Eğirdir Gölü Su Eylem Planı tamamlandı

Bazı programlara katılmak üzere Isparta'ya gelen Yumaklı, Eğirdir ilçesinde "Eğirdir Gölü Su Eylem Planı Açıklaması, İstişare ve Değerlendirme Toplantısı"na katıldı.

Eğirdir Gölü'ne yönelik Su Eylem Planı'nı açıklayan Yumaklı, gölün ekosistemiyle, tarımsal üretime katkısıyla, su potansiyeliyle stratejik öneme sahip olduğunu söyledi.

Yumaklı, dünyanın artık yeni iklim gerçeğiyle karşı karşıya olduğuna dikkati çekerek, Akdeniz kuşağında yer alan Türkiye'nin de bundan etkilendiğini kaydetti.

Eğirdir'in Beyşehir'den sonra sularından en fazla faydalanılan ikinci büyük göl olduğu bilgisini paylaşan Yumaklı, "3 bin 309 kilometrekare drenaj alanına, 478 kilometrekare yüzey alanına ve 4 milyar metreküp maksimum depolama hacmine sahiptir. Ortalama derinliği ise 11 metredir ama artık bu rakamlar maalesef geride kalıyor çünkü son 10 yılda göl derinliği 11 metreden 6 metreye düşmüş, gölün hacmi yüzde 55 oranında azalarak 1,8 milyar metreküpe gerilemiştir." diye konuştu.

Türkiye'nin uzun yıllar sıcaklık ortalamalarındaki değişimlere bakıldığında, son 5 yılda 0,9 santigrat derecelik artış gözlendiğini dile getiren Yumaklı, Eğirdir Gölü Havzası'ndaki bu artışın 1,1 santigrat dereceyi bulduğunu ifade etti.

Yumaklı, yağış ortalamalarında ise son 5 yılda yüzde 4'lük düşüş gözlenirken, Eğirdir Gölü Havzası'ndaki düşüşün yüzde 18 seviyesine ulaştığını söyledi.

Geçen sene göle giren akım miktarı 372 milyon metreküpken buharlaşma miktarının 473 milyon metreküpe ulaştığını aktaran Yumaklı, göle giren sudan daha fazlasının buharlaştığını vurguladı.

Geçmişten bugüne Eğirdir Gölü ve havzasını iyileştirmeye yönelik birçok faaliyet gerçekleştirdiklerinden bahseden Bakan Yumaklı, şöyle konuştu:

"1990'da hizmete aldığımız Yılanlı Derivasyonu ile Aksu Havzası'ndan bugüne kadar toplam 2,2 milyar metreküp su göle aktarılarak, gölün su miktarına ciddi manada katkı sağlanmıştır. Havzada bulunan 120 bin dekara yakın alanın modern sistemle sulanması çalışması tamamlanmıştır. Geriye kalan açık sulama sahalarına ilişkin modernizasyon çalışmalarına devam edilmektedir. Son dönemde ise Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile ortak çalışmalar yürütüyoruz. Bir yıl önce Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığımız tarafından gölde temizlik, göl tabanında dip çamuru temizliği gibi çalışmalara ilişkin eylem planı açıklanmıştı."

Eğirdir Gölü için 13 ana başlık ve 31 alt başlıktan oluşan "Eğirdir Gölü Su Eylem Planı"nı tamamladıklarını bildiren Yumaklı, şöyle devam etti:

"Üç temel stratejik hedef oluşturuldu. Birincisi suyu daha etkin ve adil kullanmak, ikincisi yeraltı ve yüzey sularını bilimsel temelde yönetmek, üçüncüsü ise doğal dengeyi ve ekosistemi korumak. Suyu daha etkin ve adil kullanmaktan kastımız, tüm Türkiye için bu kararlılığımız var. Her projede yeni yapılan sulama sistemlerinin tamamı kapalı. Ancak Eğirdir Gölü özelinde mevcuttaki açık sulama sahalarının kapalı sulama sistemleri haline getirilmesi. Bunun dışındaki diğer bütün projeleri şu an için durdurmuş vaziyetteyiz. Kaynaklarımızın tamamını buraya aktaracağız."

Yumaklı, suyu merkeze alan üretim planlamasının Eğirdir'de de ciddi şekilde uygulanacağını, suyu az tüketen ürün desenine kademeli olarak geçeceklerini belirtti.

Yeraltı ve yüzey sularını bilimsel temelde yönetmek hedefine ilişkin konuşan Yumaklı, "Mevcut Yılanlı Derivasyonu'na ilave olarak Aksu Havzası'ndan göl beslenmesini artırmak için yılda 42 milyon metreküp su aktarımına yönelik işimizin yapım ihalesini 8 Temmuz'da gerçekleştiriyoruz. Yeraltı sularının disiplin altına alınması için kayıt dışı kuyuları tespit ediyor, ihtiyaç olmayanları kapatıyoruz ve uygun olanlarını mevcut sulama sistemine dahil ediyoruz." dedi.

Bilimsel verilerin önemine işaret eden Yumaklı, göle düşen her damla suyu, modern yağış ve buharlaşma istasyonlarıyla anlık takip edeceklerini söyledi.

Türkiye'de bir göl havzasında ilk defa yapay zeka kullanarak suyun etkin şekilde yönetilmesine ilişkin yazılım çalışmalarına başlayacaklarını anlatan Yumaklı, doğal dengeyi ve ekosistemi korumak için balık avcılığının istilacı türler dikkate alınarak yapılmasına ve endemik balık türlerinin korunmasına yönelik çalışmaların planın içinde yer alacağını aktardı.

Yumaklı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca yapılacak dip temizliğinin ardından kendilerinin de göle yeniden çamur ve benzeri malzemelerin akışını önleyecek yapısal tedbirler alacaklarını vurguladı.

Su verimliliği seferberliği kapsamında kentsel, tarımsal ve endüstriyel su verimliliğinin iyileştirilmesine yönelik çalışmalar yürüttüklerini ifade eden Yumaklı, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bu eylem planı kapsamında 2025-2030 yılları arasında yapılacak olan yatırımın toplam tutarı 21 milyar lira olacak. Bu yatırımlar sayesinde Isparta'nın 6 yıllık içme-kullanma suyu ihtiyacına karşılık gelen 150 milyon metreküp suyu sadece 1 yılda tasarruf etmiş olacağız. Gölün su miktarını artırarak, göl seviyesinin yükselmesini sağlayacağız. Yeraltı sularımızı koruyacağız, gölün su kalitesini yükselteceğiz. Göl ve havzasının ekosistemini koruyacağız. Elma, kiraz, kayısı, şeftali, badem gibi ürünlerin üretiminde ön plana çıkan bu yörede, bu eylem planı sayesinde tarımsal üretimi garanti altına alacağız."

Sadece bir gölü değil, bir kültürü, tarım mirasını, binlerce ailenin geçim kaynağını ve çocukların geleceğini savunduklarını belirten Yumaklı, "Eğirdir Gölü'nü korumak, sadece doğal varlığı değil, aynı zamanda bir milletin üretim gücünü, gıda güvenliğini ve iklim direncini korumaktır." şeklinde konuştu.

Bakan Yumaklı, "Eğirdir'den sonra Akşehir, Eber, Bafa, Beyşehir, Burdur, İznik, Seyfe ve Sapanca gölleri için de benzer eylem planlarını hazırlayacağız." bilgisini paylaştı.