Alaska daki Trump ve Putin görüşmesinde dikkat çeken detaylar: Bir dahaki sefere Moskova dayız

Trump ve Putin Alaska'nın Anchorage kentinde düzenlenen zirvede bir araya geldi. İki liderin görüşmesine üst düzey Rus ve ABD'li heyetler de eşlik etti. İlk olarak havaalanında görüşen Trump ve Putin önce tokalaşarak selamlaştı, ardından tören alanına birlikte yürüdü. İki lider daha sonra Trump'ın resmi aracıyla görüşme salonuna geçiş yaptı. Putin, ayrı bir araca binmek yerine Trump ile aynı araçta toplantının yapılacağı Elmendorf–Richardson Üssü'ne geçti.

"Barışın Peşinde" sloganıyla düzenlenen ve Rusya-Ukrayna geriliminin yanı sıra ikili ilişkilerin ele alındığı müzakereler yaklaşık 3 saat sürdü. Toplantıda ABD tarafını Dışişleri Bakanı Rubio ve Orta Doğu Özel Temsilcisi Witkoff temsil ederken, Rus heyetinde ise Dışişleri Bakanı Lavrov ile Kremlin Dış Politika Danışmanı Uşakov hazır bulundu.

Putin'in ABD topraklarına son ziyareti 10 yıl öncesine dayanırken, büyük ölçekli bir başkanlık zirvesi için ABD'ye resmi davet edilmesi ise yıllar sonra gerçekleşti. Ukrayna'nın 2022'de işgali sonrasında Putin, uluslararası arenada birçok devlet başkanı tarafından yalnızlaştırılmış, Batılı ülkelerin çoğunda istenmeyen kişi ilan edilmiş ve hakkında Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından tutuklama kararı çıkarılmıştı.

"PUTİN'İN İZOLASYONU SON BULDU"

Putin, ABD'yi 10 yıl aradan sonra ziyaret etti. Rus lider, 2022'de başlayan Ukrayna Savaşı'nın ardından ilk kez büyük bir başkanlık zirvesi için kendi ülkesi dışında bir liderle bir araya geldi. Ukrayna Savaşı'nın başlamasından bu yana uluslararası toplumda yalnızlaşan Putin, pek çok Batılı ülke tarafından istenmeyen kişi ilan edilmiş ve Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin tutuklama kararıyla karşı karşıya kalmıştı. Alaska'nın zirve mekânı olarak seçilmesinde, ABD'nin bu mahkemeye taraf olmaması etkili oldu.

CNN International'ın haberine göre, Putin'in diplomatik izolasyonu Anchorage havaalanına inişiyle birlikte son buldu. Trump'ın kırmızı halıyla karşıladığı Rus lider, savaş uçaklarının gösteri uçuşu ve Trump'ın alkışlarıyla uluslararası arenada yeniden kabul gördüğünün işaretini verdi.

RUSLARDAN OLUMLU TEPKİ

Rusya'da Devlet Başkanı Putin ile ABD Başkanı Trump arasındaki zirveye ilişkin tepkiler büyük ölçüde olumlu oldu. Alaska'nın Anchorage kentindeki Elmendorf-Richardson Ortak Üssü'nde Putin için kırmızı halı serilmesi ve Rus liderin ABD Başkanı'ndan alkış alması, Rus medyasında coşkuyla karşılandı. İki liderin samimi karşılaşma anları, Rus medyasında "tarihi anlar" olarak sunuldu.

Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova, sosyal medya paylaşımında, "Yıllardır Rusya'nın yalnızlaştırıldığından bahsediyorlardı. Bugün ise Rusya Devlet Başkanı'nın kırmızı halıyla karşılandığını gördüler" ifadelerini kullandı.

Her iki lider de anlaşmalara varıldığını açıklasalar da, bu anlaşmaların içeriği henüz netlik kazanmadı. Öte yandan Putin, görüşmede Rusya'nın Ukrayna'daki temel taleplerinden taviz vermedi.

BASIN TOPLANTISINDAN ÖNE ÇIKANLAR

Trump ile Putin'in Alaska'da gerçekleştirdiği uzun zirvede ele alınan konuların detayları açıklanmadı. İki lider, ortak basın toplantısının ardından gazetecilerin sorularını yanıtlamadı.

