Diyanet’e geniş yetkiler veren kanun, yürürlüğe girdi

T24 Haber Merkezi

Diyanet İşleri Başkanlığı’nın okullar, öğrenci yurtları ve hastanelerde manevi danışmanlık ile dini faaliyet yürütmesine olanak sağlayan Kanun, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi

Anayasa Mahkemesi'nin, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Diyanet İşleri Başkanlığı’na verdiği yetkilere yönelik iptal kararının ardından AKP, iptal edilen düzenlemeleri torba kanun ile TBMM’ye taşıdı. TBMM Genel Kurulu'nda AKP ve MHP milletvekillerinin oylarıyla kabul edilen yasa teklifi ile Diyanet İşleri Başkanlığı’nın geniş yetkiler kullanmasının önü açıldı.

Diyanet'e geniş yetkiler tanıyan Bazı Kanunlarda ve 660 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede (KHK) Değişiklik Yapılmasına Dair Kanu, bu gece Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

,

Kanundaki ayrıntılar

Diyanet İşleri Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun'da yapılan değişikliğe göre, Din İşleri Yüksek Kurulu, resmi kurumlarca incelenmesi talep edilen dini yayınları inceleyecek ve mütalaa verecek. Kurul, ilgili birim, kurum ve kuruluşlarla işbirliği yaparak namaz vakitleri ile dini gün ve geceleri tespit ve ilan edecek, bunun için gerekli çalışmaları yürütecek.

Din İşleri Yüksek Kurulu, Kur'an-ı Kerim meali veya tercümesi adıyla yapılan yayınları Başkanlık ile diğer kamu kurumları, özel kişi ve kuruluşların talebi üzerine veya resen inceleyecek ya da incelettirecek.

Yapılacak inceleme sonunda İslam dininin temel nitelikleri açısından sakıncalı olduğu Kurul tarafından tespit edilen yayınların, Başkanlığın yetkili ve görevli yargı merciine müracaatı üzerine basım ve yayımının durdurulmasına, dağıtılmış olanların toplatılmasına ve imha edilmesine karar verilecek. Yayının internet ortamında yapılması halinde, Başkanlığın müracaatı üzerine, yetkili ve görevli yargı mercii bu yayınla ilgili olarak içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararını verecek. Bu kararın bir örneği gereği yapılmak üzere Erişim Sağlayıcıları Birliğine gönderilecek. Bu kararlara ve Başkanlığın talebinin reddine dair kararlara karşı tefhim veya tebliğinden itibaren iki hafta içinde yetkili ve görevli yargı merciine itiraz yoluna gidilebilecek. İtiraz üzerine verilen karar kesin olacak.

Toplatma ve imha kararına, içeriğin çıkarılması kararına veya erişimin engellenmesi kararına itiraz edilmiş olması, karara konu yayınların toplatılmasına, içeriğin çıkarılmasına ve erişimin engellenmesine engel teşkil etmeyecek. Toplatma ve imha kararına konu yayınlar, bu karara süresi içinde itiraz edilmediği veya yapılan itiraz reddedildiği takdirde imha edilecek.

Din İşleri Yüksek Kurulunun idari ve mali işleri Kurul Sekreterliğince yürütülecek.

Mushafları İnceleme ve Kıraat Kurulu'nun görev ve yetkileri

Yasayla Mushafları İnceleme ve Kıraat Kurulu'nun yapısı ile görev ve yetkilerinde düzenlemeye gidiliyor. Buna göre, Mushafları İnceleme ve Kıraat Kurulu, bir başkan ile 12 üyeden oluşacak.

Kurulun onay ve mührü bulunmayan mushaflar, cüzler halindeki mushaflar, mealli mushaflar ile sesli, görüntülü ve elektronik ortamda hazırlanan Kur'an-ı Kerim'ler basılamayacak ve yayınlanamayacak.

