Boykot ama kimi ve nasıl? Murat Ülker den iş dünyasına etik ve sorumluluk çağrısı

Murat Ülker, 15 Ağustos 2025 tarihli blog yazısında, Batı demokrasilerinin Ortadoğu’ya müdahalelerinin başarısız sonuçlarını ve bu durumun kendi iç dengelerini de sarstığını ifade etti. Irak, Suriye, Lübnan, İsrail, İran ve Afganistan gibi ülkelerde yaşanan karışıklıklara dikkat çeken Ülker, Batı’nın kararlarının meşru ancak haklı olmadığını belirtti.

Ülker, dünya genelindeki demokratik yönetimlerin, halkın verdiği yetkileri farklı yönlerde kullandığını ifade ederek, "Sanki bu şimdiye kadar bilinen meşru idari sistemlerin sonu" dedi.

RUSYA VE İSRAİL ÜZERİNDEN ÖRNEKLER

Yazıda, Rusya’nın güvenlik gerekçesiyle Ukrayna’ya saldırdığı, İsrail’in ise iç tehditleri gerekçe göstererek Gazze’de savaş başlattığı belirtildi. Ülker, bu tarz örneklerin, ülkeler arasındaki birçok anlaşmazlıkta ortak bir karakter taşıdığını vurguladı.

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER RAPORU: ŞİRKETLERİN SORUMLULUĞU

Murat Ülker, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi’nin raporuna dikkat çekti. Raporda, Filistin topraklarında yürütülen İsrail yerleşimci-sömürgecilik politikasının özel sektör tarafından desteklendiği belirtildi. Raporun şu sözleri alıntılandı:

“Siyasi liderler ve hükümetler sorumluluklarını yerine getirmekten kaçınırken, çok sayıda özel şirket İsrail’in yasa dışı işgal, apartheid ve artık soykırım ekonomisinden kâr sağlamıştır. Raporda ortaya konan suç ortaklığı, buzdağının yalnızca görünen kısmıdır.”

Raporda ayrıca, uluslararası hukuk çerçevesinde özel sektörün ve şirket yöneticilerinin sorumlu tutulması gerektiği belirtildi.

DEV ŞİRKETLERİN ROLÜ

Murat Ülker, Cengiz Turhan’ın, BM Özel Raportörü Francesca Albanese’nin son raporuna dayandırdığı yazısından alıntılar yaptı. Yazıya göre, Lockheed Martin, Microsoft, Amazon, Palantir, Chevron, Maersk ve Allianz gibi büyük şirketlerin İsrail ile birçok alanda iş birliği içinde olduğu ifade edildi.

Albanese, bu yapıyı "ortak suç girişimi" olarak nitelendirirken, şirketlerin bu süreçte altyapıdan yapay zekâya kadar pek çok alanda rol aldığını rapora dayandırarak ifade etti.

BOYKOTLAR NE KADAR ETKİLİ?

Murat Ülker, yazısında tüketici boykotlarının geçici ve etkisiz olduğunu savundu. Boykotların talep düşüklüğü ya da itibar kaybı üzerinden etkili olması gerektiğini belirten Ülker, bunun gerçekleşmediğini yazdı. Etkili bir tepki için boykot edilen fiilleri kimin, neden işlediğinin daha net analiz edilmesi gerektiğini vurguladı.

İŞ DÜNYASINA SORULAR

Yazının sonunda iş dünyasına yönelik etik ve sorumluluk çağrısı yapan Murat Ülker, şu soruları gündeme getirdi:

Kârlı olduğu sürece her işe girilir mi?

Etik sınırlar yalnızca konuşulmak için mi var?

Kurumsal sürdürülebilirlik yalnızca çevreyle mi ilgili?

Şirketler devletlerin politikalarına direnebilir mi?

Bu süreç özel şirketlerin yöneticilerinin de mesul tutulmasını gerektirir mi?

Yazının tamamı için >>> Muratulker.com