Bina tamamlama sigortası mağduriyetleri engelliyor

Türkiye Sigorta Birliği'nden (TSB) bina tamamlama sigortasına ilişkin alınan bilgiye göre, BTS sigortalılara, sektöre ve Türkiye'ye önemli katkı sunuyor.

Özellikle ön ödemeli konut projelerinde ve kentsel dönüşüm projelerinde tüketicilere güçlü bir güvence sağlayan bina tamamlama sigortası, inşaat firmalarının veya müteahhitlerin iflas gibi öngörülemeyen durumlar nedeniyle projeyi tamamlayamaması halinde hak sahiplerini olası mali kayıplara karşı koruyor. Bu sayede, yatırım sahiplerine ya projenin tamamlanması ya da kayıpların tazmin edilmesi yönünde güvence sağlanarak, projeye duyulan güveni artırıyor.

BTS ile temelde iki teminat sunuluyor. Sigorta şirketi projeyi tamamlamakla ya da zararları tazmin etmekle yükümlü oluyor. Böylece hak sahipleri mağdur olmuyor. Aynı zamanda sektör genelinde kalite ve güven standartlarını yükselten bir denetim mekanizması oluşuyor.

Neredeyse tüm ülkenin deprem bölgesi içinde yer aldığı ve Marmara Bölgesi'nde beklenen deprem göz önünde bulundurulduğunda, güvenli binalara erişim sağlayan kentsel dönüşüm projeleri ve bina tamamlama sigortası büyük önem taşıyor.

Bina tamamlama sigortası sadece risk yönetimine katkıda bulunmakla kalmıyor, aynı zamanda sigorta şirketlerinin satıcı/müteahhit üzerinde gerçekleştirdiği risk değerlendirmesi sayesinde projeye idari, teknik ve finansal risk denetimi de sağlıyor.

Bu denetimle birlikte sigorta, inşaat sektöründe ikincil bir kontrol mekanizması rolünü üstlenerek projelerin güvenilirliğini artırıyor. Böylece, sigortanın risk yönetim fonksiyonu devreye giriyor ve sektörde güvenilir bir risk azaltma kaynağı olarak konumlanıyor.

Sektörü ekonomik dalgalanmalara karşı güçlendiriyor

BTS, aynı zamanda sektörü ekonomik dalgalanmalara karşı güçlendirirken, kentsel dönüşüm projelerine yönelik artan talep doğrultusunda sigorta şirketlerine ürün yelpazesini genişletme fırsatı sunuyor. Bu bağlamda, sektörün finansal sigortalar alanında büyümesine katkı sağlarken, ülke ekonomisine dolaylı yoldan istikrar getiriyor.

Müteahhidin bina tamamlama sigortasını yaptırması, hem kendi finansal güvenilirliğini gösteriyor hem de hak sahipleri açısından süreçte büyük bir güven oluşturuyor. Anlaşmalar daha hızlı ve şeffaf ilerliyor.

Arsa sahipleri, müteahhidin temerrüde düşmesi riskine karşı doğrudan kendi adlarına bina tamamlama sigortası yaptırabiliyor. Bu, hak sahiplerinin inisiyatifini artırıyor ve projelere bağımsız bir güvence sağlıyor.

Sigortanın kapsamı tüm inşaat projelerini kapsayacak şekilde genişletildi

TSB, bina tamamlama sigortasının tanıtımı ve farkındalık yaratma çalışmaları kapsamında aktif bir rol üstleniyor.

Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından artan kentsel dönüşüm talebine yanıt olarak, yasal düzenleme süreçleri hızlandırılırken, Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK) işbirliğinde güncellenen genel şartlar Temmuz 2024'te yayımlandı.

Bu güncellemeyle bina tamamlama sigortasının kapsamı, ön ödemeli konut satış sözleşmelerinin yanı sıra kentsel dönüşüm projeleri de dahil olmak üzere tüm inşaat projelerini kapsayacak şekilde genişletildi.

Bu kapsamda, tüketiciler gibi arsa sahipleri de evlerini dönüştürmek için anlaştıkları müteahhitlerden bu sigortayı talep edebiliyor.

Yapılan değişikliklerle daha fazla kentsel dönüşüm projesinin BTS kapsamına alınması ve stabil olan konut satışlarının canlanmasıyla orta ve uzun vadede söz konusu sigorta penetrasyonunun artması bekleniyor.

Bina tamamlama sigortasının artırılması için yapılması gerekenler

Bina tamamlama sigortasının artırılması için BTS'nin mutlaka talep edilmesi, finans kuruluşlarının proje finansman şartı olarak bu sigortanın yaptırılmasını istemesi gibi adımların atılabileceği öneriliyor. Bununla birlikte kat maliklerine veya yüklenici firmalara, sigortasız projelere başlamaları durumunda ruhsat iptali gibi idari yaptırımlar getirilmesi de ilgiyi artırabiliyor.

Sigorta şirketlerinin, kentsel dönüşüm özelinde daha esnek, daha pratik ve projeye göre uyarlanabilir bina tamamlama sigortası ürünleri geliştirmesi ve bu ürüne daha fazla odaklanması gerekiyor. Küçük projeler için "hızlı onaylı" modeller veya büyük projeler için "süreç teminatlı" ürünler sunulabileceği öneriliyor.

"Vatandaşların riskini minimuma indiriyor"

Türkiye Sigorta Birliği Başkanı Uğur Gülen, yaptığı açıklamada, bina tamamlama sigortalarının belki de son dönemlerde sigorta sektörünün sunduğu en önemli ürünlerden bir tanesi olduğunu söyledi.

BTS'nin inşaat sürecinin yarım kalması riskine karşı vatandaşları koruduğunun altını çizen Gülen, şu değerlendirmelerde bulundu:

"Bir müteahhidin iflası durumunda sigorta şirketi ya projeyi tamamlıyor ya da zararları ödüyor. Son mevzuat değişikliğiyle birlikte BTS'nin kapsamı genişletilerek ön ödemeli konut satış sözleşmelerine ilave olarak kentsel dönüşüm projeleri de dahil olmak üzere tüm inşaat projeleri kapsama alınmıştır. Böylece tüketicilerin yanı sıra artık arsa sahipleri de evlerini dönüştürmek için anlaşacakları müteahhitlerinden bu sigortayı talep edebilmektedir. Bina tamamlama sigortası vatandaşların risklerini minimuma indiren ve kentsel dönüşüm projelerine olan güveni artıran çok önemli bir güvence."