2’de kaldı.