Gazze’de savaşın ikinci yıldönümü... 20 binden fazla çocuk öldürüldü

Gazze Şeridi’ndeki savaş bugün ikinci yılını doldurdu. Gazze’yi yaşanmaz hale getiren savaş, on binlerce kişinin ölümüne yüz binlercesinin yaralanmasına neden oldu. Hamas’ın 7 Ekim 2023’te İsrail içine düzenlediği saldırılar sonrası İsrail ordusunun başlattığı saldırılar ve bombardıman, kalıcı barış için yürütülen müzakereler sırasında bile devam ederken ortaya 21’inci yüzyılda benzeri olmayan bir dehşet tablosu çıktı.

BÜYÜK CAN KAYBI

- 67 BİN CAN KAYBI: Hamas’ın ABD Başkanı Donald Trump’ın planına “Evet” dediği geçen cuma gecesinden bu yana bile 175 kişi hayatını kaybederken Gazze Şeridi’ndeki hükümetin verilerine göre savaş iki yılda 67 bin 160 kişinin ölmesine ve 169 bin 679 kişinin yaralanmasına neden oldu.

- 20 BİN ÇOCUK ÖLÜMÜ: Savaşta hastane kayıtlarına göre 19 bin 450 çocuk öldü, ancak enkaz altında kalan binlerce Gazzeli olduğu için çocuk ölümlerinin 20 bini aştığı düşünülüyor. Bu çocuklardan 154’ü açlık, 14’ü ise donarak hayatını kaybetti. Ancak Gazze’deki yıkım yalnızca ölü ve yaralı sayılarıyla sınırlı değil.

DEHŞET VERİCİ YIKIM

- YÜZDE 80’İ YIKILDI: Birleşmiş Milletler’in Filistin ajansı UNRWA’nın verilerine göre Gazze Şeridi’ndeki yapıların yaklaşık yüzde sekseni ya tamamen yıkıldı ya da ciddi derecede hasar aldı.

- ARAZİLER TAHRİP EDİLDİ: Tarım arazilerinin yüzde 98’i tamamen tahrip edildi ya da erişime engellendi. Su kaynakları ve arıtma sistemlerinin yüzde 90’ı hasar aldı.

- HASTANE, OKUL KALMADI: Okulların yüzde 92’sinin tamamen yeniden inşa edilmesi ya da büyük çaplı yenilemeye ihtiyacı var. 660 binden fazla çocuk geride kalan iki yılı eğitime ulaşamadan geçirdi. 38 hastane, 96 sağlık merkezi İsrail tarafından bombalandı, yıkıldı veya hizmet dışı bırakıldı.

- 835 CAMİ HEDEF ALINDI: İsrail bölgedeki 835’ten fazla cami ile 3 ana kiliseyi de defalarca hedef aldı.

SAVAŞ İSRAİL’İ DE VURDU

Gazze Şeridi’ndeki savaşı tetikleyen Hamas’ın 7 Ekim saldırıları ise İsrail’de büyük travma yarattı. Yaklaşık 1200 kişinin öldürüldüğü saldırılarda 251 kişi rehin alındı. Bunlardan 20’sinin hayatta olduğu düşünülen 48 İsrailli rehine hâlâ Gazze’de. İsrail ordusu da çoğu 18-21 yaş arasında olan 460 askerini Gazze’de kaybetti. En az bin 152 askerin Gazze’de öldüğü bildirildi, 3 binden fazla İsrail askeri de yaralandı.

DEVASA BİR ENKAZA DÖNDÜ

- BM Gıda ve Tarım Örgütü’ne göre Gazze’de savaş öncesi 150 bin dönümlük tarım alanından ekilebilir durumda alan 2 bin 330 dönüm kaldı. Sulama kuyuları ve kanallarının yüzde 83’ü kullanılamaz hale geldi. BM’ye göre Gazze’de 61 milyon metrik ton enkaz bulunuyor.

- Kaldırılması yıllar alacak bu enkazın yüzde 15’inin ağır metaller ve endüstriyel atıklar nedeniyle insan sağlığına tehdit oluşturacak şekilde kirlendiği öngörülüyor. Gazze’de metrekare başına 383 kg enkaz düşüyor.

- BM İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi’ne (OCHA) göre Gazze Şeridi’nin yüzde 82’lik kısmı İsrail ordusunun kontrolü altında ve çatışma bölgesi ilan edildi.

- Tüm bu yıkımın ve zorla göçün sonucunda en az 1.9 milyon Filistinli defalarca yerinden edildi. 2.1 milyonluk Gazze nüfusunun büyük bölümü, Şeridin merkez bölgesine ya da kıyı kesimindeki Mawasi bölgesine sıkıştırılmış durumda.

- İsrail’in insani yardım malzemelerine uyguladığı abluka, çatışmaların kaosuna salgın hastalıklar ve açlığı da ekledi. Bölgede 460 kişi yetersiz beslenme nedeniyle can verdi. Gazze’de 500 binden fazla kadın ve genç kız kişisel hijyen malzemelerine erişemezken, ailelerin yüzde 40’ı çöp dağlarının yakınında yaşıyor.

BATI ŞERİA’DA İŞGAL GENİŞLEDİ

İsrail tarihinin en aşırılıkçı hükümeti, Gazze’deki savaşı fırsat bilerek Filistin’in Batı Şeria topraklarındaki ihlal ve işgalini genişletti, saldırılarını arttırdı. 7 Ekim 2023’ten itibaren Batı Şeria topraklarında İsrail ordusunun 31 bin 205 ve İsrailli yasadışı yerleşimcilerin 7 bin 154 saldırısı oldu. Filistin Sağlık Bakanlığı’na göre İsrail saldırılarında 1047 kişi öldü 10 binden fazla Filistinli yaralandı. İsrail bu dönemde 55 bin dönümden fazla Filistin arazisini gasp etti. Batı Şeria’da 25 yeni noktada tampon bölgeler oluşturan İsrail, 22 yeni yasadışı yerleşim birimi kurdu ve Filistin bölgelerini birbirinden ayırma projesini sürdürdü. 3 bin 55 Filistinli zorla yerinden edildi.