Endişe veren rapor! Suyu kullanmayı bilmiyoruz

Su Politikaları Derneği (SPD), Türkiye'nin iki önemli havzası olan Batı Akdeniz ve Büyük Menderes'te suyun tarım ve turizm sektörlerinde yarattığı ekonomik değerleri mercek altına alan kritik bir mukayeseli analiz raporu hazırladı. Su Politikaları Derneği üyesi uzmanlar, Müşavir Mühendis-Ekonomist Dr. Süha Satana ve Su Politikaları Uzmanı İnşaat Mühendisi Dursun Yıldız tarafından hazırlanan ön analiz raporuna göre, aynı miktarda suyun ürettiği ekonomik gelir havzalar arasında tarımda 3 kata, turizmde ise neredeyse 200 kata varan farklılıklar gösteriyor. Uzmanlar ise, su tahsis politikalarının gözden geçirilmesi gerektiğini vurguluyor.

 Büyük Menderes Havzası turizmde düşük su, yüksek gelir modeli ile öne çıkarken, Batı Akdeniz Havzasında yüksek su, düşük gelir yapısı ile dikkat çekmekte. VERİM FARKI 

Raporun temel çıkış noktasını Batı Akdeniz ve Büyük Menderes Havzalarının Su Tahsisi ve Eylem Planı Raporları oluştururken, ön raporda 2 havzanın toplam su potansiyelleri, bu suların tarım ve turizm sektörlerine tahsislerinden elde edileceği hesaplanan ekonomik gelirler analiz edildi. Rapordaki en çarpıcı bulguların başında tarım sektöründeki su verimliliği farkı geldiğini belirten Dursun Yıldız ise "2025 yılı projeksiyonlarına göre Batı Akdeniz Havzasında tarım için kullanılan 767 milyon m3 suyun ekonomik geliri 6,3 Milyar TL olarak, Büyük Menderes Havzasında normal şartlarda tarım için kullanılan 1,6 milyar m3 suyun ekonomik geliri ise 5 Milyar TL olarak hesaplanmıştır. Bu durumda, birim su ile Batı Akdeniz Havzasındaki tarımdan elde edileceği hesaplanan ekonomik gelir, Büyük Menderes Havzasındaki gelirin yaklaşık 3 katı olmaktadır" dedi.

3 KAT FAZLA VERİMLİ 

Batı Akdeniz Havzası tarım sektöründe suyu ekonomik olarak 3 kat daha verimli kullanıp yüksek ekonomik gelir elde ettiğini dile getiren Süha Satana ise, "Yapılan basit hesaplama, durumun vahametini ortaya koymaktadır. Batı Akdeniz'de 1 m³ su başına tarımsal ekonomik gelir yaklaşık 8.22 TL olup, Büyük Menderes'te 1 m³ su başına tarımsal ekonomik gelir yaklaşık 3.13 TL'dir. Bu sonuç, Batı Akdeniz Havzası'nda tarım sektörünün birim suyu Büyük Menderes Havzası'na kıyasla üç kat daha verimli kullanarak ekonomiye katkı sağladığını göstermektedir. Bu fark, havzalar arasında yetiştirilen ürün deseni, sulama verimliliği, pazarlama olanakları ve katma değeri yüksek ürünlerin payı gibi konularda ciddi bir politika değişikliğine ihtiyaç olduğunu ortaya koymaktadır" diye konuştu. 

DRAMATİK FARK VAR

Rapordan öne çıkan bulgular ise şöyle: "Örneğin, Büyük Menderes Havzası Su Tahsisi Planı raporunda 2025 yılında Turizme 1 milyon m3 su tahsis edilmiş ve 1,5 milyar TL ekonomik gelir hesaplanmıştır. Batı Akdeniz Havzası Su Tahsisi Planı Raporunda 2025 yılında Turizme 10 milyon m3 su tahsis edilmiş ve 78 Milyon TL ekonomik gelir hesaplanmıştır. Bu durum iki havza arasında turizm sektörünün su verimliliğinde dramatik bir fark olduğunu göstermektedir."

Raporda ayrıca; "Büyük Menderes'te birim suyun turizmde bu denli yüksek bir gelir potansiyeli göstermesi, hesaplama metodolojisi hakkında soru işaretlerini de beraberinde getirmektedir" deniliyor.  TAM 200 KAT 

"Bu durumda birim su başına turizm geliri hesaplandığında, Büyük Menderes'te 1 m³ su başına turizm geliri 1,500 TL, Batı Akdeniz'de 1 m³ su başına turizm geliri 7.8 TL'dir. Sonuç olarak, Büyük Menderes Havzası, turizmde adeta "düşük su, yüksek gelir" modeliyle öne çıkarken, turizm cenneti olarak bilinen Batı Akdeniz Havzası "yüksek su, düşük gelir" yapısıyla dikkat çekmektedir. Aradaki fark neredeyse 200 kat seviyesindedir." 

[email protected] 

Kaynak: Web Özel