‘Amerikan Malı iPhone’ hayal mi?

ABD Başkanı Donald Trump önceki gün Oval Ofis’te düzenlediği bir imza töreninin ardından, özellikle Apple’a yönelik yeni tarife tehditlerine ilişkin açıklamalarda bulundu. Apple Üst Yöneticisi (CEO) Tim Cook’un Hindistan’da fabrika kuracağını söylediğini aktaran Trump, “Ben de, Hindistan’a gitmen sorun değil ama burada gümrük vergisi olmadan satamazsın dedim” diye konuştu.

Apple ile Trump arasındaki kavga yeni değil. Apple, 2016’dan bu yana en önemli ürünü olan iPhone’u ABD’de üretme baskısına direndi ve bunun yerine üretimin bir kısmını Hindistan’a taşıdı. Trump ise 2016’da ilk kez başkanlığa aday olduğunda, seçmenlere “Apple’ın lanet bilgisayarlarını ve diğer ülkelerde değil, bu ülkede üretmeye başlamasını sağlayacağını” vadetmişti.

Peki ama günümüzde Apple’ın, Trump’ın talebine uyması ve üretimi tamamen ABD’ye kaydırması mümkün mü? Hiç de kolay değil. Apple günümüzde üretimi Çin, Hindistan, Vietnam ve Tayland gibi Asya ülkelerine kaydırmış durumda. Neredeyse hiçbir şeyi Amerika’da üretmiyor.�iPhone üretiminin yaklaşık yüzde 80’i hâlâ Çin’de gerçekleşiyor. Üretimi ABD’ye kaydırmak elbette imkânsız değil. Ancak yatırım maliyetlerini bir tarafa bırakırsak yapılan analizlere göre iPhone fiyatlarını iki katından fazla artırarak 2 bin dolara çıkarmak zorunda kalır. Bunun iyimser bir tahmin olduğunu söylemekte de fayda var. Fiyatların bu kadar artmasının ise iki farklı sonucu olacak. Hem enflasyonda artış etkisi olacak hem de ABD vatandaşlarının alım gücünü düşürecek. Trump’ın çıkışı sonrasında şimdi gözler Apple’da.

ABD’DEN ÇELİK HAMLE

ABD Başkanı Donald Trump, daha önce satışı gündeme gelen US Steel’in ülkede kalacağını ve Japon çelik üreticisi Nippon Steel ile ortaklık kuracağını bildirdi. Trump, Truth Social hesabından konuya ilişkin paylaşımda bulundu.

Paylaşımında, “Uzun değerlendirme ve müzakerelerin ardından US Steel’in Amerika’da kalacağını ve genel merkezini Pittsburgh şehrinde tutacağını duyurmaktan gurur duyuyorum” ifadesine yer veren Trump, US Steel isminin uzun yıllar “büyüklük” ile eş anlamlı olduğunu ve yine öyle olacağını belirtti.
Trump, US Steel ile Nippon Steel arasında planlı bir ortaklık olacağını ifade ederek, bu ortaklığın en az 70 bin kişiye istihdam sağlayacağını ve ABD ekonomisine ise 14 milyar dolar ekleyeceğini vurguladı.

Bu yatırımın büyük kısmının gelecek 14 ay içinde gerçekleşeceğinin bilgisini veren Trump, “Bu, Pensilvanya eyaleti tarihindeki en büyük yatırım. Tarife politikalarım çeliğin bir kez daha, sonsuza kadar Amerika’da üretilmesini sağlayacak. Pensilvanya’dan Arkansas’a, Minnesota’dan Indiana’ya, ‘Amerikan malı’ geri geldi” değerlendirmesinde bulundu. Eski ABD Başkanı Joe Biden yönetimi, ulusal güvenlik gerekçesiyle ABD’li çelik üreticisinin Nippon Steel’e satılmasını engellemek için harekete geçmişti.