Elon Musk ve Donald Trump: Dostlar nasıl düşmana dönüştü?

ABD Başkanı Donald Trump ile teknoloji milyarderi Elon Musk arasında bir süredir kamuoyuna dostane yansıyan ilişkide ipler geriliyor.

Musk, Trump yönetiminin Kongre’ye sunduğu kapsamlı harcama yasasını hedef aldı. X/Twitter üzerinden yaptığı açıklamada Musk, “Artık dayanamıyorum. Bu devasa, mide bulandırıcı, çıkar odaklı harcama paketi tam bir kepazelik” ifadelerini kullandı.

“Bu yasaya evet oyu verenler utanmalı. Yanlış yaptığınızı biliyorsunuz” dedi.

Bu sert çıkış, Musk’ın Trump’ın danışma kadrosundaki görevinden ayrılmasından yalnızca birkaç gün sonra geldi.

Musk, dört aylık bu süreçte “Devlet Verimliliği Departmanı”nın başında yer almış, federal harcamalardaki israf, şişkinlik ve yolsuzlukla mücadelede aktif rol üstlenmiş ve on binlerce bürokratın görevden alınmasına öncülük etmişti.

Peki bu dostluk nasıl düşmanlığa dönüştü? Gelin sürece en başından göz atalım.

Musk'tan Trump'a pahalı destek

Elon Musk, 2024 başkanlık seçimlerinde tarafsız bir duruş sergilemesine rağmen, Temmuz 2024'te Trump'a yönelik suikast girişiminin ardından desteğini açıkça ilan etti.

Bu destek, Musk'ın Trump'ın kampanyasına ayda yaklaşık 45 milyon dolar bağış yapmasıyla somutlaştı. Toplam bağış miktarı 288 milyon doların üzerine çıktı.

Trump'ın yeniden seçilmesinin ardından, Musk, hükümet verimliliğini artırmak amacıyla kurulan "Department of Government Efficiency" (DOGE) adlı yeni birimin başına getirildi.

Ancak bu destek, özellikle Tesla için ağır bir maliyete dönüştü. Şirketin 2025’in ilk çeyreğinde kârı yüzde 71 oranında düştü ve kamuoyundaki tepkinin büyük bölümünü üstlendi.

DOGE Dönemi: Reformlar ve tartışmalar

Musk'ın DOGE liderliğindeki 130 günlük görev süresi, federal bürokraside köklü değişiklikler getirdi.

Yaklaşık 260 bin federal çalışanın işten çıkarılması ve binlerce sözleşmenin iptali gibi radikal adımlar atıldı.

Ancak bu reformlar, kamuoyunda ve siyasi çevrelerde ciddi tartışmalara yol açtı. Musk'ın bazı jestleri, özellikle Trump'ın ikinci yemin töreninde yaptığı ve Nazi selamına benzetilen hareketi, geniş çapta eleştirildi.

Axios’a konuşan bir Beyaz Saray yetkilisi, her şeye rağmen “Trump ile Musk hâlâ dost ve müttefik” ifadelerini kullandı. Ancak başka kaynaklar, Musk’ın görevden ayrılış biçimi nedeniyle “kırgın” olduğunu öne sürüyor.

Elon Musk: DOGE her şeyin günah keçisi haline dönüştü

Trump ile Musk arasındaki gerilimin birkaç temel sebebi olduğu belirtiliyor:

1. Elektrikli araç vergi teşviki kaldırıldı

Trump’ın yasasında, elektrikli araç (EV) sahiplerine verilen ve 7.500 dolara kadar çıkan vergi teşvikleri iptal edildi.

Tesla, bu teşvikin korunması için yalnızca Nisan ayı sonuna kadar 240 bin dolar lobi harcaması yapmıştı.

Musk, Trump’a bu teşvikin sürmesi için özel olarak da ricada bulundu. Ancak sonuç alınamayınca hayal kırıklığı kalıcı hale geldi.

Trump, Mart ayında Beyaz Saray’ın çimlerini Tesla showroom’una çevirerek Musk’ın araçlarına destek vermeye çalışmıştı.

2. Musk görev süresini uzatmak istedi, Trump kabul etmedi

Axios’un haberine göre Musk, özel hükümet çalışanı statüsünü yasal sınır olan 130 günün ötesine taşımak istiyordu.

Ancak Trump kabinesindeki isimlerle sık sık yaşadığı anlaşmazlıklar ve yoğun tepkiler nedeniyle bu isteği reddedildi.

