Ekolojik sistem iklim krizine ayak uyduramıyor

Küresel iklim krizine dikkat çeken İTÜ Afet Yönetim Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, dünyada doğal döngülerle 150 bin yılda gerçekleşen 1 derecelik ısınmanın, ekosistemi tehdit ettiğini söyledi.

Kadıoğlu, “İklim değişikliği her zaman olan bir şey, ilk kez olmuyor. İklim değişken bir şey. Güneş, astronomik hareketler, volkan patlamaları, tektonik hareketlerden dolayı iklim, geçmiş yıllarda dünya hep 150 bin yılda yaklaşık 1 derece ısınıp soğumuş. Sanayi devrimi ile baktığımız zaman; 150 yılda, 1 derece ısındığımızı görüyoruz. Tabii bu insan kaynaklı oluyor; doğal iklim değişikliğine göre bin kat hızlı. Esas tehlike burada. Normalde dünyanın soğuyor olması gerekiyordu. Ancak insan devreye girdi ve iklimi öyle bir değiştirdi ki artık bin kat hızlı ve ekolojik sistem buna ayak uyduramıyor. Bazı türlerde yok oluşlar ve problemler yaşıyoruz. İklim değişikliği normalde problem olmadığı halde bu kadar hızlı olması problem teşkil ediyor” diye konuştu.

2070 yılına kadar dünyadaki su seviyesinin 60 santim yükselebileceğine değinen Prof. Dr. Kadıoğlu, “Buzların erimesinden daha çok deniz sularının ısınmasından dolayı sular genleşiyor ve yükseliyor. Dünya genelinde, ortalama 2070 yılına kadar su seviyesinin 60 santim civarında yükselmesi bekleniyor. Karadeniz kıyılarında bu 1,5 metre gibi tahmin ediliyor. ‘Burun kuralı’ diye bir kural var. Su dikey yönde bir birim yükselirse yatayda 100 birim alana etki ediyor. 60 santim yükselse; 60 metredeki kıyıların su altında kalacağını, erozyona tabi olacağını, yer altı sularının tuzlanacağını düşünmek gerekiyor. 1 metrede ise 1 kilometreden fazla kıyılar su altında kalacak. ‘2 ve 4 derece ısınırsa neler su altında kalacak’ gibi bazı simülasyonlar var. Trabzon kıyılarında 2 ve 4 derecede su alacak kıyılar belli. Buna göre kıyıları kullanmamız lazım. Kıyıları daha çok rekreasyon, park ve bahçeler şeklinde yapmamız gerekiyor. Uzun yıllar ayakta kalacak sanat yapıları yapmamak lazım. Çünkü onlar sürdürülebilir olmayacak” dedi.

İklim değişikliğinin, doğada da gözle görülür etkileri olduğunu kaydeden Prof. Dr. Kadıoğlu, Karadeniz Bölgesi’ndeki yaylalarda ağaç sınırının yükseldiğine dikkat çekerek, “İklim değişikliğinin doğada da işaretleri var. Karadeniz’de, Trabzon’da yaylaya doğru ağaçların ilerlediğini görüyoruz. Ağaç sınırı daha yukarı kayıyor. Eskiden bir ağaç sınırı vardı. Oradan yukarı ağaç olmazdı. Isınmayla beraber ağaç sınırı yaylaya doğru ilerliyor. Ormanlarda böceklenme görüyoruz. Kaçkarlardaki buzullarda da erimeler oluyor. Normalde buzullar eriyor kışın geri geliyordu şu an geri gelme çok az. Değişik bitki türleri, böcekler ortaya çıkıyor. Bunların hepsi iklimlerle alakalı olaylar” diye konuştu.