Ehliyetinize el konabilir, 75 yaş üstü trafikte dikkat!

İspanya'da tartışma yaratan ve Türkiye'yi de yakından ilgilendiren bir karara imza atıldı. Ülkede alınan yeni düzenlemeyle birlikte B sınıfı ehliyete sahip 75 yaş üstü bireylerin artık ehliyet yenileme başvurusu yapması yasaklandı. Bu kararla birlikte Avrupa’da yaşlı sürücülere yönelik radikal bir adım atılmış oldu. Peki benzer bir düzenleme Türkiye’de gündeme gelir mi? Bu sorunun yanıtı kadar çarpıcı olan bir diğer konu ise Türkiye’deki yaşlı sürücüler ve trafik güvenliğiyle ilgili rakamlar. TÜİK’in 2023 yılı yaş dağılımına göre, Türkiye nüfusunun yaklaşık yüzde 8 ila yüzde 9’u 75 yaş ve üzeri grupta yer alıyor. Bu oranı sürücülere yansıttığımızda, bugün trafikte olan ehliyetli sürücülerin yaklaşık 2.6 ila 2.9 milyonunun 75 yaş üstü olduğu tahmin ediliyor. Yani başka bir ifadeyle, Türkiye yollarında her 11-12 sürücüden biri 75 yaşın üzerinde. Ancak bu yaş grubunun fizyolojik olarak araç kullanmaya uygun olup olmadığını gösteren sağlık verileri ne yazık ki sistematik olarak izlenmiyor.

Uzmanlar, sürücülerin sağlık kontrollerinden geçirilmesine dikkat çekti. Klinik Nörofizyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ali Akben, kişinin yaşlılık dışında hayati fonksiyonlarını etkileyecek sistematik bir rahatsızlığı yoksa araç kullanabileceğini aktardı. Akben, beynin kortikal kısmının güç ve kuvveti, beyincik sistemininse koordine etmeyi sağladığının altını çizerek, “İkisi birbirini etkilemediği sürece kişi araç kullanabilir” dedi. VAZGEÇMEK İSTEMİYORLAR

Uzmanlara göre yaş ilerledikçe görme yetisi, işitme kapasitesi ve refleks hızı belirgin şekilde düşüyor. Bu da özellikle trafiğin yoğun olduğu şehir merkezlerinde hem sürücü hem de çevresindeki insanlar için hayati risk anlamına geliyor. Ancak bu fiziksel gerçekliğe rağmen, yaşlı bireylerin çoğu direksiyon başında olmaktan vazgeçmiyor. Gerek alışkanlık, gerek sosyal hayattan kopmama arzusu, gerekse toplu taşıma araçlarına erişimdeki zorluklar nedeniyle, birçok 75 yaş üstü vatandaş otomobil sürmeye devam ediyor. 

KONTROLE GİTMİYORLAR

Trafikte Haklarım Derneği Kurucu Başkanı Sosyolog Yasemin Usta ise yaş sınırı yerine sağlık durumuna bağlı sürücü takibi önerisinde bulunuyor. “Bazı kişilerin ağır psikiyatrik rahatsızlıklara sahip olmasına rağmen işini veya ehliyetini kaybetmemek için doktora gitmiyor" diyen Usta; "Mevcut sistemde sürücü belgeleri sınıfına göre 5 ila 10 yıl geçerli. Bu süreçte sağlık durumları ciddi biçimde değişse de sistem bunu fark etmiyor. Sonuç olarak, artık araç kullanması uygun olmayan kişiler bile trafiğe çıkmaya devam ediyor" uyarısında bulunuyor. 

YÜKSEK KAZA ORANI 

Trafik Güvenliği ve Psikoteknik Merkezleri Derneği Başkanı Cengizhan Kutlu ise 65 yaş ve üzeri sürücülerin kazaya karıştıkları olayların yüzde 68'inde başlıca sorumlu olarak kaydedildiklerini belirterek, "Bu oran, 75 yaş ve üzeri grupta yüzde 76'ya yükseliyor. Buna karşın, 65 yaş altındaki sürücülerde asli kusurlu olma oranı yüzde 55. Yaşlı sürücüler geri, dönüş manevrası ve kavşaklarda daha sık kazaya sebep oluyor, refleksleri ve görme yetileri azalıyor. Böyle bir yasak tepki çekse de ülkemizde 65 yaş üstü sürücülere psikoteknik test öneriyoruz" diye konuştu.

75 yaş üstü sürücüler sağlık durumları yettiği sürece araç kullanmak istiyor. "SOSYAL HAYATIMIZ BİTER"

Peki, konuyla ilgili 75 yaş üstü sürücüler ne diyor? 

1973 yılında ehliyetini alan 77 yaşındaki Harun Uzun, 50 yılı aşkın süredir aktif olarak araç kullandığını belirterek, bugüne dek hiç kaza yapmadığını söyledi. İstanbul’dan memleketi Kastamonu’ya hâlâ kendi aracıyla seyahat ettiğini ifade eden Uzun, "Eğer 75 yaş üzeri kişilerin ehliyeti temelli alınırsa, benim ve ailemin sosyal hayatını bitirir. Sağlığı araç kullanmaya el vermeyen kişilerin ehliyeti elbette alınmalı ancak ben sağlıklıyım ve kendime güvenim tam. Bir gün sağlık durumum araç kullanmaya uygun olmazsa kendi irademle araç kullanmayı bırakırım” ifadelerini kullandı.

"KENDİME GÜVENİYORUM"

Beyaz Kelebekler Müzik Grubunun Solisti Ülkü Üst Sarpkan da bugüne kadar bir kazaya karışmadığını ancak bazı sağlık sorunları nedeniyle kendi isteği ile araç kullanmayı bıraktığını söyledi. Grubun kurucu üyelerinden Bülent Ortaç, 1968 yılından beri aktif olarak araç kullandığını belirterek, “450-500 kilometrelik mesafeleri hala rahatlıkla ve güvenle şehirlerarası araç kullanabiliyorum. Bugüne kadar ne bir ceza aldım ne de kaza yaptım. Sürücü belgelerinin sağlık durumu temelinde, sağlık kurulu raporlarına göre değerlendirilmesi gerektiğine inanıyorum. Reflekslerim zayıflar, kendime olan güvenim azalırsa, bilinçli ve sorumlu bir şekilde kendi rızamla araç kullanmayı bırakırım” ifadelerini kullandı.

[email protected]

Kaynak: Web Özel