Fruktoz insan vücuduna ne yapıyor? Haberler Sağlık Haberleri

Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu, Türkiye’de satılan şekerli ve gazlı içeceklerde fruktoz oranının Avrupa ülkelerine kıyasla yaklaşık 4 kat daha fazla olduğunu belirterek, gazlı içecekler ile tüm şekerli yiyecekler üzerine bir düzenlemenin yolda olduğunu söyledi. Memişoğlu, ürünlerdeki fruktoz şurubu kullanımının sınırlandırılacağını açıkladı.

Uzmanlara göre, aşırı fruktoz tüketimi, sağlık sistemine önemli bir ekonomik ve tıbbi yük getirerek toplumda olumsuz sonuçlara yol açıyor. Fruktozun kronik bir şekilde alınması, insülin direnci, obezite, karaciğer bozuklukları ve diyabet gibi birçok sağlık sorununa yol açıyor.

Habertürk'e konuşan Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Mehmet Emin Güneş, fruktozun doğal olarak meyvelerde, balda ve bazı sebzelerde bulunan basit şeker olduğunu belirterek, "Altı karbonlu monosakkarit karbonhidrattır. Glikozla birlikte disakkarit olan sofra şekerini oluşturur. İşlenmiş gıdalarda yaygın bir tatlandırıcı olarak kullanılan mısır şurubunun da bir bileşenidir. Fruktozun yapısı tatlı, kristalize ve kokusuzdur" dedi.

PAKETLİ ÜRÜNLERDE YÜKSEK ORANDA FRUKTOZ BULUNUYOR

Fruktozun en önemli özelliğinin karaciğerde metabolize edilmesi ve insilüne ihtiyaç duymadan direkt hücre içine alınması olduğunu söyleyen Prof. Dr. Güneş, "Doğal şekerlerden daha yüksek çözünürlüğe sahiptir. Doğal kaynaklı olan fruktoz en çok elma, armut, üzüm, mango, kavun ve karpuzda bulunur. Bunun yanında kuru incir, kuru üzüm, kuşkonmaz, enginar da fruktoz açısından zengindir. Ancak sağlıksız olan fruktoz, gazlı içeceklerde, hazır meyve sularında, hazır tatlı, kek, bisküvi, gofret, hazır soslarda, işlenmiş ürünlerde ve meyve aromalı yoğurtlarda yüksek oranda bulunur. Yüksek fruktozlu mısır şurubu en yüksek fruktoz içeriğine sahiptir" ifadelerini kullandı.

BAZI İÇECEKLERDE FRUKTOZ ORANI YÜZDE 50'YE ULAŞIYOR

Prof. Dr. Güneş, 1 kutu (330 ml) gazlı içeceğin 25 gram fruktoz içerirken; bir orta boy elmada ise 7-8 gram fruktoz bulunduğunu söyledi.

Güneş, "Sayın Sağlık Bakanımız Kemal Memişoğlu'nun açıklamalarında da belirtildiği üzere ülkemizde maalesef bazı gazlı içeceklerde yüzde 50'ye yakın fruktoz bulunmaktadır" dedi.

FRUKTOZUN AŞIRI TÜKETİMİ HANGİ SAĞLIK SORUNLARINA YOL AÇIYOR?

Prof. Dr. Güneş, fruktozun aşırı tüketiminin çeşitli sağlık sorunlarına yol açtığını vurgulayarak, "Özellikle yüksek fruktozlu mısır şurubu, insülin direncine yol açar ve karaciğerde metabolize olduğundan, kan yağları denilen trigliserid üretimini artırarak sinsi bir hastalık olan karaciğer yağlanmasına neden olur. Çünkü fruktoz karaciğerde trigliseride dönüştürülür, bu da kan yağlarının yükselmesine neden olur. Beraberinde metabolik sendroma yatkınlığı artırır" diye konuştu.

"İnsülin direnci ve tip 2 diyabet, bugün tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de en önemli halk sağlığı sorunudur" diyen Prof. Dr. Mehmet Emin Güneş, sözlerine şöyle devam etti: "Fruktoz insülin salınımını doğrudan uyarmasa da uzun vadede insülin direncine sebep olur. Aşırı yeme isteğiyle beraber obeziteye yol açar. Ayrıca ürik asit üretimini artırarak gut hastalığında atakların sıklığını artırır. Tüm bunların sonucunda sebep olduğu insülin direnci, kan yağlarının yükselmesi ve obezite sonucu kalp-damar hastalıklarına zemin hazırlar."

MEYVELERDEKİ FRUKTOZ DA ZARARLI MI?

Doğal kaynaklardan alınan fruktozun meyve içeriğindeki lifler ve antioksidanlar nedeniyle büyük tehlike oluşturmadığını vurgulayan Prof. Dr. Güneş, "Doğal kaynaklardan alınan (meyve ve sebze yoluyla) fruktoz oranı günlük 40-50 gramı aşmıyorsa sorun teşkil etmez. Asıl sorun; işlenmiş gıdalardaki ve şekerli-gazlı içeceklerdeki işlenmiş fruktozdur. İşlenmiş kaynaklardan günde 50 gramdan fazla fruktoz tüketimi zararlı etkilere neden olur. İdeal olan serbest şeker alımı günlük kalorinin yüzde 5'in altında olmasıdır. Mısır şurubuyla tatlandırılmış tatlılarda ve paketli gıdalarda 20-30 gramdan fazlası sağlığa zararlıdır" dedi.

BALDAKİ FRUKTOZDAN KORKMALI MIYIZ?

Baldaki fruktozun sağlık üzerindeki etkilerine de değinen Prof. Dr. Güneş, sözlerini şöyle sürdürdü: "Bal, antioksidan ve antimikrobiyal olmasının yanında besin değeri de oldukça yüksektir. Baldaki fruktoz doğal olduğundan işlenmiş fruktozdan farklıdır. Dolayısıyla aşırı tüketilmediği müddetçe zararlı kabul edilmez. Günlük öneri ise 1 yemek kaşığı ölçüsüdür."