SonTurkHaber.com
close
up
Menu

KARAR RESMİ GAZETE DE: Birçok ABD ürününe uygulanan ek vergiler kaldırıldı! Tesla, Model S, X, 3 ve Cybertruck fiyatları düşer mi? 1000 cc, 1500 cc ve 3000 c den düşük dizel, benzinli, hibrit araç fiyatları nasıl hesaplanır? Türkiye Ekonomisi Haberleri

İletişim Başkanı Duran: Özel’in Cumhurbaşkanımızın diplomatik temaslarına ilişkin açıklaması akıl tutulmasıdır

İsrail in Gazze’de sebep olduğu insani kriz zirvede: Köpekler cenazeleri yiyor Ortadoğu Haberleri

Cumhurbaşkanı Erdoğan: Kardeş ülkelerin liderleriyle Gazze deki kanı durdurmak için atılabilecek adımları değerlendireceğiz

Üçüncü TOGG için geri sayım başladı! Tarih verildi: Diğerlerinden daha ucuz olacak!

Formula 1 Azerbaycan Grand Prix sinde pole pozisyonu Verstappen in

Son Dakika: Cevizlibağ Kız Yurdundaki rezalette 4 gözaltı Sözcü Gazetesi

Gece yarısı TFF Başkanı İbrahim Hacıosmanoğlu ndan Arda Kardeşler açıklaması! Böyle bir şey görmedim Fanatik Gazetesi Trabzonspor (TS) Haberleri Spor

ELEME POTASI BELLİ OLDU! MasterChef son eleme adayı kim oldu? 20 Eylül Cumartesi MasterChef eleme potasına giden 7. yarışmacı kim oldu?

Havalimanlarında siber saldırı krizi sürüyor: Onlarca uçuş rötar yaptı

Son dakika haberi! Kütahya da 4,2 büyüklüğünde deprem Güncel haberler

Gaziantep te su krizi kapıda!

Erdoğan 20 yıldır BM de hakikati haykırıyor! Bir tarihi konuşmaya daha imza atacak

Giresun’da denizde 3 ayrı noktada hortum oluştu VİDEO İZLE

CHP li Karatepe den kurultay açıklaması: İktidara koşar adım yürüyoruz

TEKNOFEST Havacılık, Uzay ve Teknoloji Festivali sona erdi

İngiltere Filistin devletini tanıdığını duyurmaya hazırlanıyor Dış Haberler

Cevdet Yılmaz: İngiltere, Kanada ve Avustralya, Filistin Devleti’ni tanıyarak tarihin doğru tarafında yer aldı

Uğur Mumcu davası görülecek: Mehmet Ağar a ifade vermesi için tebligat gitti!

Kemal Kılıçdaroğlu Kurultay a katılacak mı? Canlı yayında açıkladı

Dünya daha hızlı dönüyor: Tarihte ilk kez bir saniyenin silinmesi gündeme geldi

Dünya daha hızlı dönüyor: Tarihte ilk kez bir saniyenin silinmesi gündeme geldi

SonTurkHaber.com, Trthaber kaynağından alınan verilere dayanarak açıklama yapıyor.

Uluslararası Dünya Dönüşü ve Referans Sistemleri Servisi ile ABD Deniz Gözlemevi verilerine göre 10 Temmuz, yılın şu ana kadarki en kısa günü oldu.

O gün, tam 1.36 milisaniye daha kısa sürdü. Benzer şekilde 22 Temmuz ve 5 Ağustos tarihlerinde de günlerin sırasıyla 1.34 ve 1.25 milisaniye daha kısa süreceği öngörülüyor.

Bir gün, Dünya’nın kendi ekseni etrafında tam bir dönüşünü tamamlaması için geçen süreye denir ve bu yaklaşık 86 bin 400 saniye yani 24 saattir.

Ancak pratikte her dönüş çok az farklılık gösterir. Bunun nedeni Ay’ın kütle çekimi, atmosferdeki mevsimsel değişiklikler ve Dünya’nın sıvı çekirdeğinin hareketleri gibi çeşitli etkenlerdir.

Bu nedenle her dönüş birkaç milisaniyelik farkla 24 saatten kısa ya da uzun sürebilir. Günlük yaşamda bu fark hissedilmese de, bilgisayarlar, uydular ve iletişim sistemleri için büyük önem taşır.

Bu küçük zaman farklarını telafi etmek amacıyla atom saatleri kullanılır. İlk kez 1955’te kullanılmaya başlanan bu saatler, vakum odalarında tutulan atomların titreşimlerini sayarak zamanı olağanüstü hassasiyetle ölçer.

Bu sisteme UTC yani Eşgüdümlü Evrensel Zaman adı verilir ve dünyadaki yaklaşık 450 atom saatiyle belirlenir. Telefonlar, bilgisayarlar ve GPS sistemleri UTC'ye göre çalışır.

