Çanakkale de de Bakü de de hep omuz omuza: 107 yıl önce bugün Bakü kurtarıldı

Önce Çanakkale'de 3 yıl sonra da Bakü'de omuz omuza savaştılar, şehit oldular. Zaman geçti, mekanlar değişti, ama dostluk da kardeşlik de baki kaldı. 107 yıl önce tam da bugün Azerbaycan ve Türkiye orduları sırt sırta Bakü'yü özgürlüğüne kavuşturdu.

Takvimler 1915 yılını gösteriyordu. Çanakkale'de Osmanlı hem karada hem de denizde İtilaf Devletleri ile savaşıyordu. Dost ve kardeş Azerbaycan da Türk kardeşlerinin mücadelesine omuz verdi. Savaştılar, kardeş topraklarda şehadete kavuştular. 3 yıl sonra, 1918'de benzeri bir mücadele için bu kez Türk ordusu Azerbaycan'daydı. Petrol zengini Bakü; Ermeni çeteleri, Bolşevikler ve İngilizlerin işgali altındaydı. Ermeniler 30 bin Azerbaycanlıyı katletmişti.

Azerbaycan 28 Mayıs 1918'de Çarlık Rusya'nın esaretinden kurtulup kendi cumhuriyetini kurmuştu. Ama Bakü işgalden kurtulamamıştı. Yardım için Harbiye Nazırı Enver Paşa, kardeşi Nuri Paşa'yı dost Azerbaycan'a gönderdi. Osmanlı ve Azerbaycan askerleri Çanakkale'nin ardından bu kez Bakü'yü özgürleştirmek için siperdeydi. Zafere giden yolda yeri geldi bir somun ekmeği bölüştüler, yeri geldi birbirlerinin yaralarını sardılar. Ama vazgeçmediler. Nuri Paşa komutasındaki Kafkas İslam Ordusu, Gence şehrinden Bakü'ye kadar bütün şehirleri, köyleri Ermeni çeteleri ve Bolşeviklerden temizledi.

19 Temmuz 1918'de ordu Bakü'ye ulaştı. Kadim şehre girmek kolay değildi. Kuşatma, mücadele, çatışma 1 buçuk ay sürdü. Türk ve Azerbaycan askerleri bir zafere daha birlikte imza attı. 15 Eylül'de Bakü özgürlüğüne kavuştu. Azerbaycan'a başkent oldu. Azerbaycan sokaklara döküldü. Muzaffer orduyu sevinç gösterileri ile karşıladılar.

Zaferden 2 gün sonra Azerbaycan Halk Cumhuriyeti Hükümeti de Bakü'ye taşındı. Bakü zaferinde Osmanlı ordusu bin 130 şehit verdi. Azerbaycan o şehitleri bağrına bastı, Bakü'nün özgürlüğe kavuşmasında onların payı olduğunu asla unutmadı. Ve 107 yıl sonra bugün Türkiye ve Azerbaycan orduları hala omuz omuza. Tıpkı Atatürk'ün "Azerbaycan'ın sevinci bizim sevincimiz, kederi bizim kederimiz" Haydar Aliyev'in, "Bir millet iki devlet" sözleri gibi her zor günde birbirinin yanında, arkasında.