SonTurkHaber.com
close
up
Menu

KARAR RESMİ GAZETE DE: Birçok ABD ürününe uygulanan ek vergiler kaldırıldı! Tesla, Model S, X, 3 ve Cybertruck fiyatları düşer mi? 1000 cc, 1500 cc ve 3000 c den düşük dizel, benzinli, hibrit araç fiyatları nasıl hesaplanır? Türkiye Ekonomisi Haberleri

İletişim Başkanı Duran: Özel’in Cumhurbaşkanımızın diplomatik temaslarına ilişkin açıklaması akıl tutulmasıdır

İsrail in Gazze’de sebep olduğu insani kriz zirvede: Köpekler cenazeleri yiyor Ortadoğu Haberleri

Cumhurbaşkanı Erdoğan: Kardeş ülkelerin liderleriyle Gazze deki kanı durdurmak için atılabilecek adımları değerlendireceğiz

TikTok ta kızını oynatarak para kazanan babaya tepki yağdı Sözcü Gazetesi

Formula 1 Azerbaycan Grand Prix sinde pole pozisyonu Verstappen in

Bakan Yumaklı: Hassas davranmalıyız, çok küçük bir problemin devasa alanları yaktığını görüyoruz

Gece yarısı TFF Başkanı İbrahim Hacıosmanoğlu ndan Arda Kardeşler açıklaması! Böyle bir şey görmedim Fanatik Gazetesi Trabzonspor (TS) Haberleri Spor

Son Dakika: Cevizlibağ Kız Yurdundaki rezalette 4 gözaltı Sözcü Gazetesi

ELEME POTASI BELLİ OLDU! MasterChef son eleme adayı kim oldu? 20 Eylül Cumartesi MasterChef eleme potasına giden 7. yarışmacı kim oldu?

Havalimanlarında siber saldırı krizi sürüyor: Onlarca uçuş rötar yaptı

Son dakika haberi! Kütahya da 4,2 büyüklüğünde deprem Güncel haberler

Gaziantep te su krizi kapıda!

İngiltere Filistin devletini tanıdığını duyurmaya hazırlanıyor Dış Haberler

Giresun’da denizde 3 ayrı noktada hortum oluştu VİDEO İZLE

Üçüncü TOGG için geri sayım başladı! Tarih verildi: Diğerlerinden daha ucuz olacak!

CHP li Karatepe den kurultay açıklaması: İktidara koşar adım yürüyoruz

TEKNOFEST Havacılık, Uzay ve Teknoloji Festivali sona erdi

Erdoğan 20 yıldır BM de hakikati haykırıyor! Bir tarihi konuşmaya daha imza atacak

Kemal Kılıçdaroğlu Kurultay a katılacak mı? Canlı yayında açıkladı

Bebek maymunlaşmaya başladı, dev deney anında iptal edildi Sözcü Gazetesi

Bebek maymunlaşmaya başladı, dev deney anında iptal edildi Sözcü Gazetesi

SonTurkHaber.com, Sozcu kaynağından alınan verilere dayanarak açıklama yapıyor.

1930’ların başında Amerikalı psikolog Winthrop Kellogg ve eşi Luella, bilim dünyasında ses getiren bir deneye imza attı. Çift, vahşi doğada hayvanlar tarafından büyütülen çocuklarla ilgili hikâyelerden yola çıkarak sıra dışı bir sorunun peşine düştü: “Bir şempanze insani koşullarda büyütülürse insanlaşabilir mi?”

Bunun için kendi 10 aylık bebekleri Donald ile 7,5 aylık dişi bir şempanze yavrusu olan Gua’yı aynı evde, aynı koşullarda büyütmeye başladılar.

ÖNCE ŞEMPANZE İNSANLAŞTI

Florida’da başlatılan deneyde Gua’ya, Donald’a nasıl davranılıyorsa öyle davranıldı. İnsan kıyafetleri giydirilen, mama sandalyesine oturtulan, kaşık ve bardak kullanmayı öğrenen Gua kısa sürede şaşırtıcı bir gelişim gösterdi. Motor becerilerde Donald’ı geride bırakan şempanze, kapı açmayı, su içmeyi, oyuncaklarla oynamayı ve hatta 95 basit komutu anlayacak kadar ilerledi.

Anne ve babası odadan çıktığında ağlaması, ayrılık kaygısı yaşaması gibi davranışları ise “insansı” özellikler olarak dikkat çekti.

İŞLER TERSİNE DÖNDÜ, BEBEK MAYMUNLAŞMAYA BAŞLADI

Deneyin ilerleyen aylarında beklenmedik bir gelişme yaşandı. Donald, kardeş gibi büyüdüğü şempanze Gua’yı rol model almaya başladı. Önce dört ayak üzerinde koşmaya, sonra da Gua’nın çıkardığı sesleri taklit etmeye başladı. Dil gelişimi neredeyse tamamen durakladı.

Daha da çarpıcısı, Donald yemek görünce şempanzelerin çıkardığı sesleri çıkarmaya, sinirlendiğinde ısırmaya ve maymunsu tavırlar sergilemeye başladı.

DENEY APAR TOPAR BIRAKILDI

Gua büyüdükçe kasları gelişiyor, hareketleri daha tehlikeli hale geliyordu. Oyun sırasında Donald’ı itip çekmesi artık risk yaratmaya başlamıştı. Uzmanlar, ilerleyen yıllarda şempanzenin güç farkı nedeniyle küçük çocuğa ciddi zarar verebileceğini öngörüyordu.

