AYM den tarihi karar: Hukuk bile yüksek enflasyon karşısında çaresiz kaldı

Anayasa Mahkemesi (AYM), emsal nitelikte tarihi bir karara hükmetti. AYM, alacakların geç ödenmesi durumunda uygulanan faiz oranlarının hiperenflasyon karşısında yetersiz kaldığı gerekçesiyle Meclis’e düzenleme yapma çağrısında bulundu. Mahkeme, mülkiyet hakkı ve etkili başvuru hakkının korunmadığını belirterek, mevcut faiz oranlarının değer kaybını telafi edemediğine dikkat çekti.

AYM, Caner Şafak’ın bireysel başvurusu üzerine verdiği pilot kararında, alacakların enflasyon karşısında uğradığı değer kaybının tazmin edilmemesinin mülkiyet hakkı ihlali oluşturduğunu vurguladı. Başvurucu, 2010’da özel bir bankaya karşı açtığı icra takibiyle asıl alacağı 48.854 TL olan borcun, 2020’de yasal faizlerle birlikte 119.114 TL olarak ödendiğini belirtti.

Mehmet Şimşek'e duyurulur: Hani enflasyon düşüyordu Bu kadar da olmaz! Fiyatı yüzde 327 arttı

Ancak yasal faiz, geçen 10 yılda alacağın hiperenflasyon karşısındaki değer kaybını karşılamadı.

Mahkeme, 100 bin TL’lik “munzam zarar” davasının da tüketici mahkemesi ve üst mahkeme süreçlerinde reddedildiğini hatırlattı. Türk Borçlar Kanunu’na dayalı bu tür davaların etkin çözüm sunmadığı, yüksek mahkemelerce geliştirilen içtihatların istikrarsız ve belirsiz olduğu kaydedildi. Bu durum, alacaklının enflasyon kaynaklı zararının giderilememesiyle sonuçlanıyor.

Kararda, 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun’un alacakların gerçek değerini korumada yetersiz kaldığına dikkat çekildi. AYM, Meclis’in faiz oranlarını yıllık enflasyon oranlarının üzerinde belirleyerek alacakların değer kaybını önlemesi gerektiğini önerdi.

OECD tahmin değiştirdi: Türkiye enflasyonu yıl sonunda daha yüksek olacak

AYM, kamudan alacakların geç ödenmesine ilişkin ANO İnşaat ve Ticaret Ltd. Şti. kararını emsal gösterdi. Mahkeme, pilot karar yöntemiyle, benzer hak ihlallerine yol açabilecek yapısal sorunların çözümü için yasama ve yargı organlarına sorumluluk yükledi. Bu karar, alacaklıların enflasyon etkisi karşısında korunmasını sağlayacak mekanizmaların oluşturulması için yol gösteriyor.

AYM kararında, yıllık enflasyon oranlarına da yer verilerek, alacakların değer kaybının büyüklüğüne dikkat çekildi. Mahkeme, mevcut faiz uygulamalarının enflasyon karşısında yetersiz olduğunu net bir şekilde ortaya koydu.