ERVAB toplandı, İtimat Büro raporu üyelerle paylaşıldı Agos

ERVAB (Ermeni Vakıflar Birliği), uzun bir aradan sonra toplandı. 21 Temmuz Pazartesi günü Yedikule Surp Pırgiç Hastanesi, Gomidas Salonu’nda yapılan toplantıya Türkiye Ermenileri Patriği Sahak Maşalyan, ERVAB Başkanı Bedros Şirinoğlu, kilise vakıf başkanları ve Ermeni toplumundan akademisyenler katıldı. Toplantı yine basına kapalı gerçekleştirildi. Eleştiriler üzerine kendini fesheden İtimat Büro hakkındaki denetçi firma raporu vakıf başkanlarına sunuldu. Faaliyetler için "Genel olarak şeffaf" saptamasını yapan rapor iç denetim faaliyetlerinin yapılmadığına da dikkat çekti.

Toplantının ana gündem maddeleri, İtimat Büro’nun incelenmesi, Paşinyan-Katolikos arasındaki gerilim sonucu Türkiye Ermenileri Patrikliği’nin belirlediği tutum ve Ermenice derslerine yönelik müfredatının yenilenmesiydi.
2016 yılında Narod Mürzoğlu’nun yöneticiliğini üstlendiği özel bir şirket olan İtimat Büro, cenaze törenlerinde yapılan bağışları ilgili kurumlara aktarıyor ve yüzde 10 komisyon alıyordu. 
2022 yılında yapılan vakıf seçimleri sonrası birçok vakıf yönetim kurulunda yaşanan değişiklikler sonrası İtimat Büro’ya ilişkin eleştiriler dile getirilmişti. 1 Şubat 2024’te Patrikhane bir açıklama yayınlamış, Patrik Maşalyan ERVAB Başkanı Bedros Şirinoğlu’na İtimat Büro’yu inceleme çağrısında bulunmuştu. Bu dönemde İtimat Büro kendini feshetmiş, toplanan paraları belirli bir sürede ilgili kurumlara dağıtacağını açıklamıştı. Ancak bu süreçte de toplanan paraların yerine gidip gitmediği yönünde tartışmalar sürdü. 
Raporda eleştiriler var ama saptama "şaibeli bir durum yok" yönünde

Yaşanan süreç sonrasında ERVAB bünyesinde kurulan ‘İtimat Büro’yu İnceleme Komisyonu’ 2024 yılı Şubat ayında faaliyetlerine son veren İtimat Büro’nun bağımsız bir denetim şirketi tarafından incelenmesini sağladı.  Hazırlanan rapor toplantıda katılımcılara sunuldu. Rapor İtimat Büro’nun 2016-2024 yılı arasındaki hesaplarını, faaliyetlerini kapsıyor. Toplantıda bir süre için İtimat Büro yöneticilerinden Peder Şirvan Mürzyan da hazır bulundu. Agos’un edindiği bilgilere göre raporda İtimat Büro’nun hesaplarında şaibeli bir durumun tespit edilmedi.  26 sayfalık raporda hesaplara ilişkin detaylar var. Edindiğimiz bilgilere göre raporda “Sürdürülebilir bağışçı ilişkileri, dijitalleşme ve iç kontrol sistemlerinin güçlendirilmesi açısından belirli alanlarda stratejik iyileştirmelere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu raporda sunulan önerilerin hayata geçirilmesi, kurumun veya yerine gelebilecek bir başka sistemin kurumsal kapasitesini artıracak ve bağışçı güvenini daha da pekiştirecektir” ifadeleri de yer aldı. 
Agos’un elde ettiği raporda raporda ayrıca “Yıllık bağış tutarlarını, dağıtımları veya denetimlerini içeren raporlar kamuya açık şekilde yayımlanmamaktadır. İç denetim faaliyetleri yapılmamıştır, bu da süreç içi hataların geç fark edilmesine neden olabilir”; "Toplanan bağışların gecikerek gönderilmesi, yetkililerce yararlanılması, faizde değerlendirilmesi, suistimal sayılır." ifadeleri dikkat çekmekle birlikte, sonuç bölümünde “İtimat Büro, 2016-2024 yılı bağış yönetimi süreçlerinde genel olarak şeffaf, izlenebilir ve hesap verebilir bir yapı sergilemiştir.” ifadesi yer aldı. 

