Büyükelçiye sınır dışı şoku: İran ile diplomatik ilişkiler kesildi

Avustralya Güvenlik İstihbarat Örgütü (ASIO), İran hükümetinin geçen yıl ekim ayında Sidney’de Yahudi mutfağı ürünleri üreten Lewis Uluslararası Mutfağı adlı kafeye ve aralık ayında Melbourne’deki Adass Israil Sinagogu’na kundaklama saldırıların arkasında olduğunu tespit ettiğini bildirdi.

Avustralya makamları daha önce, yabancı aktörlerin ülkede saldırılar düzenlemek için kiralık suçlulara para ödediğinden şüphelendiklerini açıklamıştı. Polis, Sidney’deki kafeye yönelik kundaklama soruşturmasında en az bir şüpheliyi, Melbourne’deki sinagog yangınıyla ilgili olarak ise iki zanlıyı gözaltına almıştı.

''ASIO artık son derece rahatsız edici bir sonuca ulaşmamıza yetecek derecede güvenilir istihbarat topladı'' diyen Albanese, ''İran hükümeti (Yahudilere yönelik) saldırılardan en az ikisini yönlendirdi. İran, parmağını gizlemeye çalıştı ancak ASIO bunun arkasında İran’ın olduğunu tespit etti'' ifadelerini kullandı.

Albanese, ''Bunlar, yabancı bir ülke tarafından Avustralya topraklarında planlanan olağanüstü ve tehlikeli saldırganlık eylemleriydi. Toplumsal uyumu zedelemeyi ve toplumumuzda huzursuzluk çıkarmayı amaçlıyorlardı. Kesinlikle kabul edilemez” dedi.

Albanese’nin açıklamasından kısa süre önce, Avustralya hükümeti, İran’ın Canberra Büyükelçisi Ahmad Sadeghi’nin sınır dışı edileceğini bildirdi. İran’da görevli Avustralyalı diplomatların da üçüncü bir ülkeye çekildiğini açıkladı.

İran’daki Avustralyalılara yönelik yayımlanan uyarıda, elçiliğin kapatıldığı duyuruldu ve vatandaşlarına ''güvenli olduğu takdirde en kısa sürede ayrılmayı ciddi şekilde düşünmeleri'' çağrısı yaptı.

Uyarıda, ''İran’daki yabancılar, özellikle Avustralyalılar ve çifte vatandaş olan İran asıllı Avustralyalılar, keyfi gözaltı veya tutuklama riskiyle karşı karşıyadır'' denildi. Avustralya, İran’a yönelik seyahat uyarısını en yüksek seviyeye çıkararak ''seyahat etmeyin'' uyarısı yayımladı.

Öte yandan, Avusturalya Dışişleri Bakanı Penny Wong, Canberra’nın İran ile bazı diplomatik kanalları açık tutacağını, bunun Avustralya’nın çıkarına olduğunu söyledi. Wong ayrıca, Avustralya’nın İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana ilk kez bir büyükelçiyi sınır dışı ettiğini belirtti.

Albanese, İran Devrim Muhafızları’nın (IRGC) terör örgütü ilan edilmesi için yasa çıkaracaklarını açıkladı. İran’ın paramiliter gücü Devrim Muhafızları, sıkça yurt dışında saldırılar düzenlemekle suçlanıyor.

Avustralya Yahudi Konseyi Yürütme Kurulu sözcüsü, Devrim Muhafızları’nın terör listesine alınmasını memnuniyetle karşıladığını belirtti ve “Her şeyden önce, bunlar Yahudi Avustralyalıları kasıtlı olarak hedef alan saldırılardı; kutsal bir ibadethaneyi yıktı, milyonlarca dolarlık hasara yol açtı ve toplumumuzu dehşete düşürdü” ifadelerini kullandı.

Avustralya birkaç hafta önce eylül ayında Filistin devletini tanıyacağını açıklamış, İsrail hükümeti karara agresif açıklamalarla karşılık vermişti. Avustralya ve İsrailli yetkililer arasında karşılıklı vize iptalleri yaşandı.