E ticarette saflar tutuldu

“Yeni küresel düzende e-ticaret, ülkelerin ekonomik gücünün çok önemli bir unsuru. E-ticaret tüm dünyada önümüzdeki 15 yılın en önemli rekabet ve değer yaratma alanı olacak. Günümüzde e-ticaret platformlarının küresel rekabetinde 3 eksen ve 3 yapay zekâ ekosistemi öne çıkıyor. ABD, Çin ve ‘bölgesel şampiyonlar’ arasındaki rekabet sadece şirketlerin değil, ülkelerin gelecekteki ekonomik güçlerini de belirleyecek. Orta Asya’da Kaspi, Güney Amerika’da Mercado Libre, Kore’de Coupang, Polonya’da Allegro, Kuzey Afrika’da Jumia gibi platformlar bölgesel şampiyonlara liderlik ediyor.”

Bu sözlerin sahibi Hepsiburada Kurumsal İlişkiler, İletişim ve Sürdürülebilirlik Başkan Yardımcısı Cem Tanır.

Erkek Basketbol Milli Takımı’mızın sponsoru Hepsiburada’nın davetlisi olarak gittiğimiz Letonya’nın başkenti Riga’daki basın buluşmasında konuşan Tanır, Hepsiburada’ın yeni sahibi Kazak Kaspi ve şirketinin gelecek vizyonu ile ilgili değerlendirmelerine bu sözlerle başladı. Hatırlarsanız, dünyanın önde gelen teknoloji şirketlerinden Kaspi, 2025’in başında Hepsiburada’nın yüzde 65.4 oranındaki hissesini Doğan Ailesi’nden satın almıştı.

‘DÜNYA İKİDEN BÜYÜK’

Tanır, Kaspi ve Hepsiburada’nın aynı eksende, benzer vizyona sahip olduğunu vurguladı; Çin ve ABD hegemonyasına dikkat çekerek devam etti: ‘E-ticarette dünya ikiden büyüktür ve öyle de olmalıdır. Ülkelerin, bölgelerin dijital geleceğini sadece Silikon Vadisi ya da Shenzhen belirleyemez. Ülkeler ABD ya da Çin’in küresel vizyonlarından bağımsız şekilde kendi dijital geleceklerini şekillendirebilir. Bu yüzden Kaspi’nin Hepsiburada satın alması çok önemli bir gelişme. Türkiye’nin bölgemizdeki ekonomik ve teknolojik liderlik vizyonuyla, Hepsiburada’nın dijital yetkinlikleri ve Kaspi’nin veri, dijital ürün ve fintek uzmanlığı arasında çok güçlü bir uyum var.”

RABOBANK’I DA ALACAK

Son dönemde pazarlama taktikleri ile Türkiye’de de pazarı ele geçirmeye çalışan Çinli Temu ve benzeri yurtdışında yerleşik pazar yerleriyle ilgili sorulan bir soru üzerine de Tanır, tehdidin tek bir şirket ya da bir marka olarak değil bir iş modeli olarak ele alınması gerektiğinin altını çizdi. Tanır, “Yalnızca agresif fiyatlandırmaya dayanan ve yasal ya da etik standartları es geçen iş modelleri kısa vadede cazip görünebilir ama uzun vadede hem tüketicilere ve satıcılara hem de ülke ekonomisine zarar verir. Bu sadece Türkiye’ye özgü bir sorun değil, bu küresel bir mesele. Dünyanın dört bir yanında hükümetler, kontrolsüz yabancı e-ticaret modellerine karşı çözümler arıyor. Her zaman altını çiziyoruz; rekabet ve iş modelleri adil, yasal ve tüm paydaşlar için değer odaklı olmalı” dedi.

Hepsiburada’yı satın alan Kaspi, Türkiye’de büyümeye kararlı. Bu amaçla şirket geçtiğimiz mart ayında Hollanda’nın köklü bankalarından Rabobank’ın Türkiye’deki faaliyetlerini devralmak için hisse alım sözleşmesi imzaladı.

Türkiye’de banka satın alımının tamamlanması ve fintek yatırımlarıyla birlikte Kaspi’nin sadece 2025’te Türkiye’ye yapacağı yatırımın 1.5 milyar dolara ulaşacağına dikkat çeken Tanır, “Bu, 2025’te ve son yıllarda yurtdışından Türkiye’ye yapılan en büyük yatırım. Hepsiburada’nın satın alması, Türkiye için de çok önemli bir gelişme. Bu vizyon ve yatırımlarla Türkiye’nin bölgesel bir dijital güç merkezi olması için çalışıyoruz” dedi.

‘TÜRKİYE ÖNEMLİ PAZAR’

Toplantıya katılan Kaspi Yatırımcı İlişkileri Yönetici Direktörü David Ferguson ise “Türkiye güçlü girişimcilik ruhu, köklü ticari mirasıyla olağanüstü bir pazar. Kaspi’nin Kazakistan’da kendini kanıtlamış, dünyaya örnek olmuş bir iş modeli var. Amacımız bu yaklaşımı ‘kopyala-yapıştır’ şeklinde Türkiye’ye taşımak değil; başarısı kanıtlanmış pazar yeri, fintek ve ödeme inovasyonlarımızı Türkiye’nin kendine özgü koşullarına uyarlamak” dedi.

‘SUPER’ ÇOK POPÜLER

2007’de yerel bir banka olarak başlayan Kaspi, bugün Kazakistan’ın en çok kullanılan dijital platformu haline gelmiş durumda. Misyonunu, ‘insanların hayatını yenilikçi ürün ve hizmetler geliştirerek iyileştirmek’ olarak tanımlayan Kaspi tarafından geliştirilen ‘süper uygulama’ (Super App) yüzde 70’lik kullanım oranıyla, dünyadaki en yüksek etkileşimlerden birine sahip. Kazakistan’da kullanıcılar, Kaspi üzerinden aylık ortalama 73 işlem gerçekleştiriyor. Kaspi’den önce Kazakistan’da ödemelerin yüzde 85’i nakit ile yapılırken bugün ödemelerin yüzde 85’i dijitale taşınmış durumda. Kazakistan’da nüfusun yaklaşık yüzde 75’ine hizmet veren Kaspi, aynı zamanda Hepsiburada gibi Nasdaq’ta işlem görüyor. Kaspi’nin piyasa değeri yaklaşık 17.6 milyar dolar seviyesinde.

SICAK BASTI KLİMA SATIŞI PATLADI

E-ticaretin toplam alışveriş içerisindeki payının yüzde 20’ye yaklaştığını ifade eden Cem Tanır, genel ekonomik görünümün ve tüketici davranışlarının Hepsiburada’nın farklı kategorilerine da yansıdığını belirtti. Yaz aylarındaki aşırı sıcak havayla birlikte klima satışlarında ciddi yükselişlere tanıklık ettiklerini söyleyen Cem Tanır, “Geçen yıl satışlarımız bir önceki seneye göre 4 kat artmıştı. Bu yıl da geçtiğimiz yıla göre bu kategorimizi yüzde 100 büyüttük. Yani iki yılda 8 kata artan bir artış var. Hepsiburada bünyesinde en yoğun trafiği Pazartesi günleri görüyoruz. 20.00 - 23.00, saatlik dilimde en yoğun olduğumuz aralık. Diğer bir ifadeyle, tüketicilerin pazartesi stresini biraz ‘uygun alışveriş’le attığını görüyoruz” dedi.