Dijitaldeki kayıt dışılık geliştirilecek uygulamalarla tespit edilecek

2026-2028 dönemini kapsayan Orta Vadeli Program'dan (OVP) derlenen bilgiye göre, vergi politikalarında büyüme ve sosyal adalet ilkeleri ekseninde yatırımı, istihdamı, üretimi, ihracatı ve rekabet ortamını destekleyen gelir politikalarına öncelik verilecek.

Program döneminde, kayıt dışı ekonomiye yönelik tedbirlerle, doğrudan vergi gelirlerinin bütçe içindeki ağırlığı artırılacak. Kamu maliye yönetiminde sürdürülebilir gelir kaynaklarının çoğaltılması için vergi tabanının genişletilmesi ve vergilemede gönüllü uyumun artırılmasına yönelik çalışmalar hızla devam edecek.

Kayıt dışı ekonominin önlenmesi ve vergi adaleti için ileri analiz teknikleri kullanılacak

Vergi harcamaları incelenerek, etkin olmayan istisna, muafiyet ve indirimlere yönelik düzenlemeler yapılacak. Vergilerin tam ve zamanında ödenmesinde etkili olan mükellef davranışları ve vergiye uyum sorunları analiz edilerek, uyum düzeyini artırmaya katkı sağlayacak stratejiler geliştirilecek.

Kayıt dışı ekonominin önlenmesine yönelik mücadeleye kararlılıkla devam edilirken, denetim süreçlerinin etkinliği artırılarak kamu maliyesinin disiplinli ve şeffaf yönetimi desteklenecek. Bu doğrultuda, kayıt dışılıkla mücadele yapay zeka, büyük veri gibi teknolojik imkanlarla desteklenen risk analiz faaliyetleri, ilgili tüm tarafların etkin katılımıyla yürütülecek. Kayıt dışı ekonomik faaliyetlerin önlenmesi, vergide adaletin sağlanması, vergiye gönüllü uyumun desteklenmesi amacıyla yapay zeka ve ileri analiz teknikleri kullanılarak, ilgili sektör ve alanlara ilişkin riskler tespit edilecek ve denetimde etkinlik artırılacak.

Prim tabanını genişletmek üzere, kayıt dışı istihdam ve kayıt dışı ücretle mücadelede veri analizine dayalı risk odaklı denetim faaliyetleri yoğunlaştırılacak.

Makro düzeyde kayıt dışı ekonomi boyutunun ölçülmesine ve vergi türleri bazında vergi açığı hesaplanmasına, kayıt dışı ekonomiyle mücadeleye ilişkin politika destekleyici analizlerin yapılmasına yönelik çalışmalar yürütülecek.

Vergiye gönüllü uyum teşvik edilecek

Dijital faaliyetlerdeki, kayıt dışılığı kavrayacak uygulamalar geliştirilecek. Vergi kayıp ve kaçağı ile kayıt dışı ekonomik faaliyetlerin önlenmesi için oluşturulan Risk Analizi Değerlendirme ve Araştırma Sistemi (RADAR), mali ve ekonomik verilerin entegrasyonu, bu verilerin sektörel ve mükellef bazlı risk senaryoları aracılığıyla geliştirilecek. Yapay zeka imkanlarından yararlanılarak, vergi kaçakçılığını besleyen sahte belge kullanımı önlenecek.

Vergi denetiminde vergiye tabi işlemlerin doğruluğunun tespitinde, üçüncü taraf idari verilerden daha etkin yararlanılacak. Vergi kayıp ve kaçağının önlenmesi, belge düzeninin yerleşmesi ve sağlıklı şekilde işlemesi amacıyla yaygın yoğun vergi denetimleri artırılacak, vergi denetimi algısının mükelleflerde yerleşmesi sağlanacak. Vergiye, gönüllü uyum teşvik edilecek.

Organize vergi kaçakçılığı ile mücadelede, vergi kaçakçılığı soruşturmalarının etkin yürütülmesi amacıyla ilgili kurumlarla iş birliği içinde mevzuat çalışmaları yapılacak.

Gayrimenkullerin gerçek değerinin kavranmasını ve bu değer üzerinden işlem yapılmasını sağlayacak, çalışmalar sürdürülecek. Kira sözleşmelerinin, e-Devlet kapısı üzerinden güvenilir şekilde hazırlanmasına imkan veren kira sözleşmesi uygulaması yaygınlaştırılacak.