Çatışmalar alevlendi, savaş çıkar mı? Tayland Kamboçya arasında neler oluyor?

Tayland ile Kamboçya arasında sınır hattında başlayan çatışmalar, kısa sürede tırmanarak savaş boyutuna ulaştı. Her iki tarafın da ağır silahlar kullandığı çatışmalarda, sivil can kayıplarının artması endişeleri büyütüyor. Tayland ile Kamboçya arasında 19. yüzyıldan bu yana devam eden Preah Vihear Tapınağı çevresindeki sınır anlaşmazlığı, yeniden sıcak bir çatışmaya dönüştü. Her iki taraf da birbirini ateşkesi ihlal etmekle suçlarken, sınır hattında askeri hareketlilik dikkat çekici biçimde arttı.

Tayland ile Kamboçya arasındaki sınır anlaşmazlığı, köklerini 19. yüzyıla, Fransız sömürge yönetiminin Kamboçya’yı işgal ettiği döneme dayandırıyor. Bu süreçte iki ülkenin sınırlarının belirlenmesi, bugün hala süregelen ihtilafların temelini oluşturdu.

Tarihi Preah Vihear Tapınağı, krizin merkezinde yer alıyor. Preah Vihear, Tayland-Kamboçya sınırında, sarp bir uçurumun tepesinde yer alır. Khmer İmparatorluğu döneminde inşa edilmiştir. Kamboçya topraklarına daha yakın görünse de, Tayland tarafındaki platodan erişim daha kolaydır.

Son iki ay içinde, karşılıklı yaptırımlar devreye girdi. Tayland sınırına çeşitli kısıtlamalar getiren Kamboçya, bu süreçte ülkeden meyve-sebze ithalatını durdurdu, elektrik ve internet hizmetlerine yönelik dış alımları askıya aldı.

Son çatışmalardan hemen önce her iki taraf da sınır bölgelerine askeri takviyede bulunarak gerilimin daha da tırmanacağının sinyalini vermişti. Kamboçya Başbakanı Hun Manet, ülkesinin Tayland ile sınır sorunlarının çözümü için Uluslararası Adalet Divanına (UAD) başvurduklarını bildirmişti.

Preah Vihear Tapınağı, Kamboçya ve Tayland arasında uzun süredir devam eden bir sınır anlaşmazlığının merkezindedir. 1962’de Uluslararası Adalet Divanı (ICJ), tapınağın Kamboçya toprağında bulunduğuna karar verdi. Ancak tapınağın çevresindeki topraklar konusunda iki ülke arasında hâlâ gerilim yaşanıyor.

2008’de Kamboçya’nın tapınağı UNESCO’ya kaydettirmesi üzerine sınırda çatışmalar yaşandı. Bu olaylar tapınağın sadece kültürel değil, aynı zamanda ulusal kimlik ve egemenlik sembolü olduğunu da gösteriyor.