Onaysız veya mühürsüz basıldığı veya yayımlandığı tespit edilen mushaf ve cüzler halindeki mushaflar ile sesli, görüntülü ve elektronik ortamda hazırlanan Kur'an-ı Kerim yayınlarının, Başkanlığın yetkili ve görevli yargı merciine müracaatı üzerine basım ve yayımının durdurulmasına, dağıtılmış olanların toplatılmasına ve imha edilmesine karar verilecek.

Yayının internet ortamında yapılması halinde, Başkanlığın müracaatı üzerine, yetkili ve görevli yargı merci bu yayınla ilgili olarak içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararı verecek. Bu kararın bir örneği gereği yapılmak üzere Erişim Sağlayıcıları Birliği'ne gönderilecek.

Başkanlığın talebinin reddine dair kararlara karşı tefhim veya tebliğden itibaren iki hafta içinde yetkili ve görevli yargı merciine itiraz yoluna gidilebilecek, itiraz üzerine verilen karar kesin olacak.

Mushaflar, cüzler halindeki mushaflar, mealli mushaflar ile sesli, görüntülü ve elektronik ortamda hazırlanan Kur'an-ı Kerim basım ve yayım kriterleri yönetmelikle düzenlenecek.

Din Hizmetleri Genel Müdürlüğünün görevleri

Diyanet İşleri Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun'da yapılan değişiklikle, Diyanet İşleri Başkanlığının hizmet birimleri, görevleri ve yetkilerine ilişkin hükmü yeniden düzenleniyor. Buna göre, Din Hizmetleri Genel Müdürlüğü, öğrenci yurtları, eğitim kurumları, gençlik merkezleri ve kampları, ceza infaz kurumları, sağlık kuruluşları, sosyal hizmet kurumları ve benzeri yerlerde işbirliği esasına göre manevi danışmanlık ve din hizmeti sunacak.

Din Hizmetleri Genel Müdürlüğü, yazılı, görsel, işitsel ve dijital medya vasıtasıyla toplumu din konusunda aydınlatacak.

Göçmen, engelli, bağımlı, afetzede gibi desteğe muhtaç kesimlere yönelik manevi danışmanlık hizmetleri yürütecek olan Din Hizmetleri Genel Müdürlüğü, kurban ibadetinin usulüne uygun şekilde yerine getirilmesi amacıyla gerekli tedbirleri alacak, vekaletle kurban organizasyonu gerçekleştiren kurum ve kuruluşların bu kapsamdaki hizmet ve faaliyetlerini denetleyecek. Genel Müdürlük tarafından ayrıca ihtiyaç duyulan yerlerde okuma salonu, aile ve dini rehberlik merkezi, gençlik çalışmaları merkezi ve benzeri yerler açılacak ve bunlarla ilgili işler yürütülecek.

Dini Yayınlar Genel Müdürlüğü ise toplumu din konusunda aydınlatmak amacıyla gerçek ve elektronik ortamda basılı, sesli, görüntülü eserler ile Türk İslam Sanatlarını geliştirmeye, tanıtmaya yönelik eserler hazırlayacak, hazırlatacak, bunları inceleyerek yayımlayacak, süreli yayınlar yapacak ve gerektiğinde ücretsiz yayın dağıtacak, dini bakımdan daha teferruatlı incelenmesi gereken eserleri Din İşleri Yüksek Kurulu'nun olumlu görüşünü aldıktan sonra yayımlayacak ve kütüphane açacak.

Yönetim Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Başkanlıkça düzenlenen yardım kampanyalarını organize edecek, cami, mescit ve eklentilerinde gerçekleştirilecek yardım kampanyalarının uygulama usul ve esaslarını belirleyecek. Genel Müdürlük ayrıca Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından yönetilen cami, mescit ve Kur'an kurslarının müştemilatındaki yerlerin kiralanması, işletilmesi veya işlettirilmesi ile ilgili iş ve işlemleri yürütecek.

