Dünyanın ilk genetiği değiştirilmiş polo atları doğdu

Bal rengi tüyleri ve beyaz alın lekeleriyle uysal görünen taylar, Buenos Aires kırsalında çitle çevrili bir otlakta yonca yiyerek günlerini geçiriyor.

Ama bu beş, 10 aylık tay, dünyanın ilk genetik olarak düzenlenmiş atları: “Polo Pureza” (Polo Saflığı) isimli ödüllü bir atın klonları. DNA’larına CRISPR teknolojisiyle tek bir genetik dizi eklendi ve amaç: patlayıcı hız üretmek.

Arjantinli şirket Kheiron Biotech, gen düzenleme teknolojisinin at yetiştiriciliğinde devrim yaratma potansiyeli olduğunu söylüyor.

Klonlama, genetik olarak birebir kopya oluştururken, CRISPR bir çeşit genetik makas işlevi görüyor; DNA’yı kesip yeniden düzenliyor.

Şirket, kas gelişimini sınırlayan myostatin genini baskılamak için CRISPR kullandı. Amaç, kas liflerini artırıp atları sprintere dönüştürmekti.

Ancak polo dünyası bu atları hemen kabul etmiyor.

Arjantin Polo Birliği, GE (genetik düzenlenmiş) atların müsabakalara katılmasını yasakladı. Birliğin başkanı Benjamin Araya, “Onların polo oynamasını istemem. Bu büyüyü, bu büyüleyici yetiştiricilik işini ortadan kaldırıyor. Benim hoşuma giden şey, bir aygır ve bir kısrak seçip onları eşleştirmek ve en iyisini ummak,” dedi.

Polo Atı Yetiştiricileri Derneği ise, bu tayları dört-beş yıl izleyeceklerini, ardından Arjantin polo atı olarak kaydedilip edilmeyeceklerine karar vereceklerini açıkladı.

Kheiron’un bilimsel direktörü Gabriel Vichera ise uzun vadede polo dünyasının ikna olacağına inanıyor: “Çok da endişelenmiyorum. Eğitim vermeye devam etmemiz gerekiyor,” dedi.

Kimi yetiştiriciler klonlamanın soyların korunmasına yardımcı olduğunu kabul etse de, gen düzenlemenin sınırı aştığını ve işlerini tehdit edebileceğini söylüyor.

Arjantin uzun süredir taşıyıcı anneler, embriyo nakilleri ve hatta klonları polo için kabul ediyor.

Dünyanın ilk klon atı 2003’te doğdu. 2010’da efsanevi oyuncu Adolfo Cambiaso’nun atı Cuartetera’nın klonu 800.000 dolara satıldığında, Kheiron’un kurucusu Vichera’nın ilgisi bu alana kaydı.

Bugün şirket, yılda 400 klon üretme kapasitesine ulaştı. Bir klon tayın ortalama satış fiyatı ise 40.000 dolar.

Arjantin’in biyoteknoloji düzenleyicisi, genetik düzenlemeyi doğruladı ancak Tarım Bakanlığı yorum yapmadı. Yaklaşık 50 yetiştirici, derneğe gönderdikleri mektupta bu atların “bir sınırı aştığını” söyleyip kaydedilmemesini istedi.

Dernek Başkanı Santiago Ballester ise şunları söyledi:

“Kişisel olarak genetik düzenlemeyle bir sorunum yok. Ama işimizin geleceği, ihracat yaptığımız ülkelerin bu atları kabul edip etmeyeceği konusunda endişeler var. Sorumlu davranmalıyız.”

Kheiron’un ticari planları, polo otoriteleri ikna edilene kadar beklemeye alındı. Şirketin kurucusu Sammartino ise “Daha iyi bir at mı olacak? Bilmiyorum. Zaman gösterecek,” dedi.