ETÜ lü öğrencilerden sahteciliği önleyecek çalışma: İmza doğrulamada yapay zeka dönemi Erzurum Haberleri

ERZURUM Teknik Üniversitesi (ETÜ) öğrencileri, imza sahteciliğine karşı yapay zekâ destekli yerli bir çözüm geliştirdi. 'API Tabanlı Yapay Zekâ Destekli Çevrim İçi ve Çevrim Dışı İmza Doğrulama Sistemi' başlıklı projelerine TÜBİTAK'tan da destek alan öğrenciler, amaçlarının sahteciliği önlemek olduğunu söyledi.

ETÜ Mühendislik Fakültesi Bilgisayar ve Elektrik-Elektronik Mühendisliği bölümünü bitiren Fatih Mehmet Gürbüz, Hasan Şenmemiş, Ahmet Bilge ve Zeynep Akalın, mezuniyet projesi olarak 'API Tabanlı Yapay Zekâ Destekli Çevrim İçi ve Çevrim Dışı İmza Doğrulama Sistemi' başlıklı projeyi hazırladı. ETÜ Bilgisayar Mühendisliği Bölümü'nden Dr. Öğr. Üyesi Nursena Bayğın ve Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü'nden Dr. Öğr. Üyesi Sefa Küçük'ün danışmanlığını yaptığı proje 'TÜBİTAK 2209-A Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destekleme Programı kapsamında destek almaya hak kazandı.

Geliştirilen sistem, hem dijital hem de fiziksel imzaların doğrulanmasını sağlıyor. Çevrim dışı imza doğrulamada gri tonlama, eşikleme, kenar tespiti ve kontur analizi gibi gelişmiş görüntü işleme teknikleri kullanılırken; çevrim içi imza doğrulamada hız, basınç, yön ve zamanlama gibi dinamik öznitelikler analiz ediliyor. Proje ekibi tarafından geliştirilen 'SignatureCNN' adlı derin öğrenme modeli sayesinde gerçek ve sahte imzalar yüksek doğruluk oranıyla ayırt edilebiliyor. Ayrıca, belgelerde sıkça karşılaşılan damga, logo ve metin kaynaklı arka plan gürültüsü temizlenerek imza netliği artırılıyor.

İmza sahteciliğinin sürekli gündemde olan bir konu olduğunu ifade eden Dr. Öğr. Üyesi Sefa Küçük, şunları söyledi:

"Biz genelde proje önerirken gündelik hayatta karşılaşılan temel problemlere değinmeye çalışıyoruz. Kimlik doğrulama dediğimiz şeylerden biri de imza. İmza en temel kimlik doğrulama yöntemlerinden biri. Dolayısıyla bunun sahtekârlığı da her daim olabiliyor. Bütün evraklara bir imza atıyoruz. Bu imzaya 'offline' imza diyoruz. Yani çevrim dışı imza. Bir de teknolojinin gelişmesiyle birlikte işte gidip bir tablete veya bir cep telefonuna attığınız imzaya da 'online' imza diyoruz. Bu iki sistemi de doğru bir şekilde gerçekleştirecek öyle bir program yazalım bir sistem geliştirelim ki doğru bir şekilde çalışsın istedik. Proje, temelinde bir kâğıda attığınız imzayı ayırt edebiliyor. Tablete atmış olduğunuz imzayı ayırt edebiliyor sistem. Bu sistem eğitimden, hukuka, sağlıktan bankacılığa kadar birçok sektörde kullanılabilir. Sahtekârlığı önleyecek sistem."

Mezuniyet projesinin öğrencilerin yeteneklerini ortaya çıkardığı bir çalışma olduğunu belirten Dr. Öğr. Üyesi Nursena Bayğın, sahteciliğin önlenmesi için yapılan çalışmanın önemli olduğunu söyledi. Bayğın, önerdikleri sistemin çevrim içi ve çevrim dışı olmak üzere iki şekilde imzayı yapay zekayla doğrulamak olduğunu söyledi.

Projenin yürütücülerinden olan Fatih Mehmet Gürbüz, "Günümüzde sahtecilik hat safhada. İster istemez her yerde imza kullanılıyor. Biz de bunun önüne geçmek istedik. Online imza olsun kağıt üzerinde attığımız imzalar olsun sahte biri attığı zaman bunu gerçeğinden ayırmaktı. Yaklaşık bir yılda projeyi hazırladık. Sistemimiz çalışır durumda. Bir iki eksik kaldı onu da tamamlayıp şirketleşme aşamasına geçmeyi düşünüyoruz" dedi.

Projeyi geliştiren ekipten Ahmet Bilge, çevrim içi imzalarda vuruş sayısı, kalem kaldırma sayısı, imza süresi ve hız gibi fiziksel öznitelik toplandığını; sistemin bu özniteliklerle eşik temelli karşılaştırma yaparak kullanıcıya doğruluk oranı ile birlikte 'gerçek' ya da 'sahte' sonucu saniyeler içinde verdiğini anlattı. Bilge, güvenlik katmanı olarak imza verilerinin ham görüntü ya da ham veri halinde merkezi sunucuda tutulmadığını, ara sunucu üzerinden paketlenmiş ve şifrelenmiş anlamsız sayı dizileri halinde işlendiğini ifade etti.

Geliştirdikleri sistemi cep telefonu üzerinden anlatan Hasan Şenmemiş, amaçlarının sahteciliği önlemek olduğunu söyledi.