Adres verin gidelim! Kira 10 bin lira, öğrenci yurdu 700 lira!

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 3 Temmuz'da Haziran ayı enflasyon verilerini açıkladı. Açıklanana göre Haziran enflasyonu 1, 37 oldu, yıllık enflasyon ise 35,05 olarak gerçekleşti. TÜİK'in açıkladığı oranlar, bağımsız araştırmacılardan oluşan Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) verileri ile yine uyuşmadı. ENAG'ın verileri çok daha yüksekti: aylık bazda yüzde % 3,05 yıllık enflasyon 68,68!

TÜİK'in açıkladığı verileri güvenilir bulmayan büyük bir kesim varken, yıllardır iki kurum arasında makas kapanmıyor.

TÜİK açıkladı: Kritik haziran enflasyonu belli oldu

Ekonomi Yazarı Alaattin Aktaş da TÜİK'in açıkladığı oranlar üzerinden ürünleri hesapladı. Ancak ortaya çıkan rakamlar halkın yaşadığına çok uzak görünüyor.

Aktaş, Ekonomim'deki köşesinde "Bugün 8 Temmuz; TÜİK’in madde fiyatları günü..." başlıklı yazısında "İlk kez geçen yıl bugün, 8 Temmuz 2024 tarihinde yazmıştım ve büyük ses getirmişti. Konunun ne olduğunu tahmin edenleriniz vardır; TÜİK’in TÜFE’de dikkate aldığı ve hani şu devlet sırrı gibi sakladığı madde fiyatları var ya, işte ondan söz ediyorum." ifadelerine yer verdi.

Daha önce bir kişinin TÜİK'e gerçek enflasyon verilerini açıklamayarak kendisini zarara uğrattığı yönünde açtığı davaya gönderme yapan Aktaş : "TÜİK bu fiyatları mahkeme kararına rağmen bile vermiyor." dedi.

'Enflasyon verileri' davasında karar: TÜİK verileri paylaşmamış!

TÜİK'in açıkladığı verilere dayanarak hesaplama yapan Aktaş "TÜİK madde fiyatlarını gizli tutuyor ama tüm maddelerin 5’li kod bazında endeksini açıklıyor. Bu 5’li kodların bir kısmında 7’li kodda yalnızca bir madde yer aldığı için de çok küçük sapmalarla endeks hesabında dikkate alınan fiyatlara ulaşmak mümkün oluyor." diyerek yaptığı hesaplamayı açıkladı.

TÜİK verilerine göre haziran ayı giderlerindeki düşük fiyatlar dikkat çekti.

Buna göre 1 milyona satılık evin tek bir ilde olduğu Türkiye'de ortalama kira 10 bin lira. Aktaş ilden ile durum değişse de bu rakamı soru işaretli buldu: "Türkiye ortalamasında kira hâlâ 10 bin lira dolayında mıdır? Pek sanmıyorum. Ama TÜİK’e göre öyle, hatta TÜİK 10 bin lira sınırını ilk kez mayıs ayında aştı, artış haziranda da sürdü." diye eleştirdi.

"TÜİK, TÜFE hesaplamasında Türkiye ortalamasındaki kirayı haziran ayı itibarıyla 10 bin 694 lira olarak dikkate aldı." diyen Aktaş'ın yine TÜİK verilerine dayanarak yaptığı hesaplamaya göre öğrenci yurtları sadece 699 lira 50 kuruş!

Aktaş "Hani vatandaş zaman zaman 'Nerede bu TÜİK’in marketi, biz de oradan alışveriş yapalım' diyor ya, öğrenciler de bu yurtları aramalı!" diye verilerle hicvetti.

Yurt ücretlerinde büyük bir artış : İşte, güncellenen yeni ücretler

TÜİK'e göre eğitim ücretsiz, özel eğitim kuruluşları ise sudan ucuz. TÜİK'e bakılırsa yıllık 170 bin liraya özel ilköğretime gidilebilir, 195 bin liraya da özel liseye. Özel üniversite ise yine TÜİK'e göre yıllık 414 bin lira.

Geçtiğimiz haftalarda İstanbul'daki ücretlerini açıklayan bir çok özel okulun fiyatlarının 1 milyon civarında olduğu görülmüştü.

Aktaş'ın dikkat çektiği bir diğer kalem ise “düzeyi belirlenemeyen yaygın eğitim programları ya da hizmetleri” oldu. Bu başlıkta kastedilenin çeşitli dershane ve kurlar olabileceğini söyleyen Alaattin Aktaş, "En iyisi çocukları buraya yollamak! Fiyatına bakar mısınız; 101,5 lira. İsterse aylık olsun, -ki herhalde öyledir- ne olacak ki!" diye yazdı.

Sağlık giderlerine dair TÜİK'in açıkladığı verileri de eleştiren Aktaş'ın şu ifadelere yer verdi:

"İzahı olmayanın mizahı, hatta kara mizahı böyle oluyor işte! Ayakta tedavi hizmetleri katkı payı haziran ayında 50 lira! Geçen yıl bugün Haziran 2024 tutarını 34 lira olarak yazmıştım; aradan bir yıl geçti, yüzde 50’lik artışla tutar 50 lira oldu. Arada yüklü bir zam yapıldı da, enflasyonu çok etkilemesin diye o zam geri alındı, onu da hatırlatalım."

Geçen sene “uzman doktor muayene ücreti” olarak adlandırdıkları bu kalem “34 liraya hangi uzman doktormuş bu” diye sorulunda “Yok öyle değil, devlet hastanelerindeki muayenelerin katkı payı da dahil buna” açıklamaları yapıldığını anımsatan Aktaş, otomobil fiyatları için ise "hem benzinli, hem elektrikli otomobildeki fiyat değişimini gösterdiği için bir ayrım yapmak mümkün olmaktan çıktı." diyerek hesap yapmanın mümkün olmadığını bildirdi.