Bu tablo karşısında çift, beş yıl sürmesi planlanan deneyi sadece dokuz ay içinde sonlandırma kararı aldı.

MAYMUN 3 YAŞINDA, DONALD 43 YAŞINDA CAN VERDİ

Deney sona erdikten sonra Gua, araştırma merkezine geri gönderildi ancak uyum sağlamakta zorlandı. Sadece üç yaşına geldiğinde zatürre nedeniyle hayatını kaybetti. Donald ise eğitimine devam edip doktor oldu. Ancak 1973 yılında, henüz 43 yaşındayken intihar etti.

ETİK TARTIŞMALAR AYYUKA ÇIKTI

Bu deney, insan ve hayvan gelişiminde genetik ile çevresel faktörlerin sınırlarını göstermek açısından bilim tarihinde önemli bir örnek oldu. Gua, insan gibi davranışlar geliştirse de konuşma ve bilişsel gelişimde sınırlarını aşamadı. Donald ise çevrenin insan yavrusu üzerindeki etkisini çarpıcı şekilde ortaya koydu.

Bugün hâlâ tartışılan bu deney, etik açıdan sert eleştiriler alsa da insan doğasıyla ilgili çarpıcı sorular bırakmaya devam ediyor.

Önemli haberleri ve güncellemeleri kaçırmamak için SonTurkHaber.com'ı takip edin.
seeGörüntülenme:40
embedKaynak:https://www.sozcu.com.tr
archiveBu haber kaynaktan arşivlenmiştir 31 Ağustos 2025 10:24 kaynağından arşivlendi
0 Yorum
Giriş yapın, yorum yapmak için...
Yayına ilk cevap veren siz olun...
topEn çok okunanlar
Şu anda en çok tartışılan olaylar

KARAR RESMİ GAZETE DE: Birçok ABD ürününe uygulanan ek vergiler kaldırıldı! Tesla, Model S, X, 3 ve Cybertruck fiyatları düşer mi? 1000 cc, 1500 cc ve 3000 c den düşük dizel, benzinli, hibrit araç fiyatları nasıl hesaplanır? Türkiye Ekonomisi Haberleri

22 Eylül 2025 01:27see189

İletişim Başkanı Duran: Özel’in Cumhurbaşkanımızın diplomatik temaslarına ilişkin açıklaması akıl tutulmasıdır

20 Eylül 2025 23:27see155

İsrail in Gazze’de sebep olduğu insani kriz zirvede: Köpekler cenazeleri yiyor Ortadoğu Haberleri

21 Eylül 2025 04:15see153

Cumhurbaşkanı Erdoğan: Kardeş ülkelerin liderleriyle Gazze deki kanı durdurmak için atılabilecek adımları değerlendireceğiz

21 Eylül 2025 12:11see147

TikTok ta kızını oynatarak para kazanan babaya tepki yağdı Sözcü Gazetesi

20 Eylül 2025 13:26see145

Formula 1 Azerbaycan Grand Prix sinde pole pozisyonu Verstappen in

20 Eylül 2025 18:06see118

Bakan Yumaklı: Hassas davranmalıyız, çok küçük bir problemin devasa alanları yaktığını görüyoruz

20 Eylül 2025 12:13see117

Gece yarısı TFF Başkanı İbrahim Hacıosmanoğlu ndan Arda Kardeşler açıklaması! Böyle bir şey görmedim Fanatik Gazetesi Trabzonspor (TS) Haberleri Spor

21 Eylül 2025 01:09see116

Son Dakika: Cevizlibağ Kız Yurdundaki rezalette 4 gözaltı Sözcü Gazetesi

20 Eylül 2025 18:16see116

ELEME POTASI BELLİ OLDU! MasterChef son eleme adayı kim oldu? 20 Eylül Cumartesi MasterChef eleme potasına giden 7. yarışmacı kim oldu?

21 Eylül 2025 00:42see115

Havalimanlarında siber saldırı krizi sürüyor: Onlarca uçuş rötar yaptı

21 Eylül 2025 15:00see114

Son dakika haberi! Kütahya da 4,2 büyüklüğünde deprem Güncel haberler

21 Eylül 2025 02:31see112

Gaziantep te su krizi kapıda!

21 Eylül 2025 17:51see112

İngiltere Filistin devletini tanıdığını duyurmaya hazırlanıyor Dış Haberler

21 Eylül 2025 01:55see111

Giresun’da denizde 3 ayrı noktada hortum oluştu VİDEO İZLE

22 Eylül 2025 01:29see111

Üçüncü TOGG için geri sayım başladı! Tarih verildi: Diğerlerinden daha ucuz olacak!

20 Eylül 2025 17:46see111

CHP li Karatepe den kurultay açıklaması: İktidara koşar adım yürüyoruz

21 Eylül 2025 11:22see111

TEKNOFEST Havacılık, Uzay ve Teknoloji Festivali sona erdi

21 Eylül 2025 20:41see111

Erdoğan 20 yıldır BM de hakikati haykırıyor! Bir tarihi konuşmaya daha imza atacak

21 Eylül 2025 00:20see109

Kemal Kılıçdaroğlu Kurultay a katılacak mı? Canlı yayında açıkladı

21 Eylül 2025 00:50see109
newsSon haberler
Günün en taze ve güncel olayları