Engelli bireylerin ehliyet bilmecesi, sosyal hayatları kalmadı!

Engelli bireylerin, sürücü belgelerini yenilemek için hastane ve il sağlık komisyonlarından geçmeleri gerekiyor. Yenileme sürecinde, ehliyeti iptal edilen çok fazla sayıda engelli birey bulunuyor. Hatta aynı engel oranına sahip bireyler farklı sağlık komisyonlarında farklı sonuçlar ile karşılaştıklarını sosyal medya üzerinden sık sık dile getiriyor. Haberglobal'e konuşan engelli bireyler, "Engel oranımız değişmedi ehliyetimiz elimizden alınmasın" diyor.

Konuyla ilgili konuşan Trafikte Haklarım Derneği Başkanı Sosyolog Yasemin Usta, engelli bireylerin sürücü belgesi yenileme sürecinde yaşadıkları mağduriyete dikkat çekerek, “Aynı engel oranına sahip bireylerin farklı sağlık komisyonlarında farklı sonuçlarla karşılaşması ayrımcılığa yol açmaktadır. Ehliyeti iptal edilen engelli bireyler, iş ve sosyal hayattan uzaklaşmakta, hareket özgürlükleri kısıtlanmaktadır" ifadelerini kullandı.

Ehliyetleri yenilenmediği için mağdur olan engelli bireyler, yaşadıklarını anlattı. 2011 yılında aldığı sürücü belgesini yenilemek isteyen polinöropati tanısı ile engeli olan Ramazan Uysal, sağlık komisyonlarına yaptığı başvurularda olumsuz yanıt aldı. Konuyu mahkemeye de taşıyan Uysal, “Her iki ayağı felçli, üst ekstremiteleri normal olan bireylere 1. grup sürücü belgesi verilebilir. Benimle aynı sağlık durumuna sahip bir bireyin başka bir ilde ehliyet alabildiğine bizzat şahit oldum" diye konuştu.

Engelli bireyler, komisyonlardan farklı kararlar çıktığını belirtiyor. SÜRÜCÜ OLAMAZSIN DEDİLER

1999 yılında geçirdiği trafik kazası sonucu omurilik felci tanısı konan ve tekerlekli sandalye kullanan Gökhan Ayık, 17 yılda 250 bin kilometre yol katettiğini anlattı. 3 yılda bir istenen sağlık kontrolü sürecinde, ehliyeti sağlık komisyonu kararıyla iptal edildi. Ayık, 2019 yılında sağlık komisyonunun "sürücü olur" raporuyla eski H sınıfı ehliyetini, uygun kodlar işlenmiş yeni tip sürücü belgesine dönüştürdü. Ancak sağlık durumunda hiçbir değişiklik olmamasına rağmen, üç yıl sonra komisyondan bu kez "sürücü olamaz" kararı çıktı. 

Ayık, kararın ardından kızını okula götürmekten yaşlı ailesine ulaşmaya kadar tüm yaşam düzeninin bozulduğunu, bireysel özgürlüğünü kaybettiğini anlattı. “Bu karar yalnızca ulaşımı değil, psikolojimi de etkiledi” diyen Ayık, "Ellerini kullanamayanlardan joystick ile araç kullananlara kadar her türlü engeli erişilebilir kılmaya çalışan, teknolojiyi etkin şekilde kullandıran ve uygun yasalar hazırlayan gelişmiş ülkelerin mevzuatları örnek alınmalı" dedi.

Milli sporcu Ebru Sulak, araç kullanabilmenin sosyal hayatına etkilerini anlattı. DEĞERLENDİRMELERE DİKKAT 

Eren Yıldırım, 2000 doğumlu. Henüz 15 yaşındayken aquaparkta kayarken havuzun zeminine çarpması sonucu boyun kemiği kırıldı ve omurilik felci geçirdi. 2020 yılında ehliyet almak için başvuru yaptı. Sağlık komisyonunun onayıyla, 3 yıl kontrol şartıyla "sürücü olabilir" raporu aldı. 3 yıl dolduğunda ise kendisine sürücü olamazsın denildi. Yıldırım, detaylı sorularla yaklaşık 2 saat süren bilimsel değerlendirmelerin aksine, sadece 5 dakikalık gözleme dayalı muayenelerle verilen kararların mağduriyetlere yol açtığını vurguladı.

Tekerlekli Sandalye Tenisi Milli Takım Sporcusu ve Dernek Başkan Yardımcısı Ebru Sulak, 9 yıldır aktif olarak araç kullanıyor. Engelli bir sporcu ve anne olan Sulak, “Hafif engeli olan bireylerin bile komisyonlar tarafından ehliyet alamadığına, mevcut sürücülerin ise yenileme sürecinde hak kaybı yaşadığına tanık oluyoruz. Bu durum, bireylerin bağımsızlığına doğrudan bir engel haline geliyor” dedi. Sulak, "Her ilde engelli bireylere özel sürücü komisyonları kurulmalı, simülasyon cihazları ve tertibatlı araçlarla kapsamlı sürüş testleri yapılmalı, sadece gözle yapılan değerlendirmeler kaldırılmalı, engelli bireylerin ulaşım hakkı Avrupa standartlarına uygun şekilde korunmalı" önerilerinde bulundu.

CHP Genel Başkan Yardımcısı Ulaş Karasu'nun, engelli bireylerin ehliyet alım ve yenileme süreçlerinde yaşadığı mağduriyetleri TBMM gündemine taşıdığı öğrenildi.

[email protected]

Kaynak: Web Özel