Diyet mi yeme bozukluğu mu? Sağlık Haberleri

Beslenme yaşamın ilk gününden son gününe kadar devam eden en önemli yaşamsal faaliyettir. Vücudun temel enerji ihtiyacını karşılamak, büyüme, gelişme ve canlılığın gereklerini yerine getirmek için gerekli olan öğeleri alıp, vücudunda kullanmasıdır. Sağlıklı yaşam ancak sağlıklı beslenme ile mümkündür. Özellikle çocukluk ve yetişkinliğe geçiş döneminde zihinsel ve fiziksel gelişim sağlıklı ve dengeli beslenme ile sağlanır.

Yeme bozukluğu sadece iştahsız olma hali değildir, kişinin mental ya da duygusal durumundan kaynaklanan yetersiz veya aşırı beslenmenin tümünü kapsar. Yani yeme bozukluğu, kişinin kendi sağlığına zarar verecek derecede yetersiz ya da aşırı yemek yemesini de kapsar.

Yeme bozukluğu sadece bir beslenme sorunu değildir, kişinin kendi bedeniyle olan ilişkisinin de bozulmasıdır.

YEME BOZUKLUĞU TEDAVİ GEREKTİREN BİR DURUM

Yeme bozukluğunu diyetle karıştırmamak lazım. Diyet sağlıklı beslenme amacıyla yapılan, planlı ve bilinçli bir yeme düzenidir. Kilo verme, kilo alma, sağlık sorunlarını yönetme gibi nedenlerle yapılır. Kontrollü ve hedef odaklıdır.

Yeme bozukluğu temelinde psikolojik sorunların yer aldığı, kişinin beslenme alışkanlıklarını ciddi şekilde bozan hastalıklardır.

Diyet bilinçli bir tercihtir ancak yeme bozukluğu tedavi gerektiren psikiyatrik bir durumdur.

Yeme bozuklukları nelerdir?

yeme bozuklukları arasında en çok bilinenleri anoreksia nervoza ve bulimia nervozadır.

Anoreksia nervoza yeme bozukluklarının en sık karşılaşılan türüdür. Şişmanlamaya karşı aşırı korku durumu vardır. Kişinin beden algısı bozulduğundan, zayıf bir bedene sahip olmak için asla yemek yemez ve kendini uzun süreler aç bırakır. Eğer kişi vücut ağırlığının yüzde ellisini kaybettiğinde kardiak aritmiler, hormon dengesi bozuklukları, sıvı elektrolit denge bozuklukları ve sonuçta çoklu organ hasarına kadar gider.

Bulimia nervozada ise kişi aşırı yemek yeme isteğini baskılayamaz, doyma hissi ortadan kalkar, tıkanırcasına yeme atakları yaşar. Kontrolsüz yeme ve kusma nöbetleri ciddi sağlık sorunlarına yol açar.

Yeme bozukluğunun belirtileri nelerdir?

-Açlık hissedilmediği halde çok miktarda yemek yemek,

-Normalden daha hızlı yemek yemek,

-kişinin kendi yediği yemeğin aşırı miktarından utanması nedeniyle tek başına yemek yemesi,

-Aşırı yemek sonrası kişinin kendinden tiksinmesi, parmakla kendini kusturmaya çalışması, çok suçluluk duyması,

-Kilo alımı ve şişmanlamaktan aşırı korkma durumu, sürekli zayıflama çabası,

-Depresyon, sinirlilik, kaygı, konsantrasyon eksikliği, yorgunluk,

-Susuzluğa bağlı baş dönmesi, bayılma, kaslarda zayıflama, erime,

-Kemiklerde kırılmalar, incelmeler

Yeme bozukluğuna neden olan risk faktörleri nelerdir?

-Yaşıtları arasında kilolu olma endişesi,

-Alay konusu olma,

-Aşırı baskıcı ebeveynler,

-Düşük benlik saygısı,

-Kendini beğendirme isteği,

Yeme bozukluklarında tedavi

Tedavide çok disiplinli bir yaklaşım gerekir. Psikoterapi ilk basamaktır. Bilişsel davranışcı terapi de aile temelli ve bireysel temelli terapi önemlidir. Beslenme eğitimi ve diyetetik destek, tıbbi izlem, medikal destek, psikiyatri uzman desteği ve gerektiğinde hastane yatışı ve medikal izlem çok önemlidir. Erken tanı ve müdahale, başarı şansını artırır. Tedavi süreci uzundur, sabır ve süreklilik gerektirir.