BYD, Türkiye yi oyalıyor Sözcü Gazetesi

Ali Can POLAT

İktidarın, ‘Ülkeye yabancı yatırımcı geliyor, istihdam yaratıyor’ söylemleriyle övündüğü, Çinli elektrikli otomotiv devi BYD’nin Manisa’daki fabrika yatırımı yılan hikayesine döndü. BYD yatırım yapacağını duyurarak vergi teşviki aldı, bu sayede Türkiye elektrikli otomotiv pazarında en çok satan ilk 3 markadan biri oldu. Ancak Manisa’da çivi bile çakılmadı. Sektörde bu yatırımı Çin devletinin istemediği ve Türkiye’de üretilse de Avrupa’da ‘Çin malı’ damgası vurulacağı gibi sebeplerle yatırımın askıya alındığı konuşuluyor.

BYD,  Manisa’da 1 milyar dolarlık fabrika yatırımı yapacağını geçtiğimiz yıl ağustos ayında Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın katıldığı törenle duyurdu. Bu törende Erdoğan, BYD yetkililerine plaket vermiş ve 2026 yıl sonuna kadar fabrikanın yapılacağını ‘müjdelemişti’. Toplantı sonrasında konuşan BYD Türkiye Genel Müdürü İsmail Ergün yatırımın daha erkene çekilmesi için çabalayacaklarını söylemişti. BYD için sık sık ‘Yatırımları Türkiye’ye kaydırıyor’ temalı haberler yapılsa da, yatırımların neden başlamadığıyla ilgili hiçbir açıklama yapılmadı. 

VERGİ KAYBI OLUŞUYOR

Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) Başkanı Cengiz Eroldu, bir basın toplantısında sorular üzerine “BYD yatırımında hiçbir hareket yok bu konuda kendileri açıklama yapmalı” demişti. BYD’nin herhangi bir yatırım harcaması, hareketi gözlemlenmediğini söyleyen Otomotiv Satış Sonrası Hizmetler Derneği Başkanı Ali Özçete de “Bu süreçte vergi avantajını kullanmaya devam ediyorlar, sanırım devletle yaptıkları anlaşmalarda bu vergi avantajına karşı devlet kendini korumaya almıştır. Çünkü vergi kaybı oluşuyor” diye konuştu.

Otomotiv ihracatçıları, ‘Çin devletinin BYD’nin yatırımları frenlemesini istediğini’ söylüyor. Türkiye’nin NATO ülkesi olması, Erdoğan’ın ABD Başkanı Donald Trump ile ilişkileri, Avrupa’nın ‘Nerede üretilse üretilsin Çin bataryası kullanılırsa o araç Çin malı sayılacaktır’ duruşunun ve Avrupa’ya ihracat yapamayacaksa Türkiye’ye yatırımın anlamsız olacağı görüşünün bu yatırımı askıya aldırttığı belirtiliyor. Çinli markaların yükselişinin tam da Avrupalı markaların dar boğaza düştüğü günlere denk gelmesi, AB ülkelerinin Çin’e karşı önlemler almasına sebep oldu.