Giderek hızlanan Dünya, zamanı geride bırakıyor

Dünya'nın dönüş hızı, sabit yıldızlara göre konumu ölçen uydular sayesinde astronomlar tarafından da izleniyor. Bu gözlemler, atom saatleriyle Dünya'nın gerçek dönüşü arasında mikrosaniyelik farkları ortaya koyuyor. 5 Temmuz 2024'te, atom saatinin icadından bu yana ölçülen en kısa gün yaşandı: 24 saatten 1.66 milisaniye daha kısa sürdü.

California Üniversitesi Scripps Oşinografi Enstitüsü'nden jeofizikçi Prof. Duncan Agnew'e göre, “1972’den bu yana daha hızlı günlere doğru bir eğilim var ancak bu, inişli çıkışlı bir seyir izliyor. Tıpkı borsa gibi; uzun vadeli eğilimler var ama zaman zaman ani yükseliş ve düşüşler de yaşanıyor.”

1972’ye gelindiğinde, Dünya'nın dönüşü atom saatlerine göre o kadar yavaşlamıştı ki, UTC sistemine bir artı saniye (leap second) eklenmesi gerekti.

Bu sistem, artık yıl uygulamasına benzer şekilde, takvim ile astronomik zaman arasındaki farkı kapatmayı hedefliyordu.

O zamandan bu yana UTC’ye toplamda 27 artık saniye eklendi. Ancak bu eklemelerin sayısı giderek azaldı; 1970’lerde 9 kez ekleme yapılırken, 2016'dan beri hiç yeni saniye eklenmedi.

2022’de, Uluslararası Ağırlıklar ve Ölçüler Genel Konferansı, artık saniyenin 2035’e kadar tamamen kaldırılmasına karar verdi. Ancak Agnew’e göre Dünya birkaç yıl daha hızlanırsa, bu kez bir saniyenin çıkarılması gerekebilir.

"Daha önce hiç negatif bir artık saniye olmadı," diyen Agnew, “Ancak 2035’e kadar böyle bir ihtimalin yüzde 40 civarında olduğunu” söyledi.

Dünya neden hızlanıyor?

Agnew’e göre kısa vadeli değişimlerin büyük kısmı Ay ve gelgitlerden kaynaklanıyor. Ay ekvator üzerindeyken Dünya'nın dönüşünü yavaşlatıyor, daha kuzey ya da güneydeyken ise hızlandırıyor.

Ayrıca yaz aylarında atmosferik koşullar Dünya'nın dönüşünü hızlandırıyor. Jet akımlarının yer değiştirmesiyle atmosferin yavaşlaması, fizik kurallarına göre açısal momentumun korunması gereğiyle, gezegenin daha hızlı dönmesine yol açıyor. Benzer şekilde, Dünya'nın sıvı çekirdeği de yavaşlarken, katı dış katmanlar hızlanıyor.

Bu etkenlerin birleşimiyle, bazı günlerin neden kısa olacağı önceden tahmin edilebiliyor. Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsü’nden fizikçi Judah Levine, "Eğer Dünya bir gün hızlanıyorsa, ertesi gün de hızlanma eğilimi gösteriyor," dedi. Ancak bu korelasyon uzun vadede kayboluyor. Bu yüzden Uluslararası Dünya Dönüşü Servisi bir yıldan daha uzun vadeli tahmin yapmıyor.

Negatif artık saniye neden sorun?

Levine'e göre tek bir kısa gün herhangi bir sorun yaratmasa da, bu eğilim devam ederse negatif artık saniye uygulaması zorunlu hale gelebilir. "1972'de artık saniye sistemi tanımlandığında, kimse negatif bir saniyenin gerekebileceğini düşünmemişti," diyen Levine, bunun yalnızca kuramsal bir ihtiyat önlemi olarak tanıma eklendiğini söyledi. “Ancak şimdi bu olasılık gerçekten ortaya çıkmış durumda.”

Levine, pozitif artık saniyelerin bile hâlâ sistemsel sorunlara yol açtığını belirtiyor: “Bazı sistemler eklemeyi yanlış yapıyor, yanlış zamanda uyguluyor ya da yanlış değer giriyor.” Negatif artık saniye ise hiç denenmediği için risk çok daha büyük. Finans sistemleri, elektrik şebekeleri, telekomünikasyon altyapısı ve GPS gibi sistemler, zamana bağımlı çalışıyor. Bu nedenle negatif artık saniyenin getireceği karmaşa, 2000 yılındaki meşhur Y2K sorunu ile kıyaslanıyor.

Eriyen buzlar bu süreci geciktiriyor

İklim değişikliği de Dünya'nın dönüş hızını etkiliyor. Ancak bu etki şaşırtıcı biçimde yavaşlatıcı yönde. Antarktika ve Grönland’daki buzulların erimesi, buzul kütlesinin denizlere yayılmasına neden oluyor. Bu da Dünya’nın dönüşünü yavaşlatıyor. Tıpkı kollarını açan bir buz patencisinin yavaşlaması gibi. Eğer bu buzlar erimemiş olsaydı, Agnew’e göre “negatif artık saniye bugünden çok daha yakın bir sorun haline gelmiş olurdu.”

