Borsada gümrük barışıyla tarihi ralli

ABD ve Çin arasında hafta sonu Cenevre’de yapılan ticaret müzakerelerinin ardından gelen “gümrük barışı” haberi, New York borsasında adeta bir coşku fırtınası estirdi. Wall Street haftaya tarihi bir ralliyle başladı.

Dow Jones Sanayi Endeksi 1100 puanın üzerinde sıçrayarak yüzde 2,81’lik artışla 42.410,10 puana ulaştı. Teknoloji devlerinin öne çıktığı Nasdaq Endeksi ise yüzde 4,35 yükselerek 18.708,34 puana çıkarak dikkat çekti. S&P 500 de yüzde 3,26'lık artışla 5.844,19 puana tırmandı.

Tarihi yükselişin arkasında, ABD ve Çin'in karşılıklı olarak uyguladıkları yüksek gümrük vergilerini üç aylığına büyük oranda düşürme kararı var. Anlaşmaya göre 14 Mayıs itibarıyla ABD, Çin mallarına uyguladığı vergiyi yüzde 145’ten yüzde 30’a çekerken; Çin de ABD ürünlerine uyguladığı yüzde 125’lik vergiyi yüzde 10’a indiriyor.

ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray’da düzenlediği basın toplantısında Çin ile “tam bir yeniden başlangıç” sağladıklarını açıklayarak, Çin’in parasal olmayan tüm engelleri askıya alacağını ve kaldıracağını söyledi. Trump ayrıca, anlaşmanın otomobil, çelik, alüminyum ve ilaç gibi bazı kritik alanları şimdilik kapsamadığını da belirtti.

Trump, 90 gün sonunda kalıcı bir uzlaşmaya varılamaması durumunda vergilerin eski seviyelere dönmeyeceğini ancak "önemli ölçüde yükselebileceğini" söyledi.

Piyasaların korku göstergesi olarak bilinen VIX endeksi yüzde 17 düşüşle 18,2 seviyesine gerileyerek, 2 Nisan’daki kriz öncesi seviyelerine döndü. ABD 10 yıllık tahvil faizleri ise 10 baz puanlık artışla yüzde 4,48’e çıktı.

Anlaşma haberi, tedarik zincirlerinde Çin’e bağımlı şirketlerin hisselerine can suyu oldu. Amazon ve Dell hisseleri yüzde 8 civarında artarken, Apple yüzde 6,3, Best Buy yüzde 6,6 ve Nvidia yüzde 5,4’lük değer kazanımlarıyla dikkat çekti.

İlaç devleri de sahne aldı. Trump’ın ilaç fiyatlarını düşürmeye yönelik imzalayacağını açıkladığı kararnameye ilişkin ilk korkular yatışınca, Merck, Pfizer, Bristol-Myers Squibb ve Eli Lilly hisseleri de yükselişe geçti.

Analistler, kısa vadede ABD-Çin ilişkilerindeki bu yumuşamanın küresel ticaret üzerindeki baskıyı azaltabileceğini ancak 90 günlük sürecin sonunda kalıcı bir çözümün gelip gelmeyeceğinin halen belirsiz olduğunu vurguluyor.