AB’nin enerji kararı hem risk hem fırsat Ekonomi Haberleri

Avrupa Birliği’nin Rusya’dan fosil yakıt ithalatını öngörülenden önce sonlandırma hazırlığı, enerji piyasalarında dalgalanma beklentisini artırdı. Türkiye, TANAP, TAP ve LNG altyapısıyla Avrupa’nın enerji çeşitlendirmesinde stratejik bir köprü konumuna gelirken, yükselen fiyatlar ithalat faturasını ağırlaştırabilir. Uzmanlara göre AB’nin yaptırımları sertleştirmesi durumunda Türkiye, transit gelir ve jeopolitik güç olma rolünü pekiştirecek.

Avrupa Birliği Komisyonu, Rusya’dan fosil yakıt ithalatının daha hızlı sonlandırılması için yasal düzenleme hazırlığına girdi. Uzmanlara göre bu adım, enerji fiyatlarını yeniden dalgalandırabilirken AB’nin tedarik kaynaklarında köklü değişime yol açacak. Avrupa Birliği (AB), Rusya’ya yönelik 19. yaptırım paketi kapsamında enerji ithalatına daha sert sınırlamalar getirmeye hazırlanıyor. Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen’in duyurduğu yeni teklif, Rus fosil yakıtlarının 2028’den önce yasaklanmasının gündeme alınacağını işaret ediyor.

ENERJİ PİYASALARINDA DALGALANMA BEKLENTİSİ

Enerji bağımlılığını azaltma adımı, küresel piyasalarda dikkatle izleniyor. Savaş öncesinde AB’nin doğal gaz ithalatının yüzde 45’i, petrolün ise yüzde 25’i Rusya’dan sağlanıyordu. Bu oranlar hızla düşse de Moskova halen Avrupa için önemli bir tedarikçi konumunda. Analistler, yeni yaptırımların enerji fiyatlarında dalgalanma riskini artırabileceğini, özellikle doğal gazda arz güvenliği kaygılarının öne çıkacağını belirtiyor. Öte yandan AB’nin LNG yatırımlarına hız vermesi, Norveç, Orta Doğu ve Kuzey Afrika’dan daha fazla enerji temin etmesi bekleniyor. Ekonomistler, sürecin Rusya açısından da kritik olduğuna işaret ediyor. Fosil yakıt ihracatı Moskova bütçesinin temel gelir kalemini oluştururken, Avrupa pazarındaki kayıpların Çin ve Hindistan’a yönlendirilerek telafi edilmeye çalışıldığı belirtiliyor.

TÜRKİYE’NİN STRATEJİK ÖNEMİ ARTACAK

Avrupa Birliği’nin Rusya’dan fosil yakıt ithalatını öngörülenden önce sonlandırmaya yönelik hazırlıkları, Türkiye’yi doğrudan etkileyecek. Enerji uzmanları, bu sürecin Türkiye’nin stratejik önemini artırabileceği görüşünde. Azerbaycan gazını Avrupa’ya taşıyan TANAP, TAP hatları ve Türkiye’nin sahip olduğu LNG terminalleri, AB için kritik konumda bulunuyor. Bu durum, Ankara’ya transit gelirler ve yeni yatırım fırsatları oluşturabilir.

İTHALAT FATURAMIZ YÜKSELEBİLİR

Enerji fiyatlarındaki olası dalgalanmaların Türkiye’nin ithalat faturasını yükseltmesi bekleniyor. Ayrıca AB’nin Rusya’ya uyguladığı sert önlemler, TürkAkım gibi projeler nedeniyle Ankara’nın Moskova ile ilişkilerinde denge arayışını zorlaştırabilir. Türkiye, Avrupa’nın enerji çeşitlendirmesinde kilit ülke olacak ancak aynı zamanda ekonomik kazanç ile siyasi riskleri dikkatle yönetmek durumunda kalabilir.

BU NASIL YAPTIRIM?

Enerji ve Temiz Hava Araştırma Merkezi'nin (CREA) 2024 raporuna göre, AB'nin 2024 yılında Rusya'dan yaptığı fosil yakıt ithalatının toplam maliyeti 21,9 milyar avroya ulaştı. Bu rakam, AB'nin 2024 yılında Ukrayna'ya ayırdığı 18,7 milyar avroluk finansal yardımdan daha fazla. Enerji düşünce kuruluşu Ember'ın analizine göre, AB'nin 2024'te Rusya'dan boru hatları ve LNG (Sıvılaştırılmış Doğal Gaz) dahil olmak üzere toplam doğal gaz ithalatı, bir önceki yıla göre yüzde 18 oranında arttı.