ABD İsrail arasında rüzgâr soğuk: Trump Netanyahu’yu aradan çıkardı

ABD Başkanı Donald Trump, İran ile nükleer görüşmelere başlamaktan İsrail’in bilgisi olmadan Hamas ile rehin görüşmeleri yapmaya kadar bir dizi hamleyle Binyamin Netanyahu’yu giderek daha fazla kenara itiyor. Son olarak kıdemli Hamas lideri Halil el-Hayya, grubun ABD yetkilileriyle doğrudan görüşmelerin ardından Gazze’de tutulan İsrailli-Amerikalı rehine Edan Alexander’ı serbest bırakmaya karar verdiğini açıkladı.

SÜREÇTE İSRAİL YOK

Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, Trump’ın Ortadoğu temsilcisi Steve Witkoff’un yardımcısının hafta sonu boyunca Doha’da Hamas liderleriyle bir araya geldiğini bildirdi. Grup, 26 yaşındaki Alexander’ın bırakılmasının “ateşkesin sağlanması, Gazze’ye girişlerin açılması, insani yardımların sağlanması için ilk adım niteliğinde” olduğunu belirtti. İsrail basını, esirlerin aileleriyle görüşen Witkoff’un, “Esirleri geri getirmek istiyoruz ama İsrail savaşı bitirmeye hazır değil. İleriye dönük net bir yol göremediğimiz halde İsrail hükümeti savaşı uzatıyor” ifadeleriyle Netanyahu’yu eleştirdiğini bildirmişti. Ancak görüşmelere dahil olmayan Tel Aviv yönetimi, Alexander’ın bırakılmasını “Gazze’de Hamas’a uygulanan askeri baskının bir başarısı” olarak nitelendiren bir açıklama yaparak süreci sahiplenmeye çalıştı.

PEŞ PEŞE DARBE

Trump yönetiminin Netanyahu yönetimini devreden çıkardığını gösteren hamleler peş peşe geldi. Trump’ın Ulusal Güvenlik Danışmanı Michael Waltz, Netanyahu ile İran’a karşı askeri seçenekler konusunda yoğun bir koordinasyon içinde göründüğü için görevinden alındı. Geçtiğimiz hafta, Trump Yemen’deki Husi isyancılarıyla, grubun ABD gemilerine yönelik saldırılarını sınırlayan ve İsrail’i kapsamayan bir ateşkes yaptığını açıkladı. Günler sonra, Washington’un “İsrail ile ilişkilerini normalleştirmesi talebi” olmadan Suudi Arabistan’a sivil nükleer teknolojiye erişim sağlamayı düşündüğüne dair haberler ortaya çıktı. Son olarak Arap medyasında, ABD Başkanı’nın bugün başlayan Körfez turunun Riyad ayağında, Filistin meselesiyle ilgili önemli bir duyuru yapabileceği yönünde iddialar yer aldı. 

‘SİLAH YARDIMINDAN BIKABİLİRİZ’

Washington Post’a (WP) konuşan Trump’ın danışmanlarından biri, ABD lideri’nin Netanyahu’ya yönelik muamelesini, üç ay önce Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelensky ile yaptığı çekişmeli Beyaz Saray toplantısında olan bitene benzetti. Netanyahu’nun eski yardımcılarından Shalom Lipner, bu adımların Tel Aviv’de büyük panik yarattığını söylerken Trump’ın ikinci dönemini büyük fırsat olarak gören İsrail yönetimi hayal kırıklığı yaşıyor. Nitekim İsrailli Maariv gazetesinin haberine göre Başbakan Netanyahu, “Amerikan güvenlik yardımı almayı bırakmak zorunda kalabileceklerini” düşünmeye başladı. Haberde, İsrail Meclisi Dışişleri ve Güvenlik Komitesinin kapalı oturumunda konuşan Netanyahu’nun, “Silahlar için yaklaşık 4 milyar dolar alıyoruz. Ekonomik yardımdan bıktığımız gibi bundan da bıkacağımızı düşünüyorum” dediği öne sürüldü.

SERBEST BIRAKILAN İLK ASKER ESİR

HAMAS’ın silahlı kanadı El Kassam Tugayları, İsrailli-Amerikalı rehine Edan Alexander’ı serbest bıraktığını duyurdu. Hamas’ın bıraktığı ilk asker esir olan Alexander’ın teslimi öncesinde İsrail ordusu Gazze Şeridi’ndeki operasyonlarını sınırlandırarak “güvenli koridor” açtığını bildirdi. İsrail basını, Amerikalı yetkililerin Edan Alexander ve ailesini bu hafta bölgeyi ziyaret eden ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmek üzere Katar’a götürme olasılığını araştırdığını bildirdi. Alexander, 7 Ekim saldırıları sırasında yakalandığında Gazze sınırındaki seçkin bir piyade birliğinde görev yapıyordu. Gazze’de 24’ü hayatta 59 rehine kaldığı düşünülüyor.