Döneri kaptırdık: AB tescil etmedi, Almanlar kazanıyor Sözcü Gazetesi

İstanbul merkezli Türk Döner Üreticileri Derneği (UDOFED)’in, AB’ye yaptığı “Türk usulü dönerin tescili” ve “AB’de üretilenlerin döner adıyla satılamaması” başvurusu reddediliyor. Hukuken ret mümkün olmazsa, AB’nin en azından Türkiye lehine bir karar vermeyerek dosyayı kapatacağı belirtiliyor.

Türkiye’den bir grup üreticinin, “dönerin adını ve üretim biçimini tescil ettirerek büyük kazanç sağlama” girişiminin de böylece boşa çıkacağı ifade ediliyor. Henüz resmi açıklama yapılmadı ancak AB Komisyonu’ndan sızan bilgiler bu yönde.

Alman Bild gazetesi, “Türk usulü döner” talebinin reddedileceğini duyurdu. Bu durumda Almanya, Avusturya, Belçika, Hollanda gibi AB ülkelerinde mevcut üretim şekilleriyle yapılan dönerler “döner kebap” adıyla satılmaya devam edecek.

Türk tarafı, dönerin yalnızca Türkiye’deki geleneksel usulle üretildiği haliyle bu isimle satılmasını isterken; Almanya ve Avusturya’daki tarım bakanlıkları ile döner üreticileri bu talebe itiraz etti.

AB’nin bu başvuruya olumlu yanıt vermesi beklenmediğinden, Almanya’daki yaklaşık 18 bin 500 dönerci ile AB genelindeki on binlerce işletme rahatladı. Türkiye davayı kazansaydı, bu işletmeler döneri ancak “dönen şiş” gibi farklı adlarla satmak zorunda kalacaktı.

Türkiye’nin başvurusuna göre, gerçek dönerde 16 aydan küçük sığır eti kullanılamayacak, dana döner dışında hindi etli ürünlere “döner” denemeyecekti. Çeşitlilik azalacak, ürün daha az sulu olacak, elektrikli makineler yerine 55 cm’lik bıçak kullanılacak ve etteki tuz oranı %2 ile sınırlandırılacaktı.

AB’nin nisan ayında karar vermesi bekleniyordu. Ancak ya karar alınmayacak ya da yeni bir düzenleme talep edilecek. Her durumda Türkiye’nin başvurusunun kabul edilmeyeceği kesinleşmiş görünüyor. Hindi eti ve farklı baharatlarla yapılan ürünler “Berlin döneri” ya da “Alman usulü döner” adıyla satılmaya devam edecek.

Türkiye dönerin adını koruyamazken, Almanya’da yeni markalar doğuyor. Bavyera Eyalet Başbakanı ve CSU Lideri Markus Söder, sık sık dönerle verdiği pozlarla tanınırken, partisi bu ilgiyi fırsata çevirdi ve “Söner” ismini tescil ettirdi. Böylece Türk dönerinin karşısına Alman “Söner” markası çıktı. Türkiye’nin başvurusu ise hâlâ yanıtsız.