Diyanet İşleri Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun'un atamalara ilişkin hükmünde yapılan değişikliğe göre, Başkanlık müşaviri, Başkanlık müftüsü ve Başkanlık vaizi ünvanındaki personel, başkanın uygun göreceği merkez veya taşra teşkilatına ait birimlerde çalıştırılabilecek. Başkanlığa ait kadrolara, Kamu Personeli Seçme Sınavı (B) grubu puan sırasına göre ilk defa açıktan atanacak personel, alım yapılacak her bir ünvan için boş kadro sayısının 3 katına kadar çağırılacak adaylar arasından Başkanlıkça yapılacak sözlü sınav başarı sırasına göre atanacak.

Hac ve umre hizmetlerinin yürütülmesi

Kanunla, hac ve umre hizmetlerinin yürütülmesini düzenleyen hüküm yeniden düzenleniyor. Buna göre, hac ve umre seyahatleri ile ilgili iş ve işlemler ile Hac ve Umre Hesabından yapılan bütün harcamalar, her yıl hac mevsimi sonunda Başkanlık, Sayıştay ve gerektiğinde Cumhurbaşkanlığınca görevlendirilecek denetim elemanları tarafından denetlenecek.

Hac ve umre hizmetlerinin yürütülmesi, Hac ve Umre Hesabı'nın oluşturulması, bu hesapta yer alan tutarların harcanması, hac ve umre dönemlerinde hac ve umre faaliyetleri için yurt içinde görevlendirilen Başkanlık personeline sınav hizmetleri karşılığında ödenecek ücretler, Bakanlıklararası Hac ve Umre Kurulu ile Hac ve Umre Komisyonunun kuruluş, görev ve yetkilerine dair usul ve esaslar Cumhurbaşkanınca belirlenecek.

Yasaya göre, "özel kişi veya kuruluşlarca incelenmesi talep edilen dini yayınları bedeli karşılığında incelemenin ve mütalaa vermenin", Din İşleri Yüksek Kurulunun görevleri arasından çıkarılması dolayısıyla Diyanet İşleri Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun'da bu görev nedeniyle elde edilecek gelirle ilgili düzenleme kaldırılacak. Buna göre, "özel kişi veya kuruluşlarca incelenmesi talep edilen dini yayınların Din İşleri Yüksek Kurulunca incelenmesi karşılığı elde edilen gelirler" döner sermayenin gelirleri arasından çıkarılacak.

Kanun'un "Yurt dışı teşkilatı" başlıklı hükmünde yer alan sözleşmeli statüde istihdam edilenlere ödenecek aylık tutarında değişikliğe gidiliyor.

Diyanet İşleri Başkanlığı yurt dışı teşkilatı, müşavirlik ve ataşeliklerden oluşacak.

Diyanet İşleri Başkanlığınca ödenecek sınav ücretleri

Diyanet İşleri Başkanlığı, kendi kuruluşu dışındaki dini kültür, tecrübe ve ihtisasları ile tanınmış kimselerden, Din İşleri Yüksek Kurulu çalışmalarında, rapor, tebliğ, makale, kitap hazırlatmak, tercüme yaptırmak, vaaz verdirmek suretiyle faydalanabilecek.

Başkanlıkça yapılan sınavlarda soru hazırlama komisyonu üyesi, sınav komisyonu üyesi ve sınav görevlisi olarak görevlendirilen personele sınav ücreti ödenecek. Sınav ücreti, sınavda görevlendirilenlere her bir gün için kanunda belirlenen gösterge rakamlarının, Devlet Memurları Kanunu'na göre aylıklar için belirlenen memur maaş kat sayısının çarpımından oluşacak. Bir kişi bir bütçe yılı döneminde en fazla 10 defa sınavda görevlendirilebilecek. Bir sınavda aynı kişiye günlük bir sınav ücreti ödenecek. Sınav ücreti ödenenlere, Harcırah Kanunu hükümleri saklı kalmak kaydıyla başka bir ücret ödenmeyecek.