Bir teşekkür ederim kaça mal olur?

Yapay zekâyla sohbet etmek artık hayatın sıradan bir parçası hâline geldi. Sabah ajandamızı hatırlatan uygulamalar, çocuklarımızın ödevlerine yardım eden sanal asistanlar, iş yerinde bize sunum hazırlayan programlar… Hepsiyle konuşuyoruz. Üstelik çoğu zaman gerçek biriyle konuşur gibi: “Lütfen bunu yapar mısın?”, “Çok teşekkür ederim”, “Ellerine sağlık!” dercesine bir kibarlıkla…

Ama hiç düşündünüz mü, bu zarif cümlelerin bir bedeli olabilir mi?

Yapay zekâ ile her konuşmamızda, arka planda çalışan dev sunucular milyarlarca işlemi aynı anda yürütüyor. Ve bizim söylediklerimize ne kadar detaylı, uzun ve nazik yanıt verirse… o kadar fazla işlem gücü harcıyor. Her “lütfen” ya da “teşekkür ederim” dediğimizde, sistem daha uzun bir yanıt üretmek için daha çok çalışıyor. Bu da daha fazla elektrik tüketimi anlamına geliyor.

Elektrik demek enerji; enerji demek maliyet. Üstelik bu sadece ekonomik bir yük değil, aynı zamanda çevresel bir maliyet de taşıyor. Veri merkezlerinin soğutulması, karbon salımı, altyapıların sürdürülebilirliği gibi birçok zincirleme etki doğuruyor.

Elbette kimseye “yapay zekâyla konuşurken kibar olma” diyemeyiz. Ancak teknolojiyle kurduğumuz ilişkide biraz daha farkındalık geliştirmek mümkün. Nasıl evde suyu boşa akıtmamaya dikkat ediyorsak, nasıl gereksiz ışıkları kapatıyorsak… belki yapay zekâyla sohbet ederken de bazı şeyleri kısaltmak, tekrarları azaltmak iyi bir adım olabilir.

Bu bir tavır değişikliği. Kaba olmadan sadeleşmek. Etik bir iletişimle çevresel sorumluluk arasında denge kurmak.

Yapay zekâ artık hayatımızda. Onunla konuşuyor, ona danışıyor, bazen sırlarımızı bile paylaşıyoruz. Elbette teşekkür etmeye devam edeceğiz. Ama bu küçük cümlelerin arkasında dev sistemlerin çalıştığını, her sözcüğün bir bedeli olabileceğini bilmek… bizi daha bilinçli bir kullanıcı yapar.

Bundan sonra bir “rica ederim” daha yazarken, belki de şunu hatırlarız:

Nazik olmak güzel… Ama bilinçli olmak çok daha güçlü.

[email protected]