Anadolu’nun en pahalısı: 1 kaşığı servet Sözcü Gazetesi

Anadolu toprakları, yüzyıllardır bereketiyle efsanelere konu olmuş bitkilere ev sahipliği yapıyor. Bu toprakların en değerlilerinden biri ise salep. Görüntüsü mütevazı, ama ekonomik ve kültürel değeriyle adeta sıvı altın… Bir kilogramının fiyatı 25 bin TL’ye kadar çıkıyor, doğadan toplamak ise yasak.

FİYATIYLA DİLLERE DESTAN

Salep, orkide türü bitkilerin yumrularından elde ediliyor ancak bu üretim öyle kolay değil. 1 kilogram saf toz salep elde edebilmek için 800 ila 1000 adet orkide yumrusu gerekiyor. Bu nedenle Türkiye’de piyasadaki en kaliteli salepler, kilo bazında altınla yarışıyor. 2024 itibarıyla fiyat aralığı 8000 TL ile 25000 TL arasında değişiyor.

SADECE YETİŞTİRİLEBİLİR, DOĞADAN TOPLAMAK YASAK

İşin en ilginç yanıysa, salep bu kadar değerli olmasına rağmen doğadan toplanması yasak çünkü bu orkide türleri doğada çok az bulunuyor ve aşırı toplama nedeniyle nesli tehdit altında. Tarım ve Orman Bakanlığı, yalnızca kontrollü şekilde tarla ortamında yetiştirmeye izin veriyor. Bugün Türkiye’de Kahramanmaraş, Burdur, Isparta, Denizli ve Muğla gibi iller, salep yetiştiriciliğinde öne çıkıyor.

SAFRAN DEĞERLİ AMA SALEP NADİDE OLDUĞU İÇİN AYRILIYOR 

Anadolu’nun bir diğer pahalı bitkisi olan safran, özellikle Karabük’ün Safranbolu ilçesinde üretiliyor ve kilogram fiyatı 90.000 – 120.000 TL arasında değişiyor ancak safran yüksek işçilikle pahalılaşırken, salep doğadaki nadirliği ve yasal koruma altındaki statüsü nedeniyle paha biçilmez kabul ediliyor.

ANADOLU’DAN DÜNYAYA UZANAN BİR MİRAS

Bugün salep sadece bir içecek değil aynı zamanda Anadolu’nun kültürel hafızası, geleneksel tıbbın kadim unsuru ve doğayla kurulan hassas dengenin sembolü. Bir zamanlar sokak aralarında kaynayan kazanlardan yükselen salep kokusu, şimdi sadece nostalji değil aynı zamanda ekonomik bir güç ve biyolojik bir miras olarak değer görüyor.