Evdeki eski bilgisayarlar artık zengin ediyor: Açık artırmayla satıyorlar Sözcü Gazetesi

Bir zamanlar evlerin köşelerinde tozlanan, hurdacılarda kilo hesabıyla satılan eski bilgisayarlar, bugün koleksiyoncuların gözdesi haline geldi. Özellikle 1980’ler ve 90’lara ait nostaljik modeller, dijital çağın yükselen yatırım araçlarından biri olma yolunda ilerliyor. Artık eski teknoloji çöpleri değil, servet değerinde antikalar sayılıyor.

"ÇALIŞMASA DA OLUR"

Apple’ın 1984’te piyasaya sürdüğü ilk Macintosh, Commodore 64, Amiga 500, IBM 5150 gibi cihazlar, teknoloji tarihine yön veren modeller arasında yer alıyor. Günümüzde bu tür bilgisayarlar, koleksiyoncular ve müze projeleri için yüksek meblağlara alıcı bulabiliyor. Öyle ki, kutusu açılmamış bir Macintosh Classic geçtiğimiz yıl 4.000 dolara satıldı. Hatta bazı parçalar yalnızca kasasıyla bile binlerce liraya değer görülebiliyor.

Kriter ne mi? Çalışması bile gerekmiyor. Asıl mesele; orijinallik, kondisyon, tarihî değer ve nadirlik.

YENİDEN PİYASAYA ÇIKIYOR

Eski bilgisayarları değerlendirenler sadece koleksiyonerler değil. Birçok girişimci, bu cihazları tamir ederek, modern sistemlerle entegre edip yeniden piyasaya sürüyor. Örneğin, 90’lardan kalma bir IBM ThinkPad, içine SSD ve modern Linux dağıtımları yüklenerek yeniden işlevsel hale getiriliyor. Bu sayede hem nostaljik hem çevreci bir ürün ortaya çıkıyor.

Bu dönüşüm ekonomisi, e-atık sorununu da hafifletiyor. Kullanılmayan cihazları çöpe atmak yerine değerlendiren bu kişiler, teknolojiye ikinci bir ömür kazandırıyor.

AÇIK ARTIRMAYLA SATILIYOR

“Eski bilgisayarlar nasıl servet ediyor?” sorusunun yanıtı biraz da dijital platformlarda gizli. YouTube’da, eski donanımları tamir eden kanallar milyonlarca izlenme alırken, eBay, Etsy ve Letgo gibi platformlarda retro cihazlar küçük servetlere el değiştiriyor.

Kutu içeriği tam, belgeleri duruyor ve ekran sararmamış bir Commodore 64, ABD pazarında 1000-2000 dolar arasında alıcı bulabiliyor. Türkiye'de ise nostalji meraklıları, bazı ürünler için 10-15 bin TL ödemeye hazır.

DİSKETLER DE ALTIN DEĞERİNDE

Retro cihazların tek değerli parçası donanım değil. Bazı eski yazılımlar –örneğin, disket içindeki orijinal MS-DOS kopyaları, klasik oyunlar veya ilk nesil Adobe yazılımları– koleksiyon değeri taşıyor. Yazılım lisansları, kutulu oyunlar ya da eski rehber kitapçıklar bile başlı başına açık artırmalarda yer alıyor.

Ayrıca bazı yazılımlar, yeni işletim sistemleriyle uyumlu hale getirilip modern platformlara entegre edilerek, tarihi ve ticari bir köprü kuruyor.

TÜRKİYE'DE DE İLGİ BÜYÜYOR

Retro teknolojiye ilgi yalnızca yurt dışıyla sınırlı değil. Türkiye’de de hem bireysel koleksiyoncular hem de bazı teknoloji müzeleri bu cihazların peşine düşmüş durumda. Özellikle üniversitelerin bilgisayar mühendisliği bölümleri ve teknoloji tarihi meraklıları, bu eski makineleri eğitim ve sergi amaçlı olarak topluyor.

Ankara, İstanbul ve İzmir’deki bazı teknoloji kafeleri, retro bilgisayarları sergileyerek müşterilere nostaljik bir deneyim sunuyor. Hatta bazı girişimciler, bu eski bilgisayarları kiralayarak film ve dizi setlerine temin ediyor. Böylece cihazlar sadece anı değil, gelir kapısı da oluyor.