ILO: “Asgari ücretli enflasyonun altında zam alırsa desteklenmeli” Sosyal Güvenlik Haberleri

Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Türkiye Direktörü Yasser Hassan, bir grup gazeteciyle yaptığı toplantıda son ILO Konferansında alınan kararlar hakkında bilgi verdi, soruları yanıtladı.

SORULARINIZ İÇİN: [email protected]

Hassan, ILO’nun asgari ücretin belirlenmesi konusundaki yaklaşımına ilişkin bir soru üzerine, her şeyden önce işçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan üç taraflı mekanizma ile tespit edilmesi gerektiğini vurguladı. Asgari ücretin insan onuruna yakışır bir yaşam standardında olması gerektiğini kaydeden Hassan, bu hedefe ulaşmanın kolay olmadığını da belirtti.

Yüksek enflasyon yaşanan ve enflasyonla mücadele eden ülkelerde asgari ücret zamlarının enflasyonun altında kalabildiğini ifade eden Yasser Hassan, aksi takdirde yüksek zammın yeniden enflasyona ve sonuçta bir kısır döngüye yol açtığını dile getirdi. Hassan, asgari ücret zammının enflasyonun altında kaldığı bu tür durumlarda asgari ücretle çalışan işçilerin farklı sosyal araçlarla desteklenmesi gerektiğini söyledi. Hassan, bu yapılmadığı takdirde düşük asgari ücret zammının enflasyonla mücadelede basit bir mali araç olarak kullanılmış olacağını vurguladı.

MOTO-KURYELERE ILO KORUMASI

Kurye, taksi şoförlüğü (UBER gibi), sağlık bakımı, lojistik, temizlik, ev hizmetleri gibi işlerde dijital platformlara bağlı çalışma yöntemi tüm dünyada hızla yaygınlaşıyor. Bu tür platformlara bağlı çalışan kişilerin çok az bir kısmı iş sözleşmesiyle ücret karşılığı çalışırken, çoğunluğu ortak, taşeron gibi sıfatlarla çalıştırılıyorlar. İş güvenceleri bulunmuyor, sosyal güvenliğe erişimleri kısıtlı, iş sağlığı ve güvenliğinden yoksun bulunuyorlar.

ILO bir süredir platform ekonomisi çalışanlarının koşullarının nasıl düzeltilebileceğine dair hazırlıklar yürütüyor. ILO, gelecek yılki konferansta “Platform ekonomisinde insana yakışır iş” başlıklı gündem maddesi belirledi. Uluslararası çalışma standartlarının platform ekonomisine uyarlanması konusunda 2026’daki konferansa kadar sözleşme ve tavsiye karar taslağı hazırlanacak.

Yasser Hassan, platform ekonomisine yönelik çalışmaların hem tüketiciler hem çalışanlar için önemli olduğuna dikkat çekti. Hassan, üye devletlerden platform ekonomisi çalışanlarının ücretleri, çalışma saatleri, sosyal güvenliğe erişimi, sözleşmelerin belirlenmesi, iş sağlığı ve güvenliği konularında görüş ve önerilerin toplandığını anlattı. Bu sektörde mevzuat açısından gri alanlar bulunduğuna dikkat çeken Hassan, bazı platformların işçiyi ortak, tedarikçi, taşeron olarak gösterdiklerini, işçilerin kendi kaderine terk edilmesinin ILO açısından kabul edilemez olduğunu dile getirdi.

Hassan, ILO’nun, platform ekonomisinde çalışan işçilerin hakları konusundaki asgari gereksinimlerin belirlenmesini ve üye devletler için bağlayıcı hukuki belge oluşturmayı amaçladığını, bu belgedeki standartların daha sonra ulusal yasalara yansıtılacağını kaydetti. Hassan, Türkiye’de de bu konuda çok ciddi çalışmalar yürütüldüğünü, kısa süre önce yapılan çalıştayda konunun kapsamlı şekilde tartışıldığını vurguladı.

Sözleşme taslağı gelecek yılki ILO Konferansında kabul edilirse, uluslararası çalışma standartları tüm dijital emek platformları ve tüm dijital platform çalışanlarına da uygulanacak. Ülkeler, platform çalışanlarının sosyal güvenlik haklarına erişimini sağlayıcı tedbirler alacak.

FİLİSTİN DEVLETİNE ILO’DA GÖZLEMCİ ÜYE STATÜSÜ

Yasser Hassan, Filistin Devleti’nin ILO’ya gözlemci üye kabul edilmesi hakkında da bilgi verdi. Daha önce ILO’da Filistin Kurtuluş Örgütü’nün gözlemci üye olarak temsil edildiğini hatırlatan Hassan, son konferansta iki delegenin karşı çıktığı oylamada üyelerin ezici çoğunluğu ile Filistin Devleti’nin gözlemci üye kararı alınmasının önemli olduğunu vurguladı.