NASA’ya göre, Grönland ve Antarktika’dan eriyen buz, 1993’ten bu yana deniz seviyesindeki yükselmenin üçte birinden sorumlu.

Zürih’teki İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü’nden Benedikt Soja’nın araştırmasına göre, bu erime sadece dönüş hızını değil, aynı zamanda Dünya’nın dönüş eksenini de etkiliyor. Soja, “Yüzyılın sonuna kadar, sera gazı emisyonları yüksek seyrederse, iklim değişikliğinin etkisi, Ay’ın milyarlarca yıldır yaptığı etkiden daha baskın hale gelebilir” dedi.

Soja, “Şu anda her şey hâlâ doğal değişkenlik sınırları içinde olabilir,” diyerek uzun vadeli bir yavaşlama ihtimalinin de göz ardı edilmemesi gerektiğini belirtti. “Ama asla emin olamayız,” ifadelerini kullandı.

En son güncellemeleri ve haberleri takip etmek için SonTurkHaber.com'ı izlemeye devam edin, biz durumu takip ediyor ve en güncel bilgileri sunuyoruz.
seeGörüntülenme:106
embedKaynak:https://www.trthaber.com
archiveBu haber kaynaktan arşivlenmiştir 22 Temmuz 2025 09:33 kaynağından arşivlendi
0 Yorum
Giriş yapın, yorum yapmak için...
Yayına ilk cevap veren siz olun...
topEn çok okunanlar
Şu anda en çok tartışılan olaylar

KARAR RESMİ GAZETE DE: Birçok ABD ürününe uygulanan ek vergiler kaldırıldı! Tesla, Model S, X, 3 ve Cybertruck fiyatları düşer mi? 1000 cc, 1500 cc ve 3000 c den düşük dizel, benzinli, hibrit araç fiyatları nasıl hesaplanır? Türkiye Ekonomisi Haberleri

22 Eylül 2025 01:27see227

İletişim Başkanı Duran: Özel’in Cumhurbaşkanımızın diplomatik temaslarına ilişkin açıklaması akıl tutulmasıdır

20 Eylül 2025 23:27see155

İsrail in Gazze’de sebep olduğu insani kriz zirvede: Köpekler cenazeleri yiyor Ortadoğu Haberleri

21 Eylül 2025 04:15see153

Cumhurbaşkanı Erdoğan: Kardeş ülkelerin liderleriyle Gazze deki kanı durdurmak için atılabilecek adımları değerlendireceğiz

21 Eylül 2025 12:11see147

Üçüncü TOGG için geri sayım başladı! Tarih verildi: Diğerlerinden daha ucuz olacak!

20 Eylül 2025 17:46see139

Formula 1 Azerbaycan Grand Prix sinde pole pozisyonu Verstappen in

20 Eylül 2025 18:06see118

Son Dakika: Cevizlibağ Kız Yurdundaki rezalette 4 gözaltı Sözcü Gazetesi

20 Eylül 2025 18:16see116

Gece yarısı TFF Başkanı İbrahim Hacıosmanoğlu ndan Arda Kardeşler açıklaması! Böyle bir şey görmedim Fanatik Gazetesi Trabzonspor (TS) Haberleri Spor

21 Eylül 2025 01:09see116

ELEME POTASI BELLİ OLDU! MasterChef son eleme adayı kim oldu? 20 Eylül Cumartesi MasterChef eleme potasına giden 7. yarışmacı kim oldu?

21 Eylül 2025 00:42see115

Havalimanlarında siber saldırı krizi sürüyor: Onlarca uçuş rötar yaptı

21 Eylül 2025 15:00see114

Son dakika haberi! Kütahya da 4,2 büyüklüğünde deprem Güncel haberler

21 Eylül 2025 02:31see112

Gaziantep te su krizi kapıda!

21 Eylül 2025 17:51see112

Erdoğan 20 yıldır BM de hakikati haykırıyor! Bir tarihi konuşmaya daha imza atacak

21 Eylül 2025 00:20see111

Giresun’da denizde 3 ayrı noktada hortum oluştu VİDEO İZLE

22 Eylül 2025 01:29see111

CHP li Karatepe den kurultay açıklaması: İktidara koşar adım yürüyoruz

21 Eylül 2025 11:22see111

TEKNOFEST Havacılık, Uzay ve Teknoloji Festivali sona erdi

21 Eylül 2025 20:41see111

İngiltere Filistin devletini tanıdığını duyurmaya hazırlanıyor Dış Haberler

21 Eylül 2025 01:55see111

Cevdet Yılmaz: İngiltere, Kanada ve Avustralya, Filistin Devleti’ni tanıyarak tarihin doğru tarafında yer aldı

21 Eylül 2025 21:33see109

Uğur Mumcu davası görülecek: Mehmet Ağar a ifade vermesi için tebligat gitti!

22 Eylül 2025 04:33see109

Kemal Kılıçdaroğlu Kurultay a katılacak mı? Canlı yayında açıkladı

21 Eylül 2025 00:50see109
newsSon haberler
Günün en taze ve güncel olayları