Dijital dünyada güvende kalmak: Aileniz için internet kullanımı rehberi

Kimlik hırsızlığı, sahte siteler, zararlı yazılımlar… Ailenizi çevrimiçi dünyanın tehlikelerinden korumak için bilmeniz gereken temel güvenlik önlemleri bu rehberde.

Anne babalar dikkat: Hangi çocuklar risk altında?

Dijital detoks nedir?

İNTERNETİN BAŞLICA TEHLİKELERİ

İnterneti ailece kullanmak oldukça yaygınlaştı; ancak çoğu zaman farkında olmadan birçok çevrimiçi tehditle karşı karşıya kalıyoruz. Siber suçlular sürekli yeni yöntemler geliştirirken dijital dünyamız da sürekli değişiyor. İşte sizin ve ailenizin dikkat etmesi gereken başlıca internet tehlikeleri:

- Kimlik hırsızlığı

- Veri sızıntıları

- Zararlı yazılımlar ve virüsler

- Kimlik avı ve dolandırıcılık e-postaları

- Sahte ve güvenilir olmayan web siteleri

- Online dolandırıcılık türleri

- Duygusal bağ kurarak dolandırma (aşk dolandırıcılığı)

- Uygunsuz ya da zararlı içerikler

- Siber zorbalık

- Yetersiz gizlilik ayarları

TEMEL İNTERNET GÜVENLİĞİ İPUÇLARI 1. GÜVENLİ BİR İNTERNET BAĞLANTISI KULLANIN

Açık Wi-Fi bağlantıları güvenli değildir. Eğer kullanmanız gerekirse, online bankacılık veya alışveriş yapmaktan kaçının. Bu gibi durumlarda bir VPN (Sanal Özel Ağ) kullanarak verilerinizi şifreleyebilirsiniz.

2. GÜÇLÜ PAROLALAR KULLANIN

Parolalarınız:

- En az 12 karakter uzunluğunda olmalı

- Harf, sayı ve sembol içermeli

- Kişisel bilgi (doğum tarihi, evcil hayvan adı vb.) içermemeli

- Parolalarınızı yönetmekte zorlanıyorsanız parola yöneticisi kullanın.

3. ÇOK FAKTÖRLÜ KİMLİK DOĞRULAMA (MFA) KULLANIN

Ekstra bir güvenlik katmanı olarak, hesaplarınıza girişte ikinci bir doğrulama yöntemi kullanın. Örnekler:

- SMS veya e-posta doğrulaması

- Parmak izi, yüz tanıma gibi biyometrik yöntemler

- Google Authenticator gibi uygulamalar

4. YAZILIMLARINIZI VE İŞLETİM SİSTEMİNİZİ GÜNCEL TUTUN

Güncellemeler sadece yeni özellikler değil, aynı zamanda güvenlik açıklarını kapatan yamalar da içerir. Güncel kalın!

5. WEB SİTELERİNİN GÜVENLİLİĞİNİ KONTROL EDİN

Güvenilir web siteleri:

- "HTTPS" ile başlar

- Adres çubuğunda kilit simgesi olur

- Yazım hatası içermez

- Profesyonel görünür

- Yalnızca bilinen ödeme yöntemlerini kabul eder

6. GİZLİLİK AYARLARINIZI GÖZDEN GEÇİRİN

Sosyal medya ve tarayıcı gizlilik ayarlarını düzenleyin. Kullandığınız uygulama ve web sitelerin gizlilik politikalarını okuyarak hangi verilerin nasıl kullanıldığını anlayın.

7. ŞÜPHELİ BAĞLANTILARDAN UZAK DURUN

Güvenmediğiniz e-posta, bağlantı ve reklamlara tıklamayın. Bir bağlantının sizi beklenmeyen bir sayfaya yönlendirmesi, dolandırıcılık belirtisi olabilir.

8. CİHAZLARINIZI GÜVENDE TUTUN

Mobil cihazlar da bilgisayarlar kadar korunmalı. Parola, biyometrik doğrulama gibi güvenlik önlemleri kullanın.

9. VERİLERİNİZİ DÜZENLİ OLARAK YEDEKLEYİN

Fidye yazılımlarına karşı en etkili savunmalardan biri, verilerinizi düzenli olarak yedeklemektir.

10. KULLANMADIĞINIZ HESAPLARI KAPATIN

Eski hesaplar siber suçlular için kolay hedef olabilir. Artık kullanmadığınız tüm çevrimiçi hesapları silin.

11. NEYİ İNDİRDİĞİNİZE DİKKAT EDİN

Yalnızca güvenilir kaynaklardan uygulama ve dosya indirin. İstem dışı indirmeleri ve zararlı yazılımları önlemek için dikkatli olun.

12. NEYİ PAYLAŞTIĞINIZA DİKKAT EDİN

İnternette paylaştığınız her şey kalıcı olabilir. Kişisel bilgileri (adres, telefon, doğum tarihi) paylaşmaktan kaçının. Ayrıca, yalnızca spam ve abonelikler için kullanılan ayrı bir e-posta hesabı oluşturmak akıllıca olabilir.

13. TANIMADIĞINIZ KİŞİLERE GÜVENMEYİN

Çevrimiçi tanıştığınız kişiler göründüğü gibi olmayabilir. Özellikle sahte sosyal medya profillerine karşı dikkatli olun.

14. BİLGİLERİ DOĞRULAYIN

Sahte haberler ve dezenformasyon internette oldukça yaygın. Güvendiğiniz kaynaklardan bilgileri kontrol edin.

15. GÜNCEL BİR ANTİVİRÜS PROGRAMI KULLANIN

Kaliteli bir antivirüs programı, cihazlarınızı virüs ve diğer dijital tehditlerden korur. Güncel tutmayı unutmayın.

ÇOCUKLAR İÇİN 3 TEMEL ÇEVRİMİÇİ GÜVENLİK KURALI 1. DİJİTAL AYAK İZİ

Çocuklara internette bıraktıkları izlerin kalıcı olabileceğini öğretin. Paylaşmamaları gereken bilgileri (adres, telefon, fotoğraf vb.) açıkça belirtin.

2. PAROLALAR

Çocuklara güçlü parolalar oluşturmayı öğretin. Parola yöneticileri ile parolaları güvenli bir şekilde saklamak mümkündür.

3. İLETİŞİM

Tanımadıkları kişilerden gelen mesajlara veya bağlantılara asla tıklamamaları gerektiğini öğretin. Aynı zamanda çevrimiçi zorbalıkla nasıl başa çıkacaklarını ve nasıl nazik olacaklarını da anlatın.

Görsel Kaynak: shutterstock/istockphoto