3. Starlink ile hava trafiği kontrolü talebi reddedildi

Musk’ın Federal Havacılık İdaresi’nden (FAA) Starlink uydularının hava trafik kontrolünde kullanılması talebi de hem çıkar çatışması riski hem de teknik yetersizlik gerekçesiyle reddedildi.

Bir Beyaz Saray kaynağı, “Hava trafiği sadece uydulara emanet edilemez” dedi. Musk’ın hükümet içindeki varlığı, SpaceX’in Trump’ın “Altın Kubbe” füze savunma sisteminde oynayabileceği rol sebebiyle de eleştirilmişti.

42 Demokrat vekil, bu konuda Pentagon’a uyarı mektubu yazdı.

4. NASA adayının görevden alınması bardağı taşırdı

Musk’ın Beyaz Saray’daki en büyük destekçilerinden biri olan Jared Isaacman, NASA Başkanlığı’na aday gösterilmişti.

Ancak Trump, geçtiğimiz hafta sonu bu adaylığı aniden geri çekti. Bu kararın arkasında Başkanlık Personel Ofisi Direktörü Sergio Gor’un olduğu iddia edildi.

Musk ile Gor arasında daha önce gerginlik yaşandığı biliniyor. Cumhuriyetçi senatörlerin Isaacman’ın Demokratlara yaptığı bağışları gerekçe göstermesi ise bu kararın resmi nedeni olarak öne sürüldü.

Axios’a konuşan bir yetkili, “Algı gerçektir. Elon, bu kararın kişisel bir son darbe olduğunu düşündü” dedi.

Tesla satışları düştü, Musk’ın serveti eridi

Siyasi yükümlülükler ve kamu tepkisi, yalnızca Musk’ın değil, Tesla’nın da ağır darbe almasına neden oldu:

Tesla satışları düştü

Şirket hisseleri zirveden yüzde 50 geriledi

Musk’ın kişisel serveti 100 milyar dolar azaldı

CEO’ya yönelik tehditler ve dava süreçleri başladı

Musk, bir yandan hükümet politikalarından rahatsız olduğunu açıkça dile getirirken, diğer yandan “Her şeyin sorumluluğu bana aitmiş gibi davranılmasından yoruldum” diyerek geri adım attı.

Elon Musk’ın şirketlerinin itibarı düşüşte: Tesla ve SpaceX listede son sıralara geriledi

Kırılma Noktası: One Big, Beautiful Bill

İlişkideki en büyük çatlak, Trump'ın "One Big, Beautiful Bill" (Tek, büyük, güzel yasa tasarısı) adlı kapsamlı bütçe tasarısını desteklemesiyle ortaya çıktı.

Musk, bu tasarıyı "iğrenç bir ucube" olarak nitelendirerek, federal bütçe açığını artıracağını ve DOGE'nin tasarruf hedeflerini baltalayacağını savundu .

Ayrıca, tasarıda elektrikli araçlara yönelik vergi kredilerinin kaldırılması, Musk'ın Tesla gibi şirketlerini doğrudan etkiledi .

Ayrılık ve Sonrası: Açık eleştiriler

Musk, görev süresinin sona ermesiyle birlikte Trump yönetiminden ayrıldı. Ancak bu ayrılık, dostane bir vedadan çok, sert eleştirilerle dolu bir kopuşa dönüştü.

Musk, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı paylaşımlarda, Trump'ın politikalarını ve bütçe tasarısını sert bir dille eleştirdi.

Bu eleştiriler, Trump'ın iç çevresinde de yankı buldu ve bazı Cumhuriyetçi senatörler, Musk'ın endişelerini paylaştı .

Gelecek: İlişkinin seyri belirsiz

Musk'ın Trump yönetiminden ayrılması ve ardından gelen eleştiriler, iki isim arasındaki ilişkinin geleceğini belirsiz hale getirdi.

Bazı kaynaklar, Musk'ın hala Trump ile iletişimde olduğunu ve danışmanlık yapabileceğini öne sürse de, kamuoyuna yansıyan açıklamalar, ilişkide ciddi bir soğuma olduğunu gösteriyor .

Elon Musk ve Donald Trump arasındaki bu ilişki, modern Amerikan siyasetinde iş dünyası ve politika arasındaki karmaşık etkileşimin çarpıcı bir örneği olarak öne çıkıyor.