Ukrayna'daki savaşın sona erdirilmesine yönelik kesin bir anlaşmaya varılamasa da, kapalı kapılar ardında yapılan görüşmelerin her iki tarafça da olumlu değerlendirildiği belirtildi.

Basın toplantısında ilk söz alan Putin oldu. Rus lider, konuşmasına ABD-Rusya ilişkilerinin son yıllarda kötüleştiğini kabul ederek başladı. Normalde bir ABD başkanının yabancı bir lideri ağırladığı durumlarda, basın toplantısı ABD liderinin konuşmasıyla başlıyor ve ardından misafir lider söz alıyor. Trump, Alaska'daki toplantıda teamüllere aykırı şekilde misafirinin ilk konuşmayı yapmasına izin verdi.

ANLAŞMA YOLUNDA ADIMLAR

Putin ise Ukrayna'daki savaşın sona ermesi için çatışmanın temel nedenlerinin ortadan kaldırılması gerektiğini vurgulayarak, Ukraynalı ve Avrupalı yetkililere de "ortaya çıkan ilerlemeye" müdahale etmemeleri çağrısı yaptı. Kendisi ve Trump arasındaki müzakerelerin "saygılı, yapıcı ve karşılıklı anlayışa dayalı bir atmosferde" geçtiğini belirten Putin, Ukrayna'nın güvenliğinin sağlanması gerektiği konusunda mutabık kalındığını kaydetti. Putin ayrıca, Trump'ın 2022'de başkan olması durumunda Ukrayna'da savaşın hiç başlamayacağını öne sürdü.

Trump ise "son derece verimli bir görüşme yapıldığını ve pek çok konuda mutabakata varıldığını" dile getirdi. ABD Başkanı, zirvenin ardından NATO, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ve diğer ilgili yetkililerle görüşmeler yapacağını açıkladı. Putin ile yaptığı görüşmelerde "büyük ilerleme" kaydedildiğini ifade eden Trump, "Anlaşma sağlanana kadar anlaşma yok" diyerek, barış için yapılması gereken işler olduğunu da sözlerine ekledi.

"BİR DAHAKİ SEFERE MOSKOVA'DAYIZ"

Rus lider, zirve sonrası yaptığı açıklamada, "Herhangi bir anlaşmanın, Rusya'nın tüm meşru endişelerini dikkate alması ve Avrupa'da, hatta tüm dünyada adil bir güvenlik dengesini yeniden tesis etmesi gerektiğini" vurguladı.

Ukrayna'da ateşkes konusunda ne kadar ilerleme kaydedildiği belirsizliğini korurken, hem Trump hem de Putin, ABD-Rusya ilişkilerini normalleştirme ve yeniden görüşme arzusunda olduklarını dile getirdi.

Rus lider, Trump ile görüşmesinin sonunda kameralar karşısında İngilizce konuşarak, "Bir dahaki sefere Moskova'dayız" dedi. Trump, Putin'in bu ifadesine karşılık olarak gülümsedi ancak net bir yanıt vermekten kaçındı.

PUTİN SOVYET ASKERLERİNİN MEZARINI ZİYARET ETTİ

Putin, Trump ile gerçekleştirdiği ikili görüşmenin ardından, Fort Richardson Anıt Mezarlığı'ndaki Sovyet askerlerinin mezarlarına çiçek bıraktı. Kremlin tarafından paylaşılan görüntülerde Putin'in, mezarların başında diz çökerek çiçek bırakırken haç çıkardığı görüldü. Söz konusu mezarların, 2. Dünya Savaşı'nda ABD'den SSCB'ye malzeme taşırken hayatını kaybeden Sovyet pilot ve denizcilerinin anısına dikildiği açıklandı.

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, zirve öncesinde Putin'in anıt mezarlığı ziyaret etmeyi planladığını ifade etmişti.

Zirvenin ardından yapılması planlanan Rus ve ABD heyetlerinin öğle yemeği iptal edildi. Planlanan ortak yemeğin iptal edilmesinin ardından Putin Moskova'ya dönüş için yola çıkarken, Trump da başkanlık uçağıyla başkent Washington'a hareket etti.