Enerjide ‘süper izin’ dönemi

Enerji ve maden alanlarında yatırımların önünü açacak düzenlemeler içeren kanun teklifi Meclis Başkanlığı'na sunuldu. Teklife göre yenilenebilir enerji yatırımlarında izin süreçleri hızlandırılacak. Ruhsat süreçlerinde öngörülebilirlik sağlanacak. Kamu gelirlerinde azalma olmadan sektör desteklenecek. AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler'in sunduğu teklifin öne çıkan maddeleri şu şekilde:
SÜREÇ 18 AY KISALACAK: Madencilikte bürokrasi azalırken, izin süreçleri hızlanacak. Yatırımcılar için öngörülebilirlik artacak. Mevcutta enerji ve madencilikte izin süreçleri ortalama 42 ila 48 ay arasında tamamlanırken, bu süre 30 aya indirilecek. Ruhsat öncesi izin süreçleri sadeleştirilecek, izinlerin 4 ay içinde verilmemesi durumunda "izin verilmiş sayılır" kuralı uygulanacak. MAPEG'e orman alanlarında yetki tanınırken, kültür varlığı bulunan alanlar için tazminatlı ruhsat iptali öngörülecek. Stratejik ve kritik madenler tanımlanacak. Bu madenler için özel izin süreçleri, acele kamulaştırma, stoklama gibi yetkiler Cumhurbaşkanlığı'na verilecek. Arz güvenliği, milli çıkarlar gözetilecek.
KAMUYA GİDECEK: Maden işletme ruhsat bedellerinin yüzde 70'i genel bütçeye aktarılacak. Rehabilitasyon bedelleri kamu bankalarında nemalandırılacak, kamu kurumlarına ait ruhsatlarda da sorumluluk netleştirilecek. Altın gibi değerli madenlerde devlet hakkı oranı artırılacak. Krom madeni özel hükümlerden çıkarılarak genel hükümlere tabi kılınacak. Kamu gelirlerinde düşüş engellenecek. Arama ruhsatı başvurularında proje bedelinin yüzde 5'i oranında yatırım teminatı alınacak.

ÇED KOLAYLIĞI: Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı (YEKA) projelerinde mera tahsis amaç değişikliği için artık ÇED raporu şartı aranmayacak. Rüzgar veya güneş enerjisine dayalı enerji üretim tesislerinin kurulum sürecindeki orman iznine ilişkin süre en geç 60 gün içinde sonuçlandırılacak.
BÜROKRASİ AZALACAK: Önlisans veya üretim lisansı bulunan rüzgâr ve güneş enerjisine dayalı elektrik üretim tesislerine ilişkin imar planı onayı, yapı ruhsatı ve yapı kullanma izin belgeleri Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından da düzenlenecek. 2030 yılı sonuna kadar devreye alınacak yerli kömürle çalışan üretim tesisleri ve bu tesislere ait enerji nakil hatlarında yüzde 85 oranında bedel indirimi verilecek. Yerli kaynaklara dayalı üretim desteklenirken yatırım maliyetleri azaltılacak.
YATIRIMSIZ RUHSAT YOK: Madencilik faaliyetlerinde çevresel yükümlülükler netleşecek. Rehabilitasyon bedeli artık sadece sahanın doğaya kazandırılması için kullanılacak. Ruhsatlı sahalarda yatırım yapılmadan ruhsat elde tutmaya sona erecek. Belirlenen oranda üretim yapılmaması halinde ruhsatlar iptal edilebilecek.
KAMU MENFAATİ GÖZETİLECEK: Stratejik ve kritik madenler özel olarak düzenlenecek. Madenlerle ilgili gerektiğinde acele kamulaştırma yapılabilecek, stok yükümlülüğü getirilecek, kamu menfaati gözetilecek. Tüm izinler tek bir sistem üzerinden takip edilecek. Ruhsat düzenlenmeden önce tüm izinlerin alınması zorunlu tutulacak. ÇED ve diğer onaylar arasındaki koordinasyon sağlanacak. Kurumlar arası anlaşmazlıklar "kurul" tarafından çözülecek. Yatırım teminatı zorunlu tutulacak. Yatırımcıların sadece kağıt üzerinde ruhsat almalarının önüne geçilmekte, gerçek yatırım yapma niyetinde olanlara öncelik verilecek.

RUHSAT ŞARTI: Arama döneminde yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde teminatın iradı ve ruhsat iptali gibi yaptırımlar getirilecek. Üç boyutlu rezerv tespiti yapılmayan sahalarda işletme ruhsatı verilmeyecek. Ruhsatı iptal edilen sahaların yeniden ruhsatlandırılmasında gruplara göre farklı yöntemler belirlenecek.

YENİ MEKANİZMA DEVREYE GİRİYOR
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, "Düzenleme ile özellikle yenilenebilir enerji yatırımlarında izin süreçleri hızlandırılacak. ÇED, orman izinleri, imar izinleri gibi uzun ve karmaşık bürokratik işlemlerin daha kısa sürede tamamlanmasını sağlayacak yeni bir mekanizma devreye girecek. Böylece 48 ayı bulabilen izin süreçleri 18 aya kadar düşürülebilecek. Maden yatırımları konusunda ise yatırımcıların karşılaştığı belirsizlikler en aza indirilecek, ruhsat ve izin süreçlerinde öngörülebilirlik sağlanacak, kamusal denetim ve çevresel sorumluluk güçlendirilecek ve kamu gelirlerinde azalma olmadan sektör desteklenecek" ifadesini kullandı.