Anayasa Mahkemesi memurlar için kritik kararı verdi: 3600 ek göstergenden kimler yararlanabilecek?

Memurlar için emeklilikte daha yüksek maaş sağlayan 3600 ek gösterge ile ilgili getirilen şartı kapsayan kanun hükmünü iptal etti.

İptal edilen hükümde, “Genel İdare Hizmetleri Sınıfı” unvanlı devlet memurlarının 3600 ek göstergeden yararlanması için “15 Ocak 2023 tarihinden önce atanmış olma” şartı yer alıyordu.

6 ay sonra yürürlüğe girecek olan iptal hükmü, Resmi Gazete'de yayımlandı.

Anayasa Mahkemesi, bu kararı, Ankara’da, 3600 ek gösterge rakamından yararlandırılmayan “Genel İdare Hizmetleri Sınıfı” unvanlı bir devlet memurunun hükme yönelik işlemin iptali istemiyle açtığı davada bu kararı verdi.

Ankara 18. İdare Mahkemesi'nde görülen davada, uygulama konusu olan ve 3600 ek gösterge ödemesi için “15 Ocak 2023 tarihinden önce atanmış olma” şartı getiren kanun hükmünün, Anayasa’ya aykırılığını ileri sürerek, iptaline karar verilmesi talebiyle Anayasa Mahkemesine başvurdu. ANKA'nın haberine göre dilekçede, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na, 1 Temmuz 2022 tarihli ve 7417 sayılı Kanun’un 5. maddesiyle eklenen geçici 47. maddenin birinci fıkrasında yer alan “bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce…” ibaresinin iptali istendi.

Başvuru dilekçesinde, kişilerin aynı mevzuat kapsamında farklı tarihlerde yapılan iki sınav sonucu kendilerine atfedilebilecek bir kusur olmaksızın, sırf farklı tarihlerde atanmaları nedeniyle farklı ek gösterge rakamlarından faydalandırılmalarının makul ve haklı bir sebebe dayanmadığı, bu durumun aynı konumda bulunan kişiler arasında eşitsizliğe neden olduğu ifade edildi.

Anayasa Mahkemesi, başvuru üzerine, kısıtlayıcı düzenlemeyi oy birliğiyle iptal etti. İptal gerekçesinde düzenlemeyle, Diyanet İşleri Başkanlığı, bağımsız genel müdürlük ve büyükşehir belediyesi ile büyükşehir belediye sınırları içindeki ilçe belediyeleri müfettişleri, adalet uzmanları, seçim uzmanları, millî savunma uzmanları gibi birçok bakanlık ve bakanlık bağlı ve ilgili kuruluşunun uzman kadroları sayılarak bu kadrolarda bulunanların bulundukları derecelere göre 1450 ila 4200 ek gösterge rakamlarından yararlanmasının öngörüldüğü aktarıldı.

Ayrıca, gelir uzmanları, il istihdam uzmanları, mali hizmetler uzmanları, vergi istihbarat uzmanları, içişleri bakanlığı planlama uzmanları, il göç uzmanları, ürün denetmenleri, gümrük ve ticaret denetmenleri, sosyal güvenlik denetmenleri, defterdarlık uzmanları kadrolarına atanmış olanların bulundukları derecelere göre 1400 ila 3600 gösterge rakamlarından yararlanacaklarının düzenlendiği belirtildi.

Kurala göre, bu kadrolara atanmış olanların, ek gösterge rakamlarından yararlanabilmesi için "en az üç yıl süreli yükseköğretim veren fakülte ve yüksekokulları bitirmiş olmaları ve maddenin yürürlük tarihi olan 15 Ocak 2023’ten önce atamalarının yapılmış olması" gerektiği ifade edildi.

Bu tarih sonrasında atanan kişilerin söz konusu bentler için öngörülen ek gösterge rakamlarından yararlanamayacakları ifade edilen gerekçede, "Oluşturulan farklı muamelenin nesnel ve makul bir temele dayanmadığı sonucuna varılmıştır. Dolayısıyla kuralın mülkiyet hakkı bağlamında eşitlik ilkesine aykırılık oluşturduğu sonucuna ulaşılmıştır" tespiti yapıldı.

3600 ek gösterge, Türkiye’de kamu çalışanlarının maaşlarını, emekli ikramiyelerini ve emekli maaşlarını doğrudan etkileyen önemli bir göstergedir.

Ek gösterge, devlet memurlarının maaş ve emekli haklarını belirleyen katsayılardan biridir. Memurların görev unvanı, sınıfı, derecesi ve hizmet süresine göre belirlenir.

3600 ek gösterge, bu katsayıyı 3600 seviyesine çıkaran bir düzenlemedir.

Emekli Maaşı Artar

3600 ek göstergeye yükselen bir memurun emekli maaşı, görevi, hizmet süresi de hesaba katılarak artar.

Emekli İkramiyesi Artar

Emeklilikte alınacak ikramiye de ciddi oranda artar. Çünkü ikramiye hesaplaması ek göstergeye göre yapılır.

Örneğin, 30 yıl hizmeti olan bir memurun emekli ikramiyesi, 2200 ek göstergeden 3600’e çıkmasıyla 50.000 TL’ye kadar fazla olabilir.

Çalışan memurun maaşına etkisi sınırlıdır, esas fark emekli olduktan sonra hissedilir.

Ek gösterge kamu personeli arasında maaş adaleti sağlamak için önemlidir. Özellikle düşük ek göstergede kalan meslek gruplarının emeklilik güvencesini artırır.