Denizlerin akciğerleri yılda 150 bin tona yakın karbon tutuyor Sözcü Gazetesi

Denizlerde 0 ila 40 metre derinliğe kadar yayılan deniz çayırları, bitki habitatları içerisinde en fazla karbon depolama kapasitesine sahip oldukları için 'denizlerin akciğerleri' olarak nitelendiriliyor.

Halk arasında 'deniz eriştesi' olarak da bilinen Posidonia oceanica Türkiye'deki beş deniz çayırı türünden en yaygını. Akdeniz ekosistemi ve Marmara'da görülen Cymodocea nodosa diğer bir yaygın tür.

Zostera marina, Zostera noltei ve Süveyş kanalı aracılığıyla Doğu Akdeniz'e, oradan da Türkiye'nin Akdeniz kıyılarından Kuzey Ege'ye doğru yayılan Halophila stipulacea Türkiye'deki diğer deniz çayırları.

Manisa Celal Bayar Üniversitesi Biyoloji Bölümü Hidrobiyoloji Anabilim Dalı Başkanı ve deniz biyoloğu Prof. Dr. Ergün Taşkın'a göre deniz çayırları küresel ısınma ve iklim değişikliğiyle mücadelede en önemli biyolojik unsurlardan biri.

Bu bitkiler kimi canlılar için yuvalama, kimileri içinse saklanma ve beslenme alanı.

Türkiye'de 95 bin 500 hektar (134 bin futbol sahası büyüklüğünde) deniz çayırı alanı var.

Bu alanlar 1145 deniz canlısı türüne ev sahipliği yapıyor.

Deniz çayırları tuttukları karbonu dokularında, yapraklarında, köklerinde ya da kumun içinde hapsedip bu karbondioksiti bünyelerindeki klorofil sayesinde oksijene çeviriyor.

Taşkın bu nedenle korunmaları gerektiğini söylüyor: "Ne kadar çok alanı kaplarsa biyoçeşitlilik, küresel ısınmayla mücadele, zemini tutma durumu ve kıyı yapısını koruma açısından önemli canlılar durumuna geliyorlar."

Türkiye'deki deniz çayırları karbon tutma kapasitesi ilk kez hesaplandı.

Taşkın’a göre deniz çayırları Türkiye'de yıllık 150 bin ton karbon tutuyor. Bu da 6 milyon ağacın bir yılda tuttuğu karbona denk.

Taşkın şöyle devam ediyor:

"Son 10 yılda deniz çayırları derinlerden daha sığ, daha kıyısal alanlara çekildi. Bunun başlıca nedenleri deşarj sularının iyi arıtılmadan denize bırakılması, kirlilik, aşırı avcılık ve turistik faaliyetler."

"Başka tehditler de var. Artık kıyılarımızda yaz döneminde 30 ve üzeri derecelere çıkabilen bir su sıcaklığı mevcut."

"Deniz çayırları hem küresel ısınmadan hem insan faaliyetlerinden hem de yüksek tuzluluktan etkileniyor."

"Bu nedenle Doğu Akdeniz'den çok artık Kuzey Ege'de varlıklarını daha sabit tutmuş durumdalar."

"Yoksa biz yaptığımız çalışmalarda örneğin alt sınır derinliğini 30 metre belirlediğimiz bir çayırın 35 metrelerde kumun altında köklerini bulabiliyoruz."