Toplantı sırasında vakıf başkanlarının Peder Mürzyan’a yönelik herhangi bir soru  yöneltmediği öğrenildi. 
Patrik Maşalyan, 3 Temmuz’da Ermeni basını ile bir araya gelmiş ve İtimat Büro’ya ilişkin şu ifadeleri kullanmıştı:
“ERVAB tarafından tayin edilen yöneticiler, denetçi ve Peder Şirvan bir basın toplantısı düzenleyecek. Şeffaflığın sağlandığına inanıyorum. Denetçi, hiç bir şey bulamadık dedi. Belli oranda sapma var. Bu da normal karşılanacak bir şey. Bence beni tatmin eden bir araştırma oldu. vicdanımız temiz olarak İtimat Büro faaliyetlerini zararına tamamlamış. Yeni bir sistemin kurulması kolay değil. Ne yaparsanız yapın, başına adam koymak durumundasınız. Elektronik bir ortam yaratıldı, her kilisenin sekreterinin aktif olarak katılması bir iş gücü gösterilmesi lazım. Vakıflar da bu meblağlar da bize gelsin diyor. Burada kurulacak sistem büyük ihtimalle gelen gideni aratıyor. Büro’nun hak etmediği suçlamalar yöneltildi. Peder Mürzyan üzerinden bana ve Patrikhane’ye saldırmak isteyenler oldu. ERVAB’a denetlenmesi talimatı verdim. İtimat Büro aklandı, bundan şikayetçi olanlar sistemi oluştursunlar.” 
Toplantıda Patrik Maşalyan ve Bedros Şirinoğlu’nun, vakıflar olarak yeni bir bağış sisteminin inşası üzerinde çalışmalar yapılması konusunda ifadeler kullandığı belirtildi. 
Paşinyan’ın ziyareti

Edindiğimiz bilgilere göre ERVAB toplantısında, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’ın, İstanbul ziyareti sırasında Türkiye Ermeni Patrikliği binasının kapalı olması konusu da konuşuldu. Patrik Maşalyan, konuya ilişkin gerekli açıklamaları 3 Temmuz’da yapılan basın toplantısında yaptığını belirtti. ERVAB toplantısında ise, Patrik Maşalyan’ın şunları söylediği öğrenildi:  “Basın toplantısında detaylıca anlattım. Dünyadaki bütün Apostolik Ermeni kiliselerinin tavrı budur. Burada önemli olan kilise tarafından seçilmiş Katolikos’un siyasi irade tarafından değiştirilmek istenmesidir. Asıl büyük mesele budur. Geri kalan kilise içiyle alakalıdır. Basın bülteninde her şey söylenmiştir. Paşinyan, Patrikhane’ye gelip Gomidas heykeline çiçek de bırakmıştır. Ama kilise işlerinde bu kadar müdahil olma çabası üzerine hiçbir din adamı gibi ben de bunu doğru bulmuyorum” 
Hatırlanacağı üzere Ermenistan Başbakanı Paşinyan’ın İstanbul’da Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşeceği gün Patrikhane kapanmıştı Türkiye Ermenileri  Patrikliği, Ermenistan Başbakanı Paşinyan ile Tüm Dünya  Ermenileri Katolikosu II. Karekin arasında yaşanan gerilimde Paşinyan’ın kullandığı ifadeler nedeniyle bu kararı aldığını açıklamıştı. Paşinyan, Erdoğan ile görüşmesi öncesinde Kumkapı’daki Ana Kilise’de mum yakmış, kilisede de kendisini herhangi bir ruhani karşılamamıştı.
Yeni müfredat
Toplantıda, geçen yıl Milli Eğitim Bakanlığı tarafından başlatılan ‘Maarif Modeli’ kapsamında Ermenice ders müfredatının yenilenmesi konusu da gündeme getirildi. Yeni uygulama kapsamında Ermeni okullarının, mevcut Ermenice dersi müfredatının yenilenmesi gerekiyor. ERVAB bünyesinde bulunan Eğitim Komisyonu, yeni müfredatın günümüz ihtiyaçlarını karşılaması bakımından araştırmalarını sürdürüyor. Toplantıda, Ermeni toplumundan akademisyenler, öğretmenler ve Türkiye Azınlık Okulları Öğretmenleri Yardımlaşma Vakfı’nın yanı sıra uzmanlardan oluşturulacak bir heyetin yakın zamanda çalışmalara başlayacağı ve müfredatın bir yıl içerisinde tamamlanacağı öğrenildi. Toplantıda, çalışmaya ilişkin hazırlanan bütçe de, oybirliğiyle onaylandı. Bütçeye her vakıf kendi gelir durumuna göre katkı sunacak.